اغلب افراد از نحوه دقیق مصرف مکملها اطلاع دقیقی نداشته ومرتکب اشتباهاتی نظیر مصرف همزمان برخی از ویتامینها که سوءمصرف ایجاد می‌کنند، شده ودر حقیقت با این کار مانع از جذب کامل ویتامینها به بدن خود می‌شوند. از طرفی باورهایی در زمینه مصرف ویتامینهای موجود در غذاها وجود دارد که بر طبق این باورها مصرف همزمان برخی از مکملها ی موجود در مواد غذایی اثر دیگری را خنثی کرده واز بین می‌برد. این باورها تا چه میزان صحت دارند و توصیه متخصصان در این خصوص چیست؟
مصرف همزمان روی و آهن
دکتر احمد رضا درستی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درخصوص مصرف مکملها گفت: دو گروه عمده از مکملها وجود دارند: مکملهای حاوی مواد معدنی ومکملهای ویتامینی که برخی از مکملها هردو گروه را در ترکیبات خود دارند. بطور مثال انواع مولتی ویتامینهای مینرال .هریک از این ویتامینها زمان مصرف خاصی دارند.
بطور نمونه روی بهتر است همراه با آهن و مکملهایی که حاوی آهن و ترکیبات آن هستند مصرف نشود.زیرا مصرف هم زمان این ترکیبات تداخل جذب ایجاد می‌کند؛لیکن عارضه خاصی برای بدن ندارد. به همین ترتیب در مصرف آهن هم باید دقت شود که با زمان مصرف غذا یک ساعت فاصله داشته باشد تا جذب بهتری داشته باشد. نکته دیگر هم در ارتباط با مصرف آن این است که همراه با کلسیم وروی مصرف نشود. البته بعضی از مکملها چندین ماده معدنی از جمله آهن وروی را باهم دارند،لیکن دوزاین مواد به قدری کم است که در جذب تداخل ایجاد نمی‌کند.
ویتامینهایی که بهتر است همزمان مصرف شوند.
این متخصص تغذیه در ادامه افزود: در ارتباط با مصرف کلسیم عکس این مسأله صادق است،بطوریکه این ماده بهتر است همراه غذا مصرف شود. خصوصا اگرهمراه با لبنیات استفاده شود، تأثیر جذبی بهتری خواهد داشت.درمورد ویتامینها به دلیل اینکه در مواد غذایی هم بطور طبیعی موجود هستند،مصرفشان همراه با غذا و خارج از غذا تفاوت جدی ایجاد نمی‌کند ولی اگر به همراه غذا مصرف شوند، به جذب بهتر کمک می‌کند.بطور مثال در مورد ویتامین سی اگر به همراه غذاهای حاوی آهن مصرف شود به جذب بهتر آهن کمک می‌کند.پس بهتر است ویتامینها را به همراه غذا استفاده کنیم. در برخی از موارد مصرف ویتامین بصورتی که فرد ناشتا باشد،سبب ایجاد حالت تهوع می‌شود. به غیر از این موارد مشکلی در مصرف ویتامینها بوجود نمی‌آید؛البته لازم به ذکر است که برخی از آنها سبب افزایش اشتها در افراد می‌شوند،بطوریکه فرد غذای بیشتری مصرف می‌کند و ممکن است به چاقی مبتلا شود.این مشکل در مصرف ویتامینهای گروه بی بیشتر دیده می‌شود.لذا افراد در زمان مصرف این ویتامین بهتر است متوجه افزایش اشتهای خود باشند.
کلسیم و آهن را شب مصرف کنید
دکتر درستی ضمن بیان این نکته که مصرف کلسیم زمان خاصی ندارد گفت: می‌توان کلسیم را هم در کنار دوغ هنگام ناهار مصرف کرد و هم بعد از شام همراه با یک لیوان شیر. لیکن کلسیم و همینطور آهن ممکن است حالت یبوست و دل پیچه ایجاد کنند ،پس بهترین زمان شب است که فرد بعد از یک ساعت به استراحت می‌رود و عارضه چندانی را احساس نمی‌کند.در مورد روغن امگا 3 الزامی وجود ندارد و هم می‌توان از آنها در کنار غذا استفاده کرد و هم به تنهایی. اصولا ویتامینهای محلول در چربی اگر همراه با غذاهای حاوی چربی خورده شوند،جذب بهتری پیدا می‌کنند.بطور مثال مصرف همزمان ویتامین ای و امگا به جذب بهتر آنها کمک می‌کند.
از آنجا که فرد در روز فعالتر است و انرژی بیشتری می‌سوزاند بهتر است در زمان نیاز بدن ویتامینها را مصرف کند.این به این معنی نیست که در زمان شب از مصرف ویتامین خودداری شود زیرا به هر صورت جذب بدن خواهد داشت.
غذاهایی که نباید با هم مصرف شوند
وی در خصوص عوارض مصرف همزمان برخی از غذاها اظهار داشت: در مورد آهن همانطور که گفتیم بهتر است یک ساعت با غذا فاصله گذاشته شود. در مورد غذاهایی که حاوی آهن هستند،جذب تحت تأثیر قلیایی بودن غذا قرار می‌گیرد. یعنی اسیدی بودن غذا و داشتن ویتامین سی جذب آهن را بهتر می‌کند،لیکن قلیایی بودن آن اثر جذب را کم می‌کند. بطوریکه اگر فردی در کباب جوش شیرین بریزد جذب آهن را کم می‌کند ویا اگر همراه غذا ماست خورده شود جذب آهن کم می‌شود. در عوض اگر همراه یا بعد از غذا میوه مصرف شود ویتامین سی به حذب بهتر آهن کمک می‌کند.منتهی جذب و عدم جدب صد درصد نیست یعنی اگر فرد غذای گوشتی را با ماست بخورد به این معنی نیست که کل آهن از بین می‌رود و تنها چند درصد تحت تأثیر قرار می‌گیرد.بطوریکه در مواردی که افراد در مصرف قرص آهن با مشکل تهوع مواجه می‌شوند، توصیه ما به مصرف قرص همراه با غذا است زیرا این کار از نخوردن آن بهتر است.
وی ادامه داد: اسفناج منبع آهن است وماده ای در ترکیبات خود دارد که جذب آهن و کلسیم را کاهش می‌دهد. زمانیکه با ماست مصرف شود اگزنات(ماده کاهنده جذب کلسیم و آهن)سرگرم کلسیم ماست شده و اتفاقا آهن غذا آزادتر است و بهتر جذب می‌شود تنها درصدی از کلسیم ماست جذب نمی‌شود. بنابراین شدت لطمه هیچگاه صد در صد نیست و تنها چند درصد است.
درستی در انتها در خصوص زمان مناسب مصرف مکملهاافزود: در طی روز افراد نیاز بیشتری به انرژی دارند و نقش عمده ویتامینها در متابولیسم انرژی و پروتئین است. از آنجا که فرد در روز فعالتر است و انرژی بیشتری می‌سوزاند بهتر است در زمان نیاز بدن ویتامینها را مصرف کند.این به این معنی نیست که در زمان شب از مصرف ویتامین خودداری شود زیرا به هر صورت جذب بدن خواهد داشت. مصرف این عناصردر شب به هیچ عنوان بر روی خواب اثر نگذاشته و موجب بیخوابی نخواهند شد و تنها مواد محرک و حاوی کافئین خواب را مختل می‌کنمد و توصیه می‌شود از چند ساعت قبل از خواب از مصرف آنها خودداری شود.
No tags for this post.