اگر مشکل یا ايرادی نیز در این زمینه وجود دارد، از تعريف، نظارت، راهبرد و تحويلگيری ناشی شده است. وقتی برای انجام كارهای مشابه و موازی، بودجه میدهند و تشویق و تمجید و تبلیغات زیادی نیز در رسانه ملی انجام میشود، معلوم است که در نهایت نیز كارهای مشابه تحویل خواهند گرفت. همه به دنبال منافع خود هستند و كسی را نمیتوان به این دلیل سرزنش یا بازخواست کرد. نهادهای سیاستگذار و نظارتی باید به حدی دانا و توانا باشند كه بتوانند در عین تامین منافع همه بازیگران، اهداف كلی برنامه خود را تضمین و محقق سازند. قطببندی دانشگاهها نیز از مدتها قبل در دستور كار وزارت علوم بوده است. تشكیل قطبهای علمی نیز، ساختار قانونی و برنامهریزیشده برای دستیابی به این هدف است. قطبهای علمی، هم جایگاه تعریفشدهای دارند و هم آییننامههای اجرایی متعدد. ولی مثل همه ساختارهای كپیبرداریشده، در بسیاری از تخصصها ازجمله پژوهشها و موسسههای فضایی، تا به حال نه به این جایگاهها و ساختارها توجه شده و نه کسی به این آییننامهها دقت کرده و درنهایت اینکه از چنین پژوهشهایی حمایت نشدهاست. به نظر میرسد مشكل پژوهشهای فضایی ایران، مشکل كمبود ساختار و سازمان و شركت و كنسرسیوم نیست. مگر در حال حاضر انجمن هوافضا نداریم، قطبهای متعدد نداریم، كنسرسیوم شركتهای خصوصی نداریم، شركتهای دانشبنیان دانشگاهی و غیردانشگاهی نداریم؟ به نظر میسد فقدان یك نهاد فراوزارتخانهای (و سازمانی) سیاستگذار و نظارتی، مقتدر و پایدار، عدم وجود برنامه جامع كوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت مورد وثوق همه دستاندركاران، عدم وجود ارتباطات بینالمللی، وجود نگاه ابزاری به دستاوردهای این زمینه، عدم اختصاص بودجه لازم هماهن با اهداف و درنهایت نبود ثبات در مدیریتها و ساختارهای سازمانی، از اصلیترین مشکلات بخش فضایی کشور هستند. در مورد وظیفه اصلی دانشگاههانیز باید گفت آنها باید بدون شك به تربیت نیروی انسانی متخصص و توسعه فناوری بپردازند.
مهران میرشمس/ عضو هیاتعلمی دانشکده هوافضای دانشگاه خواجه نصیرالدینطوسی و سرپرست آزمایشگاه تحقیقات فضایی
No tags for this post.