امروزه در بسیاری از منازل و مکانهای عمومی، امکان دسترسی به شبکه از طریق وای فای وجود دارد. همچنین ضریب پوشش تلفن همراه نیز به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
از سال 1997 که وای فای وارد دنیای ارتباطات شد، مطالعات گوناگونی در مورد اثرات آن بر سلامتی به انجام رسید. با وجود اینکه در بسیاری از موارد پژوهشهای علمی صورت گرفته متناقض و ناکافی است، در نظر داشتن این آسیبهای احتمالی و تلاش برای توجه به آن میتواند سودمند باشد. در ادامه به بررسی ٩مورد از پژوهشهای انجام گرفته در خصوص مضرات امواج وای فای و نیز امواج موبایل میپردازیم.
1- بیخوابی
آیا برای شما هم پیش آمده که پس از استفاده زیاد از وای فای یا تلفن همراه در خوابیدن دچار مشکل شده باشید؟ تاکنون گزارشهای مختلفی در مورد بیخوابی پس از استفاده از وای فای گزارش شده است و حتی پژوهشی در سال 2007 نیز به بررسی نقش امواج کوتاه بر خواب پرداخت. در این مطالعه، شرکتکنندگان به دو گروه تقسیم شدند و دسته ای در معرض سیگنالهای الکترومغناطیسی موج کوتاه واقعی ناشی از تلفن همراه و نیز گروهی نیز در معرض گوشیهای همراه غیر واقعی قرار گرفتند. در پایان مشخص شد افرادی که در معرض امواج الکترومغناطیسی قرار داشتند، در هنگام خوابیدن دچار مشکل میشدند و در واقع الگوی امواج مغزی آنها دچار مشکل میشد.
کارشناسان معمولاً توصیه میکنند که در هنگام خواب نباید گوشی همراه را در کنار خود قرار داد و نیز مودم وای فای را نیز خاموش کرد. با توجه به اینکه کمخوابی میتواند به بروز مشکلات دیگری نظیر افسردگی و یا سایر مشکلات ذهنی بیانجامد، توجه به این مساله از اهمیت زیادی برخوردار است.
2- آسیب به رشد طبیعی در کودکی
قرارگیری در معرض امواج رادیویی غیر گرمایی نظیر وای فای و یا تلفنهای همراه میتواند بر رشد سلولی (به ویژه در طی دوره جنینی) تاثیر بگذارد. مطالعهای که در سال 2004 بر روی حیوانات به انجام رسید نشان داد که قرارگیری در معرض این امواح به تاخیر در رشد کلیهها میانجامد. بعدها در سال 2009 مطالعه دیگری در استرالیا به انجام رسید که درستی مطالعه پیشین را نشان میداد. خلاصه اینکه قرار گرفتن کودکان در فضایی دربردارنده انبوهی از این امواج میتواند فرآیند طبیعی رشد آنها را با خطر مواجه سازد.
3- تاثیر بر رشد سلولی
چند سال پیش گروهی از دانش آموزان دبیرستانی در دانمارک متوجه شدند عملکرد آنها در تمرکز بر روی درس، پس از اینکه شب پیش در کنار گوشی همراه خود خوابیده بودند به مراتب ضعیفتر بود. این دانش آموزان مدتی بعد دست به آزمایشی جالب زدند. آنها یک ظرف حاوی بذر شاهی را در اتاقی در کنار دو روتر وای فای قرار دادند و ظرفی مشابه را نیز در اتاقی دیگر که در آن خبری از امواج وای فای نبود گذاشتند. پس از مدتی مشاهده کردند که شاهی در ظرف اول که در نزدیک امواج وای فای قرار داشت تقریبا اصلا رشد نکرد.
4- تاثیر منفی بر عملکرد نواحی مختلف مغز
مطالعهای که مدتی پیش در مورد اثرات تابش نسل چهارم اینترنت همراه (4G) بر عملکرد مغز انجام شد نیز جالب بود. در این مطالعه که با استفاده از تصویربرداری MRI به انجام رسید، دانشمندان مشاهده کردند که امواج 4G سبب کاهش فعالیت در برخی نواحی مغز میشود.
5- کاهش عملکرد مغز زنان
در پژوهشی دیگر، از 30 شرکت کننده سالم (15 مرد و 15 زن) یک آزمون ساده حافظه به عمل آمد. در ابتدا هر دو گروه در محیطی بدون وای فای به این آزمون پاسخ دادند که پاسخهای به دست آمده مشکل خاصی نداشت. اما وقتی این افراد به مدت 45 دقیقه در معرض امواج 2.4 GHZ وای فای قرار گرفته و به این آزمون پاسخ دادند، نتیجه دیگری به دست آمد. ارزیابی عملکرد مغزی نشان میداد که در حالت دوم، فعالیت مغزی و نیز سطح انرژی مغز زنان تغییر قابل توجهی یافت.
6- تاثیر منفی بر اسپرم
اما مشکلات احتمالی ناشی از قرارگیری در معرض امواج وای فای فقط به زنان محدود نمیشود. سالهاست میدانیم که گرمای ناشی از لپ تاپ میتواند به تولید طبیعی اسپرم در مردان آسیب بزند. اما یک پژوهش نشان میدهد که امواج الکترومغناطیسی میتواند سبب کاهش حرکت اسپرم و آسیب به دی.ان.ای شود. بررسی این مساله بر روی حیوانات و نیز انسان نشان میدهد که قرارگیری در معرض امواج میتواند بر اسپرم تاثیر منفی بگذارد.
7- کاهش قدرت باروری
اما آسیبهای احتمالی فقط به اسپرم محدود نمیشود. نتایج یک مطالعه انجام شده بر روی موشها نشان میدهد که برخی از فرکانسهای بیسیم میتواند مانع از لقاح شود. در طی این آزمایش، تعدادی موش به مدت 2 ساعت و 45 دقیقهای در معرض امواج الکترومغناطیسی قرار گرفتند. در طی این مدت سطح استرس اکسیدانی این جانوران افزایش یافت . آسیب سلولی و نیز تاثیر بر روی ساختار دی.ان.ای به گونهای بود که احتمال بروز بارداری غیرعادی و یا عدم لقاح افزایش مییافت.
به همین دلیل بود که در سال 2011 موسسه پژوهشی کارولینسکا سوئد به زنان بارداری توصیه کرد که تا حد امکان از تجهیزات بی سیم دور بمانند.
8- تاثیر بر فعالیت قلب
یک بررسی علمی حکایت از آن دارد که قرارگیری در معرض شبکههای 3G و LTE تلفن همراه میتواند سبب افزایش ضربان قلب شود. در این مطالعه، هر 69 نفری که شرکت داشتند پاسخی فیزیولوژیک را به امواج الکترومغناطیس تجربه کردند. این پاسخ فیزیولوژیک چیزی جز افزایش ضربان قلب نبود.
9- سرطان
البته ارتباط بین قرارگیری در معرض امواج تلفن همراه و یا وای فای و شکلگیری سرطان یکی از بحث برانگیزترین موارد در پزشکی است و هنوز جزئیات این مساله به خوبی مشخص نشده است. با وجود اینکه گزارشات و مطالعات موردی متعددی در این زمینه وجود دارد، اما هنوز مطالعه گستردهای که اثبات کننده افزایش خطر شکل گیری تومور به خاطر قرارگیری در معرض این اموتاج باشد ارائه نشده است.
چه باید کرد؟
شاید بتوان گفت که زندگی امروزی با اجتناب از وای فای و تلفن همراه ناممکن است. همچنین باید توجه داشته باشیم که عوامل خطرساز دیگری در زندگی روزمره وجود دارند که به راحتی از کنار آنها میگذریم. برای نمونه تعداد پژوهشهایی که ثابت میکند انواع فست فودهای چرب و پرنمک، انواع نوشیدنیهای گازدار و نیز نور مصنوعی در طی شب میتواند به بروز مشکلات جدی برای سلامت بیانجامد، به مراتب بیشتر و عمیقتر از مطالعات صورت گرفته در مورد امواج وای فای یا تلفن همراه است.
با این وجود شاید بهتر باشد که هر از گاهی به خودمان استراحت بدهیم و برخی از اوقات را با شیوههای سنتیتر نظیر گفتگو با خانواده و دوستان و یا مطالعه کتاب بگذرانیم.
مترجم: صالح سپهری فر
No tags for this post.