آیا سیاره نهم کشف شده است؟
محاسبات نشان میدهد که این سیاره در سالهای اولیه شکلگیری منظومه شمسی در ۵/۴ میلیارد سال پیش به وجود آمده و هماکنون هر ۱۵۰۰۰ سال یکبار به دور خورشید میچرخد.
این برای نخستینبار بعد از تغییر تعریف سیاره در سال ۲۰۰۶ است که احتمال کشف سیارهای جدید برای منظومه شمسی مطرح شده است. براساس تعریف جدید، پلوتو از فهرست سیارات حذف شد.
کنستانتین باتیگین و مایک براون، از سیارهشناسان کلتک با تجزیه و تحلیل مدار سیارات منظومه شمسی و اقمار آنها، از وجود سیارهای غولپیکر در ابعاد نپتون در فراسوی مدار پلوتو خبر میدهند. نتایج این پژوهش به تازگی در نشریه آسترونومیکال بریتانیا منتشر شده است. مایک براون یکی از کاشفان سیاره کوتوله اریس است. کشف این جرم در کمربند کوییپر، زمینهساز تغییر تعریف سیاره و در نتیجه حذف پلوتو از فهرست سیارات منظومه شمسی شد.
پس از کشف نپتون در سال ۱۸۴۶ میلادی، ستارهشناسان همواره احتمال وجود یک سیاره دیگر را دادهاند. این احتمال حتی با کشف پلوتو در سال ۱۹۳۰ نیز رد نشده است. سیاره احتمالی فرانپتونی که به سیاره X معروف شده است، روی مدار سایر سیارات و اجرام منظومه شمسی، تاثیرات محسوسی دارد.
محاسبات پاتیگین و براون نشان میدهند که سیاره X در نزدیکترین حالت، حدود ۲۰۰ واحد
نجومی و در دورترین حالت، بین ۶۰۰ الی ۱۲۰۰ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. هر واحد نجومی برابر با ۱۵۰ میلیون کیلومتر است. محدوده چرخش این سیاره به دور خورشید، خارج از محدوده کمربند کوییپر است و در صورت رصد یا تایید وجود آن، میتواند به عنوان سیاره نهم منظومه شمسی معرفی شود. براساس یکی از مولفههای تعریف جدید سیاره که در سال ۲۰۰۶ (۱۳۸۵ شمسی) توسط اتحادیه بینالمللی نجوم ارائه شد، اجرام کمربند سیارکی و کوییپر نمیتوانند در دسته سیارات دستهبندی شوند. براساس همین تعریف نیز پلوتو از فهرست سیارات حذف شد. همچنین برخی دیگر از اجرام کمربند کوییپر مانند اریس و سدنا نیز در فهرست سیارات منظومه شمسی دستهبندی نشدند .
برای رصد سیاره X باید از رصدخانههای بزرگی استفاده کرد. زیرا این جرم از خورشید فاصله بسیاری دارد و درخشندگی آن کم است. باتیگین و براون معتقد در حال حاضر بهترین رصدخانه برای کشف این سیاره، رصدخانه سوبارو ژاپن در هاوایی است. زیرا این رصدخانه مجهز به یک تلسکوپ ۸ متری بوده و توان جمعآوری نور آن ۷۵ برابر رصدخانه دو قلوی کک است. این قابلیت کمک میکند که رصدخانه سوبارو بخشهای وسیعی از آسمان را به طور روزانه اسکن کند. با این همه برای کشف و رصد سیاره X به حدود ۵ سال زمان نیاز است.
منبع:علمنا