خوراکی های چرب و شیرین یادگیری را دچاراختلال می کند
بسیاری از والدین تصور می کنند با خوراندن حجم زیادی از موادغذایی و خوراکی های چرب و شیرین به فراگیری فرزندان خود کمک می کنند، اما کارشناسان تغذیه معتقدند فراگیری مطالب درسی نیازی به دریافت کالری بیشتر ندارد و این رویه علاوه بر مختل کردن یادگیری، منجر به بروز چاقی می شود.
امروزه با تغییر شیوه زندگی نسبت به دهه های گذشته و همچنین کوچک شدن خانواده ها و کاهش تعداد فرزندان، توجه والدین به فرزندان بیشتر شده است و بخشی از این توجه با افزایش حساسیت نسبت به رژیم غذایی آنها و عمدتا در قالب دادن خوراکی های بیشتر تجلی می یابد.
به گفته کارشناسان تغذیه، این رویکرد والدین نه تنها کمکی به افزایش یادگیری فرزندان نمی کند، بلکه می تواند روند فراگیری آنها را مختل کرده و سبب بروز چاقی در آنها شود به این صورت که در بسیاری از موارد موادغذایی که به فرزندان داده می شود، از گروه چربی ها و شیرینی ها هستند که جزو موادغذایی مختل کننده فراگیری به شمار می روند.
محمد هاشمی متخصص بهداشت عمومی و سلامت جامعه در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: این یک باور غلط است که برای فراگیری بهتر باید کالری بیشتری مصرف شود این درحالی است که والدین با این روش و به ظاهر محبت کردن به فرزندان خود، آنها را چاق تر کرده و توانایی آنها در جامعه را به شدت کاهش می دهند.
وی افزود: اگر زندگی فرزندان خود را از دوران کودکی با یک رژیم غذایی سالم پیش ببریم و الگوی صحیحی از تغذیه را به آنها آموزش دهیم، با مشکلات ناشی از چاقی در سنین بالاتر مواجه نخواهیم بود. بنابراین باید سنگ بنای تغذیه سالم را از همان دوران کودکی برای فرزندان خود بگذاریم و آنها را به مصرف یک رژیم غذایی متعادل تشویق کنیم.
هاشمی تغذیه متعادل برای دانش آموزان را شامل خوردن صبحانه ای کامل عنوان کرد و گفت: یک صبحانه کامل باید دارای گروه های غذایی متعدد به ویژه موادغذایی از گروه نان و غلات و پروتئین ها باشد.
وی افزود: چنین صبحانه ای، قندخون پایدارتری در ساعات اولیه صبح برای دانش آموزان ایجاد می کند و همین مساله می تواند به فراگیری آنها بسیار کمک کند.
** خوراکی های چرب و شیرین مختل کننده فراگیری
متخصص بهداشت عمومی و سلامت جامعه خوراکی های چرب و شیرین را مختل کننده فراگیری عنوان کرد و گفت: مصرف خوراکی های چرب و شیرین مانند انواع کیک ها در وعده صبحانه، سبب بالارفتن سریع سطح قندخون می شود و بدن با ترشح انسولین با این میزان زیاد قندخون مقابله می کند بنابراین در ساعات بعدی دانش آموز با افت قند مواجه می شود.
وی افزود: در چنین حالتی علاوه بر مختل شدن فراگیری دروس، به دلیل بروز گرسنگی شدید، دانش آموزان به سمت خوردن بیشتر می روند که این روند افزایش وزن آنها را شدت بیشتری می بخشد.
هاشمی گفت: یک رژیم غذایی مناسب، رژیمی است که شامل سه وعده اصلی (صبحانه، ناهار و شام) و دو میان وعده (میان وعده صبحانه تا نهار و عصرانه) باشد.
وی به هرم غذایی اشاره کرد و افزود: هرم غذایی، الگویی مناسب برای تغذیه را در اختیار ما می گذارد که بر اساس آن باید از هر کدام یک از گروه های پنجگانه غذایی یعنی نان و غلات، پروتئین ها، میوه و سبزی ها، لبنیات و کربوهیدرات ها در وعده های غذایی روزانه به میزان مشخصی مصرف کنیم.
به گفته هاشمی، این میزان نسبت به جنس و وزن افراد متفاوت است که متخصصان تغذیه می توانند میزان آن را برای هر فرد تعیین کنند اما به طور کلی با توجه به شکل هرم غذایی و قرار گرفتن گروه موادغذایی چرب و شیرین در راس آن متوجه می شویم که باید کمترین میزان مصرف آنها را در رژیم غذایی روزانه خود داشته باشیم.
** نشستن های طولانی مدت دانش آموزان عامل بروز چاقی
نشستن های طولانی مدت به عنوان یکی از عوامل پدیدآورنده چاقی در گروه سنی کودکان و نوجوانان به شمار می روند.
امروزه تغییر نحوه زندگی و گسترش آپارتمان نشینی و همچنین کنار گذاشتن بازی های جمعی و خیابانی و به تبع آن کاهش فعالیت های جسمانی سبب بروز چاقی در کودکان و نوجوانان شده است.
از طرف دیگر گرایش به بازی های رایانه ای، تماشای بیش از حد فیلم ها و برنامه های رسانه های تصویری و فعالیت در فضای مجازی موجب کاهش بیش از پیش فعالیت های فیزیکی در بین این گروه سنی شده است.
در مدارس نیز به دلیل محدود بودن فضا، امکان جنب و جوش برای دانش آموزان محیا نیست و از طرف دیگر، گسترش رقابت برای کسب نمره بالاتر، آنها را به نشستن های طولانی مدت مجبور کرده است.
همچنین والدین برای کمک به علم اندوزی فرزندان و موفقیت آنها در این رقابت تحصیلی، تلاش می کنند محیطی را برای آنها محیا کنند تا مطالعه بیشتر و دقیق تری داشته باشند؛ به همین دلیل کار زیادی از آنها نمی خواهند و این روند منجر می شود که آنها زندگی نشسته ای داشته باشند.
این رویه اشتباه والدین علاوه بر مواجه کردن فرزندان با مشکل اضافه وزن، سبب می شود که آنها از فراگیری مهارت های اجتماعی غافل بمانند و روش صحیح رویاروی با مسایل اجتماعی را نیاموزند چراکه بسیاری از مهارت های زندگی در قرارگرفتن در محیط های جمعی و مشارکت در فعالیت های گروهی حاصل می شود.
به گفته کارشناسان مسائل اجتماعی، این رویکرد پدران و مادران عوارض اجتماعی زیادی برای فرزندان که نسل آینده کشور هستند به دنبال خواهد داشت و مشکلات زیادی در زندگی اجتماعی و خانوادگی آینده آنها ایجاد می کند.
** 15 درصد جمعیت ایران را کودکان چاق تشکیل می دهند
مشکل اضافه وزن و چاقی کودکان و نوجوانان معضلی جهانی است که جامعه ما را نیز با آن مواجه ساخته است به طوری که آمارها نشان می دهد 15 درصد از جمعیت کشور را کودکان چاق یا دارای اضافه وزن تشکیل می دهند.
درحال حاضر آمارها نشان می دهد که حدود 14 میلیون دانش آموز در کشور مشغول به تحصیل هستند، این مساله اهمیت توجه بیشتر به سلامت جسمی و اجتماعی آنها به عنوان نسل آینده ساز کشور را بیش از پیش گوشزد می کند.
کاهش بهره وری این جمعیت جوان کشور در اثر چاقی و بیماری های ناشی از آن مانند بیماری های قلبی عروقی، فشارخون، دیابت و بیماری کبد چرب که اخیرا در بین نوجوانان و جوانان شیوع قابل توجهی یافته است، از جمله پیامدهای کم تحرکی، پرخوری و بدخوری ها به شمار می رود.
به گفته کارشناسان اجتماعی، این مساله در آینده موجب تحمیل هزینه های سنگین اجتماعی و درمانی بر خانواده ها و نظام سلامت و کاهش بهره وری افراد و به تبع آن بهره وری جامعه می شود.
