نسلهایی که تمام زندگی خود را در دنیای مجازی و صفحات دیجیتالی می گذرانند. در یک صحنه این انیمیشن؛ زمانی که به دلیل اختلال در سیستم؛ صفحات نمایش خاموش می شود؛ جوانان و نوجوانان به دور و بر خود نگاه می کنند و تازه متوجه وجود دنیای واقعی؛ دنیایی غیر از آنچه که در لپ تاپ و تبلت شان وجود دارند می شوند.
چنین پیش بینی از تحولات آینده تکنولوژی تقریبا همین حالا نیز به وقوع پیوسته است. نسل های جدید در بسیاری از کشورهای دنیا بخش بزرگی از زندگی خود را در دنیای مجازی به سر می برند. مساله ای که تبعات و پیامدهای اجتماعی و روانی بسیاری خواهد داشت. در شبکه یوتیوب تعداد بسیاری ویدیو آپلود شده که در آن کودکانی نشان داده می شوند که قادر به تفکیک دنیای مجازی صفحات لمسی از دنیای واقعی نیستند. کودکانی که تلاش می کنند با جلو بردن دست خود؛ مانند کار با صفحات لمسی تصاویر پیش رو در دنیای واقعی را بزرگتر کنند یا یک صفحه را ورق بزنند.
در یک مورد پسر خردسال دو ساله ای در باغ وحش در برابر شیشه یک آکواریوم بزرگ قرار گرفته و حرکات یک ماهی رنگی را تماشا می کند. سپس دستش را به جلو حرکت داده و انگشت شست و اشاره اش را به گونه ای تکان می دهد که به نظر می رسد می خواهد تصویر صفحه لمسی داخل لپ تاپ یا کامپیوتر یا تلفن همراه هوشمند خود را بزرگ تر کند. تلاشی نافرجام که نتیجه اش با انتظارات کودک هماهنگی ندارد. این پدیده که اخیرا بیش از هر زمان در رفتار فردی کودکان نسل جدید دیده می شود مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته و متخصصان بر آنند که پیامدهای این پدیده را در رفتار انسان مورد پژوهش قرار داده وهمچنین اثر آن بر ادراک و تشخیص دنیای مجازی از واقعی را بررسی نمایند. تماشای بچه هایی که حین تماشای تلویزیون سعی می کنند با لمس تصویر قسمت مورد نظرشان از صفحه نمایش را بزرگتر کنند یا اینکه مجله و روزنامه را با لمس ورق بزنند با صغحه را پایین تر بیاورند و ادامه محتوا را ببینند منظره جالبی است. اما دانشمندان غیر از جالب بودن یک موضوع به جوانب دیگری از آن توجه می کنند.
آیا این پدیده می تواند تبعات خطرناکی برای نسل های آینده داشته باشد؟ آیا عدم توان تشخیص و تفکیک دنیای واقعی از دنیای مجازی صفحات لمسی یک زنگ خطر است؟ این مساله لااقل برای پروفسور توماس مرتس Thomas Merz استاد علوم تربیتی دانشگاه تورگآو Thurgauحیرت برانگیز نیست. کارکرد صفحات لمسی به صورت کاملا آگاهانه به دنیای فیزیکی ملموس و واقعی تعمیم داده می شود. آنچه که کودک به صورت استقرایی هم در لپ تاپ و هم در اسمارت فون تجربه کرده و دریافته که با لمس تصویر می تواند اندازه آن را تغییر داده یا صفحه را ورق بزند؛ قابل درک است. پیامدهای این رفتار هنوز مورد پژوهش قرار نگرفته است. اینکه در مغز کودک حین تقلید عملکرد صفحه لمسی در دنیای واقعی چه اتفاقی می افتد هنوز مشخص نیست.
روانشناس تکاملی میریام بایزرت Miriam Beisert که در بخش نوزادان و خردسالان در انیستیتو روانشناسی دانشگاه زوریخ کار می کند اخیرا پروژه ای را آغاز کرده که هدف آن بررسی توان نوزادان در تفکیک دنیای مجازی تبلت و دنیای واقعی است. او می گوید تاکنون هیچ پژوهشی در زمینه عملکرد خردسالان در استفاده روزمره از اسمارت فون انجام نشده است.
از نظر روان شناسان کودک ؛ نوزادان و خردسالان برای شناخت حهان با لمس کردن آنها به شاختی کلی از اشیاء دست پیدا می کنند. میریام بایزرت می گوید نکته منفی پدیده لمس کردن در صفحات لمسی این است که کیفیت این شناخت برای نوزادان و خردسالان؛ بسیار نازل و سطحی و حتی در تقابل با واقعیت است. انگشت کودک؛ تصویری از اشیاء را روی یک سطح تخت لمس می کند و عمل لمس همراه با تغییر اندازه یا حتی ایجاد صدای لمس است که با دنیای واقعی همخوانی ندارد. میریام بایزرت معتقد است کودکان برای دست یافتن به شناخت صحیح از اشیاء و کیفیت های فیزیکی آنها باید اشیاء دنیای واقعی را با دست لمس کنند. مثلا بازی با ماسه های ساحل یا در جنگل؛ بازی با قطعات لگوی چوبی یا دست زدن به حیوان واقعی. این شناخت که از طریق لمس اشیاء واقعی به دست می آید منجر به درک صحیح کودکان و تکامل قدرت ادارک و تشخیص آنها می شود.
منبع:علمنا
No tags for this post.