بیشتر این نظامها توسط بخش دولتی شکل گرفته اند و اغلب بر اساس رده بندی محتوای تصاویر متحرک هستند. این نظام به والدین کمک میکند که بر محتوای فرهنگی مورد استفاده فرزندان خود نظارت داشته باشند. با این حال اغلب والدین توجهی به برچسب رده سنی درج شده بر روی جلد بازیهای خریداری شده توسط فرزندانشان نداشته و حتی خود نیز در هنگام خرید نسبت به این موضوع سهل انگار هستند.
این رده بندی بر اساس شرایط فرهنگی و ساختار اجتماعی جوامع بنا نهاده شده و به همین دلیل در مناطق مختلف جغرافیایی از رده بندیهای متفاوت استفاده می شود. به عنوان مثال بازی متال گیر سالید ۳: اسنیک ایتر در امریکا برای سنین بالای 17 سال، در آلمان بالای 16 سال، در سوئد و انگلستان بالای 15 سال و در کره جنوبی برای کاربران بالای 18 سال در نظر گرفته شده و در ایران این بازی غیر مجاز اعلام شده است.
اهميت رده بندي سني بازيهاي رايانهاي
يكي از مهمترين دلايل گرايش شديد افراد به دنياي مجازي اين است كه فرد در برخورد با اين دنياي نامحدود و جديد، ميتواند مفاهيمي چون شجاعت، ترس، لذت، سرعت، قدرت، مديريت و امثال آنها را تجربه کند. تجربه چنين مفاهيمي در دنياي واقعي و در زماني بسيار کوتاه، تقريباً غير ممكن و محال است. بنابراين روز به روز به تعداد افراد مخاطب بازيهاي رايانهاي افزوده ميشود و اين در حالي است كه تنوع سني علاقهمندان به بازيهاي رايانهاي نيز گسترش مييابد.
با توجه به وجود صحنههاي غيراخلاقي، خشن، دلهرهآور و از اين قبيل، در بسياري از بازيها و همچنين نگرانيهاي فرهنگي، تربيتي و اجتماعي خانوادهها و مسؤولين فرهنگي كشورهاي مختلف، كشورها را به تدوين نظام ويژهاي براي ردهبندي بازيهاي رايانهاي وادار كرده است. با تدوين اين نظام و داشتن كنترلهاي لازم و ارائه اطلاعات دقيق به خانوادهها، ميتوان از صدمات جبرانناپذيري جلوگيري به عمل آورد كه گروه سني اصلي مخاطب اين گونه بازيها يعني كودكان و نوجوانان را تهديد ميكنند.
نظامهاي ردهبندي سني بازيهاي رايانهاي كه در كشورهاي مختلف تدوين شدهاند تابع قوانين و ارزشهاي فرهنگي، اقتصادي، سياسي و اجتماعي هر كشور يا منطقه خاصي بوده است. از معتبرترين نظامهاي ردهبندي سني بازيهاي رايانهاي در جهان ميتوان بهESRB(ويژه ايالات متحده و كانادا)، PEGI (ويژه اتحاديه اروپا)،و به ويژه ژاپن و آسياي شرقي (CERO)اشاره کرد.
امروزه تمام بازيهاي رايانهاي در كشورهاي ياد شده بدون داشتن برچسب ويژه رده سني مناسب، اجازه توزيع در بازار را نداشته و خانواده و خريداران به راحتي ميتوانند با مشاهده اين برچسبها، بازي متناسب با خواستههاي خويش و همچنين سن فرزند خود را براي وي تهيه کنند.
در اين راستا به نظر ميرسد، ايجاد نظام ردهبندي سني بازيهاي رايانهاي اعم از وارداتي و توليد داخلي بسيار ضروري است. چراكه اين سيستم ميتواند با پشتوانه قانوني و تبليغي به خودي خود براي واردكننده، توزيعكننده، فروشنده و همچنين مصرفكننده بازي بهترين ملاك براي آگاهي باشد.
بنابراين تدوين نظام ردهبندي بازيهاي رايانهاي، بهطوري كه مبتني بر قوانين و باورهاي فرهنگي، ديني، اجتماعي و سياسي كشورهاي اسلامي باشد، امري بسيار ضروري است. بدين ترتیب در ایران سيستم رده بندي نويني به نام "اسرا"( نظام رده بندي اسرا) راه اندازي شد. "اسرا" كليه بازيها را مورد ارزيابي قرار داده و اطلاعرساني صحيحي به جامعه کشورهاي اسلامي انجام ميدهد.
چگونگي شکل گيري ESRA
پس از تشکيل بنياد ملي بازيهاي رايانهاي در ايران، همواره"فرهنگ استفاده مطلوب از بازي هاي رايانه اي" به عنوان يک هدف اساسي و مهم تعيين شد. علت انتخاب چنين هدفي در ايران، بهرهمندي از قدرت آموزشي و تاثيرگذاري بازيهاي رايانهاي و دور شدن از احتمال ابتلا به اختلالات روحي و رواني و آسيبهاي منجر به استفاده نامناسب از آن بود. بخشی از عواملي را که باعث شکلگيري نظام رده بندي سني بازيها شد، میتوان در موضوعات زیر تقسیم بندی کرد:
ـ عدم وجود الگو مناسب در استفاده از بازيها
ـ نگراني والدين از صحنه هاي خشونت آميز، ترسناک و نمايش تصاوير جنسي
ـ ايجاد آسيبهاي رواني و اجتماعي بر اثر استفاده نادرست از بازيها
ـ عدم شناخت کافي و درست از ميزان و نوع صحنههاي آسيبرسان درون بازي
ـ نبود اطلاع رساني دقيق به والدين
همه آنچه که بيان شد، از مهمترين عوامل شکل گيري ايده تدوين نظام ملي رده بندي سني بازيهاي رايانهاي (ESRA) است.
تهیه و تنظیم: مهرداد نصرتی
No tags for this post.