آموزش بیمار در بیمارستان كار دشواری است و موانع زیادی در مسیر آن وجود دارد. برای رسیدن به ملزومات آموزش به بیمار موثر، شناسایی موانع و انگیزه های آموزش به بیمار از دیدگاه افراد درگیر در فرآیند آموزش به بیمار ضروری است
پرستاران و مدیران پرستاری در مورد اصلی ترین موانع مرتبط با بیمار و مرتبط با پرستار دیدگاه‌های مشتركی داشتند. ولی در مورد اصلی ترین موانع مرتبط با مدیریت اختلاف نظر داشتند..
پژوهشی که به تازگی در این زمینه انجام شده است، یك مطالعه تحلیلی مقطعی محسوب می شود. جامعه پژوهش، 131 نفر از پرستاران و مدیران پرستاری شاغل در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكی بجنورد در سال 1393 است كه به صورت سر شماری و بر اساس معیارهای ورود انتخاب شده اند. روش گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه هایی بود كه از طریق دفتر مدیریت پرستاری در اختیار افراد قرار گرفت و پس از تكمیل آن به سوپروایزر آموزشی بیمارستان عودت داده شد.
ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بررسی عوامل انگیزشی پرستاران در ارتباط با بیمار و پرسشنامه شناسایی موانع آموزش به بیمار در سه بعد مرتبط با بیمار، مدیریت و پرستار بود. هم چنین برای تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 20 استفاده شد.
یافته ها حاکی از این بودند که از دیدگاه پرستاران عمده موانع آموزش به بیمار شامل این موارد بودند:
كمبود آگاهی پرستاران در زمینه اصول آموزش به بیمار (9/ 71 درصد)
بی سوادی و کم سوادی بیماران (8/70 درصد)
عدم همكاری بیمار
عدم شناخت نیاز آموزشی بیمار و کمبود نیروی انسانی پرستاری (7/66 درصد)
كمبود منابع آموزشی مكتوب (5/ 62 درصد)
عدم وجود برنامه ریزی منظم برای آموزش به بیمار (4/ 60 درصد)
وضعیت نامساعد عمومی بیمار و عدم وجود قوانین مدون در زمینه آموزش به بیمار (4/ 59 درصد)
این عوامل از دیدگاه مدیران به این ترتیب بودند:
كمبود آگاهی پرستاران در زمینه اصول آموزش به بیمار (1/ 97 درصد)
عدم همكاری بیمار (4/ 91 درصد)
كمبود نیروی انسانی و اختلاف جنس آموزش دهنده به بیمار (1/ 77 درصد)
ناتوانی بیمار برای مراقبت از خود (4/ 71 درصد)
كمبود وقت پرستاران (8/68 درصد)
بی سوادی و کم سوادی بیماران (6/ 68 درصد)
عدم پذیرش آموزش توسط بیمار (60 درصد)
كمبود بودجه برای آموزش بیمار (3/54 درصد)
از دیدگاه پرستاران عمده عوامل انگیزشی آموزش به بیمار شامل موارد زیر بودند:
وجدان كاری (9 /46 درصد)
شناخت و قدردانی از جانب مسئولین (8/ 43)
حقوق و دستمزد (7 /42 درصد)
این عوامل انگیزشی از دیدگاه مدیران شامل این موارد بودند:
پیشرفت و ارتقای شغلی (9/ 42 درصد)
علاقه به كار، نظارت و سرپرستی از جانب مسئولین (1/ 37 درصد)
شایان ذکر است که بین برخی متغیر های دموگرافیك با برخی موانع و عوامل انگیرشی ارتباط معنی داری وجود داشت.
نتیجه گیری صورت گرفته از این داده ها این بوده است که پرستاران و مدیران پرستاری در مورد اصلی ترین موانع مرتبط با بیمار و مرتبط با پرستار دیدگاه‌های مشتركی داشتند. ولی در مورد اصلی ترین موانع مرتبط با مدیریت اختلاف نظر داشتند. با توجه به هزینه، اثر بخش بودن آموزش به بیمار ضروری است. مسئولین امر با اتخاذ تدابیری همچون اختصاص بودجه كافی به امر آموزش كه سبب برگزاری كلاس های آموزشی و جذب تعداد كافی نیروی پرستاری و برنامه ریزی موثر و نظارت تشویق مناسب پرستاران می گردد؛ در جهت رفع موانع آموزش به بیمار اقدام كنند.
منبع: مهدیه آرین، حامد مرتضوی، محبوبه طباطبایی چهر، ویدا طیبی، اكرم گازرانی، 1394. مقایسه عوامل انگیزشی و موانع آموزش به بیمار از دیدگاه مدیران و پرسنل پرستاری، نشریه آموزش پرستاری، سال چهارم، شماره 3.
No tags for this post.