پر جرمترین سیاهچالههای کیهان توسط تودههای انبوه گاز و غبار احاطه شدهاند. این تودهها که به شکل یک دونات، سیاهچاله را احاطه میکنند، در نهایت توسط آن بلعیده میشوند. خاصیّت این تودهها این است که گاهیً مانع ردیابی سیاهچاله میشوند
اما هم اکنون کاوشگر نواستار و تلسکوپ ایکس.ام.ام نیوتون توانستهاند به وسیله ابزار رصدی پرتوی ایکس، سیاهچالهای بسیار پرجرم را از پس یک مجموعه چگال گاز و غبار رصد کنند.
نظریه دیسکهای دونات شکل گاز و غبار برای نخستینبار در اواسط دهه ۱۹۸۰ میلادی ارائه شد. این نظریه پدیده پنهانبودن برخی سیاهچالهها را در میان انبوه گاز و غبار را توضیح میدهد. با این حال همچنان پرسش این است که چرا مواد در این دیسکها با آنکه به صورت نامساوی تقسیم شدهاند، باقی میمانند.
کاوشگر نواستار که تلسکوپ اشعه ایکس کوچکی در فضا است، در سال ۲۰۱۲ به فضا ارسال شده و تاکنون اطلاعات ارزشمندی در مورد سیاهچالهها در اختیار داشنمندان قرار داده است.
منبع:علمنا