وحید احمدی بعدازظهر دوشنبه در مراسم معرفی و تجلیل پژوهشگران برتر دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی گفت: این روزها بحث وقوع رکود علمی در کشور زیاد بر سر زبان است و عده ای مدعی آن هستند، که باید از این افراد پرسید چه شاخص هایی را برای رشد علمی درنظر می گیرند.
وی با بیان این که از سال 1390 تاکنون آمار تولیدات علمی کشور هیچ کاهشی نداشته است، ادامه داد: قبول داریم که در این مدت، شیب رشد تولید مقالات ما کاهش یافته، اما میزان تولیدات ما در این زمینه همچنان رو به افزایش است.
احمدی با بیان این که چهار عامل اصلی در کاهش شتاب رشد علمی کشور موثر بوده اند، توضیح داد: به عنوان مثال اگر در سال 1385 محققان ایرانی حدود 5 هزار مقاله تولید می کردند و این میزان در سال 86 به 10 هزار مقاله افزایش یافت، این به معنای رشد 100 درصدی تولید علم در کشور است و الان که آمار تولید مقالات ما حدود 40 هزار است، برای رسیدن به رشد 100 درصدی باید به تولید 80 هزار مقاله در طول یک سال برسیم که امری نشدنی است.
وی بیان داشت: شاید ما حداکثر در طول یکسال بتوانیم بین 10 تا 15 هزار مقاله در مراکز دانشگاهی و پژوهشگاهی خود تولید کنیم و با بالا رفتن تعداد مقالات تولیدی، به طور طبیعی شیب رشد تولیدات علمی ما کند خواهد شد.
معاون وزیرعلوم درباره دومین عامل کاهش شیب رشد علم در کشور اظهار داشت: قبلا در آیین نامه های ارتقا، اعضای هیات علمی برای گرفتن ارتقا باید حتما مقاله ISI تولید می کردند و یا شرط دفاع از تز دانشجویان دکتری نیز ارائه مقاله ISI بود که در آیین نامه های جدید، این شرط برداشته شد و ارائه مقالات علمی پژوهشی نیز قابل قبول شد که این موضوع نیز آمار تولیدات علمی ما را کاهش داد زیرا مقالات علمی پژوهشی مجلات داخلی ما در پایگاه های علمی بین المللی، نمایه نمی شوند.
معاون وزیر علوم ادامه داد: سومین عامل نیز به مبحث تقویت ارتباط دانشگاه با صنعت مربوط می شود زیرا در آیین نامه های جدید ارتقا، برای اجرای طرح های ارتباط با صنعت برای اعضای هیات علمی، 10 امتیاز درنظر گرفته شد و همین موضوع باعث تشویق آنها به سمت این پروژه ها شد و بسیاری از طرح های صنعتی ما نیز منجر به تولید مقاله نمی شود.
وی تنگناهای مالی را عامل دیگر کاهش شیب رشد علمی کشور عنوان کرد و گفت: از آنجا که به دلیل مشکلات مالی، هزینه اعزام استادان دانشگاه برای شرکت در کنفرانس های خارجی توسط دانشگاه ها مقدور نبود و به طور معمول، 15 درصد حجم مقالات ISI استادان ما نیز مربوط به مقالات کنفرانسی بود عملا این آمار به حدود سه تا چهار درصد کاهش یافت.
وی با بیان اینکه تلقی عمومی در کشور نسبت به مقوله پژوهش نیازمند تغییر است، تاکید کرد: باید به این باور برسیم که تامین اعتبار برای پژوهش را هزینه ندانیم و به عنوان یک سرمایه گذاری ارزشمند از آن استقبال کنیم زیرا پژوهش به برون رفت کشورها از رکود کمک می کند.
احمدی در بخش دیگری از سخنانش به تغییر معیارهای ارزیابی و ارزش گذاری در عرصه بین الملل اشاره کرد و اظهار داشت: امروزه معیار فقیر و غنی بودن کشورها، داشتن یا نداشتن منابع طبیعی نیست و بانک جهانی، دارایی های کشورها را به سه دسته منابع طبیعی، منابع فیزیکی و منابع نامشهود تقسیم بندی کرده است.
وی ادامه داد: در این تقسیم بندی، منابع طبیعی شامل جنگل ها، معادن و مخازن است، منابع فیزیکی نیز به زیرساخت ها، راه ها و کارخانجات اطلاق می شود و منابع نامشهود نیز نیروی انسانی به ویژه نیروی انسانی خلاق و توانمند، مالکیت فکری، قوانین و نهادها، ثبت اختراع و زیرساخت های فناوری اطلاعات را دربرمی گیرد.
احمدی با استناد به آمارهای بانک جهانی گفت: این آمارها نشان می دهد از میان 66 کشور ثروتمند که حدود 80 درصد ثروت کل دنیا را دراختیار دارند، سهم منابع نامشهود آنها بالای 80 درصد، منابع فیزیکی و طبیعی آنها نیز به ترتیب 16 و سه درصد است.
وی اضافه کرد: در این میان، 43 کشور دنیا که تنها یک درصد ثروت جهان را دراختیار دارند، میانگین منابع نامشهود آنها 50 درصد است.
معاون وزیرعلوم درباره وضعیت ایران به لحاظ دارایی های سه گانه توضیح داد: این آمارها درباره ایران تامل برانگیز است زیرا سهم منابع طبیعی آن 54 درصد و سهم منابع نامشهود 12 درصد است که حتی از میانگین بین المللی هم پایین تر هستیم.
وی بر لزوم تقویت منابع نامشهود کشور تاکید کرد و گفت: ایران به لحاظ ثروت طبیعی، رتبه هفتم دنیا را داراست، از نظر ثروت فیزیکی نیز رتبه 27 دنیا را دراختیار دارد و به لحاظ ثروت نامشهود در جایگاه 63 جهانی است.
احمدی تصریح کرد: تقویت منابع نامشهود به این معنی است که اگر قیمت نفت کاهش یافت اقتصاد ما دچار تزلزل نشود و خوشبختانه طی چندسال گذشته، این موضوع مهم مورد توجه دولتمردان قرار گرفته است اما همت جدی تر می طلبد.
به گزارش ایرنا، مراسم معرفی و تجلیل از پژوهشگران برتر و رونمایی از کتاب تاریخ دانشگاه صنعتی خواجه نصیر با حضور معاون اداری و مالی وزارت علوم، روسای سابق این دانشگاه در محل دانشکده مهندسی برق برگزار شد.
معاون وزیر علوم: کاهش شیب رشد تولید علم به معنای رکود علمی نیست
