برنامه آموزشی ویژه فناوری نانو
ماهیت بینرشتهای فناوری نانو، منجر به افزایش تقاضای گروههای تحقیقاتی شده و این فناوری به تخصصهای رشتههای شیمی، فیزیک، علوم مواد، مهندسی و زیستشناسی نیاز دارد. حفظ یک گروه تحقیقاتی علمی بزرگ با همکاری متخصصان خارجی، میتواند تا حدی به رفع این چالش کمک کند، اما این رویکرد زمان بر و هزینهبر است. همچنین توسعه توانایی تفکر تحقیقاتی به یک روش بینرشتهای، برای دانشجویان دشوار است. این امر، بهرهوری و روحیه یک گروه را تضعیف میکند. همچنین این روش، توانایی نوشتاری دانشجویان و در نهایت دانشمند شدن آنها را با مانع مواجه میسازد. در حال حاضر برنامههای آموزش بینرشتهای فارغالتحصیلان برای دانشجویان دوره دکتری در سطح بخش یا مؤسسه پیشنهاد شده و درحال اجرا است. هرچند که این برنامهها گسترده بوده، مبتنی بر گروه علمی نیستند و دانشجویان از یادگیری صرف، منتفع نمیشوند.
به گزارش ستاد توسعه فناوری نانو،در این راستا، یک برنامه آموزشی تشریح میشود که در ابتدا توسط گروه هُوُرکا (Howorka) در دانشگاه کالج لندن توسعه یافته است که میتواند مهارتهای بینرشتهای دانشجویان را ارتقا دهد. این برنامه میتواند با هرگروهی تطبیق داده شده، اجرای آن آسان است و از مزایای مفاهیم آموزشی موجود در زمینه یادگیری دقیق بهره میگیرد. برنامه آموزشی مذکور سه مرحله دارد:
1. مرحله پایه: در این مرحله، برنامه درسی بینرشتهای گروه تحقیقاتی تعیین میشود. این برنامه موضوعاتی را برای دانشجویان ارائه میکند که هیچ پیشزمینهای در آنها ندارند. در اصل، دانشجویان با سخنرانی برای یکدیگر، حوزه تحقیقاتی گروه را پوشش میدهند. موضوعات سخنرانی توسط محقق اصلی انتخاب شده و او جلسات دورههای دانشجویان دوره لیسانس کلاسیک را با اتکا بر مطالب درسی پیشرفته و پایه، شبیهسازی میکند.
2. مرحله اجرای 1: در این مرحله دانش قبلی برای مقالات بینرشتهای به کار میرود. مقالات تحقیقاتی جدید ارائه شده و در قالب «باشگاه ادبیات» (literature club) ارائه و بحث و بررسی میشود. دانشجویان، دادههای تحقیقاتی یک حوزه را خارج از آموزش اصلی دوره لیسانس خود ارائه کرده و سؤالاتی را پیرامون این مقالات آماده نموده تا در پایان دوره خود به آنها پاسخ دهند. این ارائهها، نتایج آموزش موفقیتآمیز مرحله پایه را آزمایش کرده و به کار میبرد.
3. مرحلهی اجرای 2: در این مرحله، دانش جمعی پروژههای تحقیقاتی ارتقا مییابد. یک دانشجو، پروژه تحقیقاتی خود را با دستورالعملهای صریح ارائه نموده تا به عمق و محتوای دو مرحله قبل پیببرد. دانشجویان در ارائههای خود، ارتباطات تحقیقاتی بین رشتهها را مشخص میکنند.