تمامی قسمت های بنای بقعه امامزاده بی بی خاتون از سنگ ساخته شده و به تازگی مورد مرمت قرار گرفته است . گنبد بقعه از لاشه سنگ و دارای ساقه ای کوتاه است و متاسفانه به تازگی سطح بام بنا به استثنای گنبد ، با ایزوگام عایق شده است که تناسبی با ماهیت تاریخی بنا نداشته و موجب مخدوش شدن نمای بنا شده است .
سبک معماری معماری امامزاده بی بی خاتون شباهت زیادی به بناهای دوره ایلخانی دارد ولی تعدد دفعات مرمت و بازسازی ، تغییراتی در سبک آن ایجاد کرده که آن را از حالت اولیه خود دور کرده است .
بنا بر روی پی سنگی و در شیب تند کوه قرار گرفته که احتمالاً علت وجود پی سنگی به دلیل جلوگیری از رانش بنا است .
در حال حاضر ورودی بنا از جبهه شمالی است که در این بخش یک ایوان تعبیه شده که ابعاد تقریبی آن 3×6 متر است . سقف این ایوان چوبی بوده و دو طاقچه در دیواره های شرقی و غربی بنا دیده می شود . نمای ایوان مورد ذکر ، از جنس سیمان اندود شده و جز الحاقات و تصرفات جدید بنا محسوب می شود .
ورودی به بقعه از طریق مدخل طاق دار موجود در ایوان امکان پذیر است . بنا از داخل هشت ضلعی بوده و دو طاقچه در طرفین رو به روی ضلع ورودی تعبیه شده اند که ساده و فاقـد تـزئینـات خاصـی هستند . از نوع دیواره ها چنین برداشت می شود که ورودی بنا در گذشته از سمت شرق بوده و بقایای مخروبه در سمت شرق بنا نیز این حدس را تائید می کند .
یک سکوی قبر با پوشش آجری در کف بنا دیده می شود و متاسفانه در حال حاضر در آن هیچ نوشته و سندی وجود ندارد .
گنبد از داخل فاقد تزئینات است و سه تیرک چوبی از شمال به جنوب و در ساقه داخلی گنبد به صورت موازی کار گذاشته شده است . کف بنا از آجر فرش پوشیده شده و ابعاد بیرونی بقعه نیز در حدود 8×10 متر است .
در جنوب بنا یک آب راه دیده می شود که احتمالاً به صورت فصلی و در بهار و پائیز دارای آب بوده و به صورت نهر آبی کوچک از مجاورت بنا می گذرد .
در صفحه 37 کتاب آثار تاریخی ساوجبلاغ و نظر آباد به قلم حاتمی در مورد این بنا چنین نوشته است : ( البته لازم به ذکر است که این توضیحات مربوط به زمان قبل از مرمت بنا است )
« … مصالح به کار رفته در بنا سنگ و ساروج است که با کاهگل اندود و با گچ سفید شده است . برای نگهداری سنگ ها و استحکام بیشتر پایه ها ، در پی بنا از تیر های چوبی استفاده شده است .
سبک معماری معماری امامزاده بی بی خاتون شباهت زیادی به بناهای دوره ایلخانی دارد ولی تعدد دفعات مرمت و بازسازی ، تغییراتی در سبک آن ایجاد کرده که آن را از حالت اولیه خود دور کرده است . نظر به این که داخل بنا اثری از قبر یا ضریح وجود ندارد احتمال می رود که از آن به عنوان خانقاه یا تکیه استفاده می شده است . … »
گزارش تصویری و تحلیل فنی : احسان محمدحسینی – فاطمه کردی
No tags for this post.