سعی کرده‌ایم سیاه‌بازی را زنده نگه داریم
او دردهه 60 با کاراکتر عبدلی همراه با امیر پارسا در نقش اوستا در تلویزیون حضور پیدا کرد و حضور در این نقش، او را در اذهان مردم ماندگار کرد.انصافی علاوه بر حضور فعال در صحنه نمایش و تلویزیون، سال‌هاست که در حوزه نمایش‌های آیینی، مشغول پژوهش است و چندین جلد کتاب در این حوزه دارد. با این هنرمند و پژوهشگر درخصوص پژوهش حوزه نمایش‌های آیینی به گفت‌وگو نشستیم .
با توجه به اینکه شما سال‌هاست در حوزه سیاه‌بازی و نمایش‌های شادی آور فعالیت می‌کنید، می‌شود کمی از منابع مکتوب درحوزه سیاه‌بازی بگویید؟ اصلا در حوزه سیاه‌بازی منابع مکتوب خوبی داریم؟
متأسفانه خیر! اصلاً نداریم و به جرات می‌توانم بگویم که اولین کتابی که راجع به سیاه‌بازی منتشر شد، یعنی کتاب «سیاه‌بازی از نگاه یک سیاه‌باز» متعلق به خودِ من است، در آن کتاب تمام شگردها، سیاه‌بازها از قدیم‌الایام و فضای سیاه‌بازی و تاریخچه آن را از دوران ساسانیان تا زمان حال را بررسی کرده‌ام.
بنابراین شما علاوه بر حضور در صحنه، در حوزه پژوهشی نمایش، به‌خصوص، نمایش‌های آیینی صاحب تألیفاتی هستید، کمی دربارۀ این تألیفات می‌گویید؟
در حال حاضر تنها سه کتاب از من منتشر شده است. اولین کتابم همان «سیاه‌بازی از نگاه یک سیاه‌باز»، دومین کتابم «نمایشنامه‌های زنانه ایران» نام دارد که به اتفاق همسرم فروغ یزدان عاشوری این کار را انجام دادم که این کار هم حاصل یک پژوهش 5 ساله بود که شامل 72 نمایش زنانه که ریتمیک و فضای شادی‌آور دارد، می‌شد. سومین اثرم هم «نوروز و پیروز» نام دارد که این کتاب هم حاصل کار نمایشی‌ای که در سنگلج به صحنه برده بودیم می‌شد، در حقیقت قسمت اول این کتاب پژوهش است و قسمت دوم آن نمایشنامه نوروز و پیروز است. در حال حاضر هم دو اثر در دست تألیف دارم، یکی دربارۀ شب چله است و دیگری در خصوص چهارشنبه سوری است که می‌کوشم به‌زودی این کتاب‌ها ر ا چاپ کنم.
کمی دربارۀ سیاه‌بازان در دهه اخیر بگویید؟
از دوره پیش از ما تنها سعدی افشار باقی مانده بود که متأسفانه ایشان از دنیا رفتند، از هم‌دوره‌های ما مجید افشار هستند، احمد علامه دهر که از سیاهبازهای خیلی خوب شیراز بودند، ایشان هم امسال از دنیا رفتند، آقای عطا صفرپور که از سیاهبازهای گرگان هستند و کارشان بسیار خوب است. از سیاه‌بازان دهه بعد از ما، می‌توانم به داوود داداشی اشاره کنم که با آقای فتحعلی بیگی بیشتر کار می‌کند. آقای خاکسار و آقای هدایتی از سیاه‌بازانی هستند که این روزها، کمتر کار سیاه‌بازی انجام می‌دهند. وقفه‌ای در میان این دهه‌ها افتاده است و دهه بعدی که جوان‌ترین‌ها هستند، آقای میثم یوسفی، امیرحسین انصافی(پسرم) و امیرمحمد انصافی(پسر بزرگترم) را شامل می‌شوند که خیلی خوب سیاه‌بازی می‌کنند. من به فرزندانِ خودم سیاه‌بازی را آموزش داده‌ام. نسل بعدی من هوشنگ هدایتی است که خیلی خوب سیاه را فهمیده است. ایشان هم یکی از جوان‌های خوب هستند. هریک از ما یعنی کسانی که کار سیاه‌بازی می‌کنند، سعی کرده است به نوبه خودش سیاه‌بازی را نگه دارد.
جز شما چه کسی یا چه کسانی به پژوهش دربارۀ نمایش‌های آیینی پرداخته اند؟
خوشبختانه داوود فتحعلی بیگی هم روی این مسائل کار می‌کنند، ایشان بیشتر در حوزه تعزیه کار پژوهشی انجام داده‌اند و مقداری از پژوهش‌هایشان در خصوص نمایش‌های آیینی است. دکتر محمدحسین ناصربخت هم مشغول پژوهش در این حوزه هستند.
این روزها مشغول انجام چه کاری هستید؟
این روزها نمایشی با عنوان «چله زری و عمو چله جون» با نویسندگی و کارگردانی‌ام در تالار محراب به روی صحنه است. در این نمایش، درباره‌ی مراسم و آیین‌های شب یلداست.
این اثر هم مبتنی بر پژوهش است؟
بله این نمایش، حاصل پژوهشی چهار ساله است، یعنی بعد از این چهار سال پژوهش من علمی‌ترین موضوعات مرتبط با شب یلدا را به دست آوردم که در دل نمایش گنجانده شده است. تمام شعرها و رقص‌های فولکلوری که مربوط به این موضوع، یعنی شب یلدا می‌شود در این نمایش وجود دارد.
گفتگو: مهرداد نصرتی
No tags for this post.
