دکتر محمود سریع القلم که در سمینار تخصصی «دانشگاه بین المللی در ایران و سیاست های پیش رو» با موضوع «الزامات مختلف بین المللی شدن آموزش عالی» سخن می‌گفت، خاطرنشان کرد: بین المللی شدن ارتباط مستقیمی با شهری شدن و اجتماعی شدن دارد. کشور آلمان در حال حاضر 81 میلیون نفر جمعیت دارد و هامبورگ پرجمعیت ترین شهر آن است. این به آن معناست که آلمان توانسته مفهوم شهرنشینی را پیاده کند. یعنی نه فقط از نظرعمرانی بلکه از نظر فرهنگی و اجتماعی نیز آن را اجرایی کرده است. اما در ایران و پایتخت آن شهر تهران، 13 میلیون جمعیت داریم که بیشتر جنبه فیزیکی دارد تا اینکه در آن هویت شهری و شهرنشینی وجود داشته باشد.
وی با بیان اینکه از نظرعلمی، طبیعی است که ما بین المللی نیستیم اظهار کرد: نظام فکری حکمرانان ما در این چارچوب طراحی نشده است. نظام فکری گروه حکمرانان بسیار تعیین کننده است. در فرانسه اول جامعه متحول شد و بعد حکمرانان را متحول کرد. در کشور چین، حکمرانان متحول شدند که جامعه را متحول کردند. در تمام کشورهایی که درآمد سرانه بالایی دارند یک اتفاق مهم افتاده و آن هم تحول در نظام فکری حکمرانان بوده است.
استاد دانشگاه شهید بهشتی افزود: این اتفاق در ژاپن در حوزه حکمرانان صورت گرفت و هیچ کشوری را در دنیاسراغ نداریم که توسعه یافته اما بینالمللی نشده است. کشوری مانند هند صنعت داخلی را با مراکز خارجی قفل می کند. چین امروز 600 میلیارد دلار با آمریکا مبادله می کند. به دلیل توان اقتصادی چین، هیچ موضوعی در جهان بدون حضور آن کشور قابل بحث و طرح نیست.
وی با مقایسه وضعیت روسیه و چین خاطر نشان کرد: اگر روسیه در اقتصاد بین الملل قفل شده بود در اوکراین رفتار متفاوتی داشت و اگر این گونه رفتار کرده است چون توان رقابت اقتصادی ندارد.
سریع القلم با اشاره به قیمت نفت بیان کرد: کشور ما انتخاب های زیادی ندارد و اگر بخواهیم کشور ما حرکت کند، باید ثروت تولید کند و کشور بدون امکانات و تولید ثروت نمی تواند در عرصه منطقه ای و بین المللی فعالیت کرده و موفق باشد. اگر قرار باشد ثروت تولید کنیم نیاز به ارتباطات گسترده بین المللی داریم و این ارتباطات در منطقه ما وجود ندارد. تولید ثروت در ارتباط با کشورهای صنعتی و نه در منطقه محقق می شود.
استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه ایران، مردم ایران و فرهنگ ایران همیشه بین المللی بوده و مدتی است که بومی شده است دلیل آن را نداشتن افکار شهری و مدنی دانست و تاکید کرد: یکی از ویژگی های افراد مدنی توانایی برای برقراری ارتباط با دنیاست. این برمی گردد به این مسئله که افکار ما شهری نیست. اگر بخواهیم تحول بیابیم باید فکر مان تغییر کند و دلیل عدم علاقه ما به کار جهانی ترسی است که داریم. در حد فرضیه مطرح می کنم که علت این است که نمی توانیم در دنیا رقابت کنیم و کار بین المللی توان رقابتی از زبان و روش تا تئوری می‌خواهد، فریم ذهنی ما باید عوض شود.
وی افزود: در علوم انسانی شاید هیچ روشی برای شناخت بهتر از مقایسه نباشد. کسانی رشد می کنند که فرصت مقایسه داشته باشند. ورود به صحنه جهانی این فرصت را به ما می دهد که مقایسه کنیم.
سریع القلم با بیان اینکه فضای پسابرجام دچار هیجان است، تاکید کرد: ما در این فضا دچار موانع زیادی هستیم و حرکت ما کند و لاک پشت وار خواهد بود. ما باید متوجه باشیم کجای جهان هستیم و خوب خودمان را نقد کنیم. باید با خودمان این مسئله را حل کنیم که آیا واقعاً می خواهیم تغییر کنیم یا خیر.
وی در پایان مهم ترین استراتژی در ایران را حفظ وضع موجود دانست و بیان کرد: کشور ما کشور وقایع است. یعنی از قبل فکر نمی کنیم چه می شود. اگر روندهای موجود ادامه یابد شاخص های اقتصادی ما را مجبور می کند که رفتار خود را عوض کنیم. وقایع ما را تغییر می دهند. در نهایت به ذات ایرانی بودن برمی گردیم و بین المللی خواهیم شد.