این بنای گنبد دار تاریخی که قدمت آن به حدود هفت سده بالغ می شود ؛ از بیرون دارای هیچ گونه تزئیناتی نبوده و روی گنبد آن سیمان سیاه رنگ کشیده شده است .
این بنا هشت صلعی بوده و از گل و خشت بنا شده و سبک آن دال بر قدمت آن است و ظن غالب در مقام مقایسه با ابنیه همطراز بر این است که مزار عارفی از قرن هشتم هجری است .
در ساقه گنبد چهار پنجره کوچک که پر شده است مشهود است و احتمالا این پنجره های مسدود شده در گذشته نقش نورگیر بنا را داشته و نور مورد نیاز داخل گنبد را تامین می کرده است . بقعه تاج الدین به صورت هشت ضلعی ساخته شده است و در داخل بقعه هیچ گونه آثار تزئینی که مربوط به دوره ایلخانی که بنا در این زمان ساخته شد ، دیده نمی شود .
امروزه داخل و خارج بنا در قسمت پائین دیواره ها تا ارتفاع یک متری با مواد و مصالح جدید مرمت شده است . از سوی دیگر باید اشاره کرد که متاسفانه در این بنا پنجره های فلزی نصب شده است که با قدمت و شیوه ساخت بنا هماهنگ نیست .
یک قبر در اتاق مقبره دیده می شود که رو به سمت جنوب غربی است .
تاریخچه و ویژگی های بنا :
ایرج افشار در صفحه 121 کتاب یادگار های یزد در باره این بنا می نویسد :
« گنبد تاج الدین ، گنبدی است منفرد واقع در صحرای ابراهیم آباد که بنا به گفته اهل محل ، قبر سید تاج الدین نامی است . این بنا مثمن شکل و از گل و خشت بنا شده و سبک آن دال بر قدمت آن است و ظن غالب در مقام مقایسه با ابنیه همطراز بر این است که مزار عارفی از قرن هشتم هجری است . »
این بنای تاریخی به شماره 2535 در تاریخ 15/9/1378 در فهرست آثار ملی تاریخی ایران به ثبت رسیده است .
گزارش تصویری و تحلیل فنی : احسان محمدحسینی – فاطمه کردی
No tags for this post.