نماد سایت خبرگزاری سیناپرس

پژوهش‌ها باید مطابق هدف‌های ما باشد

دکتر عبدالرضا نوروزی چاکلی، پژوهشگر را فردی دانست که موضوعی را انتخاب می‌کند و با روش‌های نظام‌مند برای رسیدن به اهداف آن موضوع تلاش می‌کند و نتایج آن را ارائه می‌دهد.

این عضو هیات علمی دانشگاه شاهد افزود: پژوهش‌های ما باید در زمینه‌هایی انجام شود که با هدف‌ها و نظام کلی برنامه‌ها مطابقت و هماهنگی داشته و در راستای نیازهای کشور باشد.

مدیر گروه علم اطلاعات و دانش شناسی و علم‌سنجی دانشگاه شاهد اظهار کرد: این نیازها باید در برنامه‌ها و اولویت‌های کشور کاملا مشخص شود. یک پژوهشگر می‌تواند با مطالعاتی که انجام می‌دهد این نیازها را شناسایی و نیازسنجی کند و در راستای رفع این نیازها به پژوهش بپردازد.

پژوهشگر برگزیده حوزه علوم انسانی از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال 1390، به ویژگی‌های یک پژوهشگر برتر اشاره کرد و گفت: پژوهشگر مطلوب یا اثربخش پژوهشگری است که در راستای اهداف و برنامه‌ها و نیازهای کشور و اولویت‌های جامعه، پژوهش انجام دهد. درعین‌حال فعالیت‌های پژوهشگر باید با توجه به مرزهای دانش باشد و بتواند کارهایی که پیش‌ازاین در سطح داخلی و خارجی انجام‌شده مورداستفاده قرار دهد.

برگزیده برتر مؤلف کتاب در هفتمین جشنواره بین‌المللی فارابی (1393) تصریح کرد: بحث باکیفیت‌تر انجام دادن پژوهش‌ها نکته دیگری است که برای این کار هم چهارچوب‌ها و اصول مختلفی وجود دارد. یک پژوهشگر باید این موضوع را نیز در پژوهش خود لحاظ کند تا تحقیق باکیفیت انجام شود.

پژوهشگر برتر چندین دوره دانشگاه شاهد به مشکلات پیش روی پژوهشگران اشاره کرد و گفت: پژوهشگران نخست به پشتیبانی نیاز دارند. این پشتیبانی‌ها لزوما ابزار نیست؛ البته ابزارها در رشته‌های مختلف متفاوت است. این ابزارها در حوزه‌های آزمایشگاهی و فنی، تجهیزات و مواد است اما در حوزه‌های علوم انسانی می‌تواند منابع اطلاعاتی باشد؛ اگرچه منابع اطلاعاتی در حوزه علوم و مهندسی کاربرد دارد اما در حوزه‌های علوم انسانی بیش از همه اهمیت دارد.

نوروزی ادامه داد: گاهی این ابزارها محدودیت محسوب نمی‌شوند بلکه آن قوانینی که باید پژوهشگران از آن عبور کنند سخت است؛ بنابراین تسهیل قوانین و مقررات برای انجام پژوهش یکی از دیگر مسائلی است که باید به‌طور ویژه موردتوجه قرار گیرد.

به گفته وی نهادهای قانون‌گذار باید قوانین انجام پژوهش را تسهیل کنند. انتشار مقاله‌ها در سطح بین‌المللی و همچنین انتشار کتاب و مجلات نیز باید در کشور تسهیل شود تا ما بتوانیم کارها و همکاری‌های بین‌المللی را توسعه دهیم؛ پژوهش‌هایی که اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و پژوهشگران برای به بار نشستن آن‌ها زحمات فراوانی می‌کشند.

وی بیان کرد: این اشخاص حتی برای تسویه‌حساب پژوهش‌های خود نیز باید یک سری کاغذبازی‌های خاصی را طی کنند. مراحل این کار هم باید تسهیل شود. در این زمینه باید بحث حمایت از پژوهشگران برجسته از اولویت بیشتری برخوردار باشد. همچنین باید از تخصص و دانش متخصصان حوزه علم‌سنجی که قادر هستند پژوهشگران توانمند را شناسایی کنند برای پشتیبانی از برنامه‌ریزی پژوهشی استفاده کنیم.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه شاهد به سطح کارهای پژوهشی علوم انسانی اشاره کرد و گفت: علوم انسانی حوزه‌ای است که ویژگی‌های خاص خود را دارد؛ اغلب مباحث علوم انسانی تابع موضوع‌های بومی و داخلی است. هرچند پژوهش‌های ما در این حوزه در سطح ایده آل و قابل توجیه است اما انتظار می‌رود به دلیل اهمیت این حوزه، سطح کارهای پژوهشی ما افزایش پیدا کند.

وی افزود: علوم انسانی از زیرمجموعه‌های علوم پایه محسوب می‌شود. حوزه‌های پایه و بنیادی فقط به حوزه‌های علوم پایه مانند علوم محض، ریاضی، فیزیک و شیمی محدود نمی‌شود، بلکه علوم انسانی را هم شامل می‌شوند؛ معمولا بودجه‌های اختصاصی علوم بنیادین بیش از علوم کاربردی است زیرا این علوم زیربنای فکری و علمی یک جامعه را تشکیل می‌دهند و باعث حرکت و چرخش پژوهشی در کشور می‌شوند.

مدیر گروه علم اطلاعات و دانش شناسی و علم‌سنجی دانشگاه شاهد اظهار کرد: کار علوم انسانی اصلا قابل‌مقایسه نیست؛ هیچ علومی را نمی‌توان با داده‌های خام با حوزه‌های دیگر مقایسه کرد بلکه باید از روش‌های هم‌تراز سازی و نرمال‌سازی شده رشته علوم سنجی استفاده کنیم بنابراین حوزه علوم انسانی در همه مسائل بیش‌ازحد اهمیت دارد و باید بیش از گذشته شاهد تحرک و تحولات این علوم باشیم.

وی با اشاره به آینده این علم در کشور گفت: همواره باید به آینده امیدوار بود اما لازمه داشتن تحرک بیشتر در حوزه‌های علمی علوم انسانی، فراهم آوردن شرایط است. اکنون بخش اعظمی از نیروی انسانی در حوزه علوم انسانی به کار آموزش می‌پردازند درصورتی‌که باید آموزش و پژوهش با یکدیگر تناسب داشته باشند تا بتوانند کار پژوهشی را پیش ببرند درصورتی‌که پژوهش در حوزه علوم انسانی باید حرف اول را بزند و پژوهشگران نیز به معنی واقعی پژوهشگر باشند.

نوروزی تصریح کرد: درست است که مسائل بومی خیلی در حوزه علوم انسانی مطرح است اما باید از مسائل بین‌المللی نیز غافل نباشیم و ضمن فراهم آوردن تعاملات بین‌المللی و بسترهای لازم برای انجام کارهای پژوهشی و تسهیل قوانین، امکان پژوهش را نسبت به آموزش افزایش دهیم و دسترسی به منابع علمی و اطلاعاتی تقویت کنیم.

وی در پایان گفت: عملا آنچه امروزه پژوهشگران ما در کشور با آن دست‌به‌گریبان هستند کمبود وقت و فرصت است. ما اگر بتوانیم وقت پژوهشگران را افزایش دهیم و سطح کارهای پژوهشی را زیاد کنیم می‌توانیم شاهد تحول‌ بیشتری در حوزه علوم انسانی باشیم.

No tags for this post.
خروج از نسخه موبایل