در پژوهشی بومی که به تازگی توسط محققان ایرانی صورت گرفته است، حوضه آبریز رودخانه سرباز به منظور تعیین منشا رسوب ها و بررسی آلودگی های احتمالی ناشی از آن مورد بررسی قرارگرفته است. بر این اساس 30 نمونه رسوب از بستر رودخانه برداشت و پس از دانه بندی و آماده سازی در آزمایشگاه به روش XRF و جذب اتمی تجزیه شد.
مطالعات آماری نشان داد كه این عناصر همبستگی بالایی دارند كه با توجه به حضور فعالیت های آتشفشانی در منطقه نشانگر منشا مشترك این آلاینده ها در حوضه آبریز مورد مطالعه است.
تجزیه و تحلیل ژئوشیمیایی عناصر اصلی و كمیاب و رسم داده ها روی کردار، تركیب معادل لیتارنایت را نشان می دهد. استفاده از کردارهای تفكیكی بیانگر جایگاه زمین ساختی جزایر كمانی و منشاهای رسوبی كوارتزی و آذرین حدواسط برای بیشتر نمونه ها است.
با توجه به اینكه عناصر فلزی و شبه فلزی اهمیت ویژه ای در رابطه با آلودگی های زیست محیطی دارند انواع آنها شامل V، Se، Pb، As، Ni، Hg، Mn، Fe، Cu، Cr، Co،Cd و Zn در 30 ایستگاه مختلف مورد بررسی قرار گرفت. غلظت عناصر در 7 ایستگاه برای سرب، در 10 ایستگاه برای كادمیم و در 20 ایستگاه برای آرسنیك بیش از حد طبیعی این عناصر در دیگر نقاط جهان است.
در مطالعه حاضر با استفاده از شاخص زمین انباشت (Igeo) ارزیابی آلایندگی رسوب ها انجام شد. با توجه به این شاخص، عناصر Pb، Zn، Cd و Cu درجاتی از آلودگی را نشان دادند ولی دیگر عناصر از دید این شاخص، غیرآلوده ارزیابی شدند.
مطالعات آماری نشان داد كه این عناصر همبستگی بالایی دارند كه با توجه به حضور فعالیت های آتشفشانی در منطقه نشانگر منشا مشترك این آلاینده ها در حوضه آبریز مورد مطالعه است. همچنین منشا كروم احتمالاً از افیولیت های موجود در منطقه است. بر پایه نتایج به دست آمده عوامل زمین زاد آلودگی رسوب های منطقه را كنترل می كنند.
منبع: مهدیه شهركی، محمدحسین محمودی قرایی، رضا موسوی حرمی، علی احمدی، 1394. ژئوشیمی رسوب های رودخانه سرباز در جنوب خاور ایران به منظور تعیین منشا رسوب ها و تاثیر آن بر آلودگی های زیست محیطی، فصلنامه علوم زمین، سال بیست و پنجم، شماره 97.
No tags for this post.