متأسفانه جریانات به سمتی میرود که با توجه به افزایش حجم اخبار و گزارشهای پیرامون حملات مختلف سایبری در سراسر دنیا به تدریج این دست از اخبار و مسائل اهمیت و حساسیت خود را از دست میدهند؛ اما واقعیت این است که حملات سایبری و جنگهای شبکهای تا آن حد که لازم است جدی تلقی نمیشوند و این موضوع در مورد کاربران ایرانی بیشتر صدق میکند.
این موضوع به لحاظ ماهیت تقریبا برای هیچکس جای بحث و جدل ندارد. تهدیدات در فضای سایبری اگر زمانی به عنوان یک استثنا تلقی میشد، امروز به یک قاعده درآمده و امنیت کمیاب شده است.
جنگ تغییر چهره داده و به زودی مفاهیم انسانی که تا همین جا نیز تا حد زیادی تحت تأثیر وب و فضای مجازی باز تعریف شدهاند، در برخورد با یک هستی شناسی جدید به کلی متحول خواهندشد.
ایران البته کشوری است که با توجه به تجربیات خود در حملات سایبری از جمله تهدید به وسیله ویروس استاکس نت و دوکو، گویا اکنون از شهرتی خاص در کل دنیا در جنگ سایبری برخوردار است. اغلب شرکتهای آمریکایی و غربی حملات سایبری و تلاش برای هک شدن زیرساختهای اقتصادی را به هکرهای ایرانی نسبت میدهند و این موضوع صرف نظر از درستی و نادرستی آن، نشان از آن دارد که ایران در حوزه سایبری و جنگهای شبکهای به عنوان یک بازیگر جدی تلقی میشود.
اما واقعیت این است که جنگهای سایبری در حال وارد شدن به فاز جدیدی هستند. اگر تا پیش از این، هک شدن وب سایتهای دولتی یا سرقت اطلاعات مهمترین نوع عملیات سایبری بوده است، اکنون پای مجاز به واقعیتی که در آن زندگی میکنیم باز شده و اولین خاموشی تاریخ که چندی پیش توسط یک بدافزار رقم خورده است، حاکی از دامنهدار شدن و اساسی شدن تهدیدات سایبری برای ساحت انسانی است.
بر این اساس که برای اولینبار در تاریخ، هکرها با استفاده از عملیات پیچیده و یک بد افزار، موفق شدند یک قطعی برق سراسری را در کشور اوکراین و در ناحیه ایوانو فرانکیوسک، رقم بزنند.
این ماجرا که در روز ۲۳ دسامبر رخ داده بود، اکنون مشخص شده است که توسط یک گروه هکری صورت گرفته و وزیر انرژی اوکراین تأیید کرده، این قطعی برق که منجر به خاموشی نیمی از خانهی این ناحیه یک شب قبل از کریسمس شده، ناشی از یک حمله سایبری بوده است.
این حمله سایبری را شرکت امنیتی ESET گزارش داده و آن را مربوط به بدافزاری میداند که نام آن را BlackEnergy گذاشتهاند.برای خواندن گزارش کامل این ماجرا در «آی تابناک» می توانید به اینجا مراجعه کنید. محققان امنیت بینالملل از چندی پیش متوجه تغییر جهت و تغییر ماهیت جنگ در دوران وب و شبکه شده و در مورد آن هشدارهای اساسی داده بودند.
این گونه اتفاقات و اتفاقات مشابهی که دیگر اکنون تنها در تئوری مطرح نیستند، بلکه احتمال عملیاتیشدن آنها در واقعیت بیش از همیشه وجود دارد، گواهی بر آن است که مرزهای بین واقعیت و مجاز در تعریفی خاص از بین میرود و یک هکر میتواند از آن سوی دنیا از مسیر کدها و کابلها و احتمالا با در اختیار گرفتن سیستم کنترل یک فرودگاه فاجعهای واقعی را رقم بزند.
ماجرای اوکراین به روسها نسبت داده شده، ولی هیچکس در این مورد شکی ندارد که اکنون تمامی قدرتهای بزرگ و همه کشورهایی که در این زمینه از تخصص و تجربه برخوردارند، در همین مسیر قدم برمیدارند.
قدرت و موازنه قوا تا چند صباحی دیگر به شکل کلی در فضای مجازی موضوعیت می یابد و از هماکنون نیز پیش زمینه های این مسأله رقم خورده است.موضوع مهم در این میان این است که آسیب این قدرت آزمایی و قدرت نمایی در نهایت متوجه افراد و موجودیتهای انسانی است.
بخش مهمی از این نبردها و پیامدهای آن چون در سطوح دولتی رقم میخورد از کنترل افراد خارج است؛ اما بخشی دیگر هنوز در اختیار آنهاست.
واقعیت این است که هر یک از رایانههای موجود در یک کشور در زمان حملات سایبری میتواند به عنوان یک سرباز برای دشمن عمل کند و از این جهت حفظ امنیت و هشیاری کامل در برابر تهدیدات سایبری، موضوعی اساسی است که مسئولان ایرانی باید به شدت بر آن تأکید کنند، زیرا کشور ما از اولین قربانیان حملات سایبری بوده است.
خوشبختانه آنگونه که بیان شد، ایران در مدیریت جنگهای سایبری اکنون حرفهای زیادی برای گفتن دارد و حداقل در سطح بینالمللی به عنوان یک بازیگر سایبری مطرح به ایران نگاه میشود که این موضوع قطعا ناشی از داشتن نیروهای کارآزموده و توانمند در این زمینه است؛ اما دفاع سایبری باید به همین اندازه تمرکز و دقت نظر داشته باشد و زمینه آن باید از کاربران ایرانی آغاز شود.
آموزش و هشدارهای امنیتی مهمترین مسأله در این میان است که متأسفانه تقریبا هیچ یک از نهادهای دولتی و حاکمیتی آن گونه که باید در این زمینه اقدام مناسب ندارند.جالب آنکه نهادهایی مانند مرکز ماهر که به عنوان متولی دولتی این بخش مطرح شده است نیز در کار مداخلاتی از جانب سایر نهادها مشاهده میکند که این امر ناشی از عدم تعریف صحیح حوزه امنیت سایبری در کشور و متولیان آن است.
به گزارش ایتنا، واقعیت آن است که هکرها این روزها نزدیکتر از آنچه تصور میشود، هستند. چه این هکرها نیروهای منسجم دولتهای دیگر باشند یا مجرمان سایبری که به دنبال پول و سوای اطلاعاتاند، امنیت کاربران و دفاع منسجم سایبری آن چیزی است که باید مد نظر قرار گیرد و اگر بیش از این در این زمینه تعلل شود، جبران مافات آن با توجه به سرعت رشد تکنولوژیک بسیار دشوار و تبعات آن بسیار سنگین خواهد بود.
No tags for this post.