درختان در خنک کردن زمین نقش مهمی ایفا میکنند. آنها کربن دیاکسید موجود در اتمسفر را که باعث گرم شدن زمین میشود، جذب میکنند و آن را در تنه، برگها و ریشههایشان نگه میدارند. در مقابل، درختان بخار آب آزاد میکنند. اما دانشمندان در یک مطالعهی جدید پی بردهاند که برخلاف آنچه تصور میشد، افزایش درختها همیشه لزوما به معنی خنکتر شدن زمین نیست. محققان با مطالعه و بررسی تغییرات در مدیریت جنگلهای اروپا به این یافته رسیدهاند.
مطابق گفتههای «ویوک آرورا» (Vivek Arora)، دانشمندی که در این مطالعه نقشی نداشته، یافتههای جدید نشان میدهد که حداقل در مناطق معتدل، صرفا کاشتن درختان برای مقابله با گرمایش جهانی کافی نیست. او میافزاید: «کاشتن درختان نمیتواند ما را از تغییر اقلیم نجات دهد.»
اما دانشمندان چطور به این نتیجه رسیدند که افزایش مناطق جنگلی به گرمتر شدن هوا کمک میکند. محققان آزمایشگاه علوم اقلیمی و محیط زیست در فرانسه، با استفاده از دادههای مربوط به جنگلهای اروپا در ۲۶۰ سال گذشته، مدلی را طراحی کردند. این دادهها شامل موارد گوناگونی میشد، مثل پراکندگی گونههای مختلف درختان و روشهای مردم برای قطع آنها. از سال ۱۷۵۰ تا ۲۰۱۰ مساحت جنگلهای اروپا به اندازهی ۲۰۰ هزار کیلومتر مربع افزایش یافته و به دنبال آن دمای هوا ۰٫۱۲ درجهی سانتیگراد بالا رفته است.
«ما با تغییر جنگل در واقع میزان تابش الکترومغناطیسی، آب و انرژی آزاد شده از این جنگلها را هم تغییر میدهیم.»
محققان عامل اصلی افزایش دما را تغییر گونههای درختان این منطقه میدانند. چرا که جای درختان پهن برگ را درختان مخروطی به صرفه تری مثل کاج یا کاج نوئل گرفته اند . «کیم ناتس» (Kim Naudts)، دانشمند محیط زیست و نویسندهی اصلی این مطالعه میگوید: «ما با تغییر جنگل در واقع میزان تابش الکترومغناطیسی، آب و انرژی آزاد شده از این جنگلها را هم تغییر میدهیم.» درختان برگ سوزنی یا مخروطی تاثیر خوبی روی تغییر اقلیم نمیگذارند، چرا که رنگهای تیرهی آنها نور و حرارت بیشتری را جذب میکند. همچنین میزان تبخیر آب از آنها کمتر است و در نتیجه بخار آب کمتری وارد اتمسفر میشود. این دو عامل در کنار هم، دمای منطقه را به اندازهی ۰٫۰۸ درجهی سانتیگراد افزایش داده است. انسانها هم با قطع درختان، به اندازهی ۰٫۰۲ درجهی سانتیگراد به افزایش دما کمک کردند.
مدلهایی که قبلا طراحی شده بود، فقط بر تغییرات بزرگ در انواع مختلف زمین مثل، زمینهای زراعی و جنگلها تمرکز داشتند. اما ناتس و همکارانش با مدلی که ساختهاند، با دقت و عمق بیشتری نحوهی استفاده از جنگلها را بررسی کردند. به عنوان مثال، مدل آنها تاریخچهی «سایبان جنگل» (سقف متشکل از تاج درختان) را به طور سه بعدی نمایش میدهد. به این ترتیب، محققان میتوانستند نحوهی تعامل گونههای مختلف درختان با اتمسفر را مشاهده کنند. تیم ناتس همچنین قطع درختان برای محصولات چوبی یا سوخت را هم در نظر گرفتند. آرورا میگوید: “در این مدل، مدیریت جنگلها و تاثیر آن بر اقلیم به طور دقیق بررسی شده است.”
البته در حال حاضر دانشمندان همعقیده هستند که مناطقی که کربن را ذخیره میکنند، تعاملهای پیچیدهای با اتمسفر دارند و لزوما همهی آنها تاثیر مثبتی بر تغییر اقلیم ندارند. به عنوان مثال، بیش از ۲۰ سال پیش در ژورنال «نیچر» (Nature) مقالهای منتشر شده بود که نشان میداد گسترش جنگل ها در مناطق سردسیر موجب افزایش دمای مناطق برفی می شود . چرا که برف در مقایسه با درختان تیره، نور و حرارت بسیاری بیشتری را بازتاب میکند.
افزایش دمای اروپا تا حد زیادی به خاطر تاریخچهی خاص، مکان و گونههای درختی جنگلهای این قاره است. اما مناطق استوایی شرایط متفاوتی دارند. کاهش سرعت جنگلزدایی در آن مناطق به طور قطع، به کاهش دما کمک خواهد کرد، چرا که درختان مناطق استوایی آب بیشتری در اتمسفر آزاد میکنند. در هر صورت، نتایج تحقیق این دانشمندان نشان میدهد که نباید انتظار داشته باشیم جنگلها ما را از مشکلات اقلیمی نجات دهند.
منبع:digikala
No tags for this post.