بازار داغ شایعات کشف امواج گرانشی
امواج گرانشی، نوسانهایی در چهارچوب فضا-زمان هستند که طبق پیشبینی نسبیت عام در عظیمترین رویدادهای کیهانی مانند برخورد دو سیاهچاله یا دو ستارهی نوترونی به یکدیگر منتشر میشوند.
نخستین شایعه را لارنس کراوس، کیهانشناس دانشگاه ایالتی آریزونا در سپتامبر (شهریور) گذشته منتشر کرد؛ اما موج جدید را Luboš Motl روز ۲۱ دی در وبلاگش به راه انداخت. این فیزیکدان نظری نوشت که پس از ارتقای ۲۰۰ میلیون دلاری لایگو، آشکارسازهای آن توانستهاند امواج حاصل از برخورد دو سیاهچاله به یکدیگر را ثبت کنند.
در واکنش به این شایعات، گابریلا گونزالز، فیزیکدان دانشگاه ایالتی لوئیزیانا و سخنگوی لایگو چیزی را تایید یا رد نکرده است: «ما هنوز داریم اطلاعات ثبت میکنیم و حتی مرور تحلیل نخستین دور اطلاعات جمعآوریشده را تمام نکردهایم. نخستین مرحلهی گردآوری اطلاعات لایگو ۱۲ ژانویه (۲۲ دی) به پایان رسید، اما انتشار رسمی نخستین مجموعهی اطلاعات لایگو در بهترین حالت تا فوریه (بهمن) ممکن نخواهد بود.»
لایگو چه چیزی دیده است؟
آشکارسازهای فعلی لایگو در حال حاضر امواج پربسامدتر از ۱۰ هرتز را تشخیص میدهند؛ بنابراین اگر موجی گرانشی را ثبت کرده باشند، مربوط به آخرین مراحل برخورد است، جایی که سیاهچالهها در هر ثانیه بیش از ۱۰ بار به دور یکدیگر میچرخند و همینطور سریع و سریعتر به دور هم میگردند تا درهم ادغام شوند. البته ممکن است شایعه اشتباه باشد. هرچند سیستمهای پیشرفتهای برای کاهش لرزشهای ناخواستهی محیطی در لایگو نصب شده، اما لرزش ناشی از یک کامیون عبوری هم روی لایگو تاثیر میگذارد و اگر پژوهشگران دقت نکنند، ممکن است آن را با پدیدهای کیهانی اشتباه بگیرند.
اما احتمال دیگری هم هست، شاید این سیگنال مربوط به مانوری عمدی باشد. سه نفر از اعضای لایگو به سیستمهایی دسترسی دارند که با دستکاری مخفیانهی وضعیت آینهها، پدیدههای کیهانی را شبیهسازی میکند. این دستورالعمل که «تزریق کور» نام دارد، فقط و فقط زمانی افشا میشود که گروه علمی مشاهدهی پدیدهای را اعلام میکند تا مشخص شود که پدیدهی مشاهدهشده مربوط به تزریق کور بوده یا نه. تاکنون دو مانور «تزریق کور» در سالهای ۲۰۰۷ (۱۳۸۶) و ۲۰۱۰ (۱۳۸۹) انجام شده است.