منصور کبگانیان در پایان جلسه شماره 71 شورای ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور در تشریح موضوعات این جلسه در جمع خبرنگاران گفت: موضوع آمایش آموزش عالی از مدتی قبل در دستور کار قرار گرفته بود که در این جلسه به عنوان موضوع اول مطرح شد و به دلیل اهمیت و گستردگی کار، بخش هایی از آن به جلسه آتی موکول شد.
وی با بیان اینکه طرح آمایش آموزش عالی درچارچوب نقشه جامع علمی کشور توسط وزیر علوم و معاون آموزشی وزارت علوم در این جلسه ارائه شد، اظهار داشت: طبق گفته وزیر علوم در تهیه این گزارش از تمام زحماتی که در سالیان گذشته در این وزارتخانه کشیده شده و از همکاری دانشگاه ها و پژوهشگاه های کشور بهره برداری شده است.
به گفته کبگانیان، وضعیت موجود و روند 10 ساله آموزش عالی در طرح آمایش آموزش عالی ارائه شده که بر مبنای جدیدترین و دقیق ترین آمار، جمعیت دانشجویی کشور بیش از چهار میلیون و 800 هزار نفر است.
وی ادامه داد: براساس اطلاعات و آمارهای طرح آمایش، درحال حاضر حدود چهار میلیون و 802 هزار نفر دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی دانشگاه های کشور تحصیل می کنند که 46 درصد آنها خانمها هستند و به لحاظ تقسیم بندی موسسات و دانشگاه های دولتی وغیردولتی، طبق گزارش 56 درصد دولتی و 44 درصد از این موسسات غیردولتی هستند.
استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر خاطرنشان کرد: در این گزارش همچنین درخصوص مناطق 9 گانه کشور در ارتباط با آموزش عالی و وضعیت آموزش عالی در مناطق محروم و مناطق بیشتر توسعه یافته توضیحاتی داده شد.
وی تصریح کرد: نکته مهمی که مورد مطالبه اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و ستاد نقشه جامع علمی کشور بود، موضوع ارائه وضعیت عرضه و تقاضای آموزش عالی بود که گزارشی در این زمینه ارائه شد.
کبگانیان با یادآوری اینکه عرضه به تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی و تقاضا به موقعیت های شغلی مربوط می شود، بیان داشت: از آنجا که آمارهای متناقض و گوناگون درباره بیکاری فارغ التحصیلان ارائه می شود که بعضا اغراق آمیز است اعضای ستاد راهبری نقشه جامع علمی تاکید کردند که این آمارها به دقت تحلیل شود تا بتوانیم نتایج آماری را به صورت گزارش رسمی منتشر کنیم.
ارائه مدل شاخص مزیت مکانی فعالیت های اقتصادی در استانهای مختلف
وی افزود: از سوی دیگر با نگاه آمایشی، هر استان و شهرستانی مزیت نسبی خاص خودش را دارد که برخی استانها در کنار دریا یا کویر و یا جزو مناطق سردسیر هستند یا از استانهای نفت خیز یا کشاورزی محسوب می شوند و در این جلسه، مدل شاخص مزیت مکانی فعالیت های اقتصادی در استان های مختلف ارائه شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه ارائه این مدل، کاری جدید است و جای تکمیل دارد، گفت: طراحی این مدل به نوبه خود، خوب و جدید است به عنوان مثال، در برخی رشته ها مزیت های خوبی وجود دارد که باید تقویت شود و در برخی شهرستانها وضعیت برخی رشته ها به گونه ای است که آن رشته خاص در آن منطقه باید کنترل بیشتری شود.
کبگانیان همچنین به ارائه وضعیت مقایسه ای آموزش عالی در بین کشورهای منطقه و رقبای جمهوری اسلامی ایران در گزارش وزیرعلوم اشاره کرد و گفت: براساس این گزارش، درصد هزینه کرد دولت از درآمد ناخالص ملی در آموزش عالی به بحث گذاشته شد و مقایسه ای بین آن و میزان بودجه ای که کشورهای منطقه همچون ترکیه، عربستان، رژیم اشغالگر قدس و مصر و برخی کشورهای دیگر در حوزه آموزش عالی هزینه می کنند صورت گرفت.
وی ادامه داد: در این گزارش همچنین مقایسه بین شاخص های آموزش عالی و جایگاه کشور ما با برخی کشورهای غیرمنطقه، کشورهای پیشرفته و صنعتی انجام شد.
دبیر ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور بر ضرورت توجه به آینده نگری و آینده پژوهی در حوزه آموزش عالی تاکید کرد و گفت: ما نباید صرفا وضع موجود را ببینیم و مثلا در مورد بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاه ها اغراق می شود ما این چالش را قبول داریم ولی در ارتباط با برنامه های پیشرفت و توسعه ای که کشور پیش رو دارد و سیاست های کلانی که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده است، شورای عالی انقلاب فرهنگی اصرار دارد که ما وضعیت را به صورت کلان درنظر بگیریم.
وی تصریح کرد: درحال حاضر متخصصان ما در کشورهای منطقه، نقش های مهمی را در توسعه صنعت، علم، آموزش و پژوهش و فناوری و حتی خدمات مهندسی و یا حتی گسترش فرهنگی در جهان اسلام ایفا می کنند.
کبگانیان ادامه داد: پاسخگویی به مطالبه مقام معظم رهبری مبنی براینکه دانشگاه های ما چه نقشی را در ایجاد تمدن نوین اسلامی می خواهند داشته باشند، نشان می دهد که آمار و ارقام باید به صورت کلان دیده شود زیرا ما کشوری با مرزهای محدود نیستیم که بخواهیم فقط مشکلات خودمان را حل کنیم و الان بخش های زیادی از مشکلات کشورهای همسایه توسط متخصصان ایران درحال حل شدن است.
وی درباره پیشنهاداتی که توسط اعضای ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور در این جلسه مطرح شد نیز توضیح داد:
اعضای ستاد در جلسه امشب تاکید ویژه ای داشتند که سهم بخش غیردولتی و دولتی دیده شود و رییس دانشگاه آزاد هم تاکید داشت که با توجه به محدودیت بودجه های دولتی، هزینه های راهبردی و کلیدی که هر کشوری برای رفع مشکلات خودش دارد با افزایش بخش غیردولتی دیده شود.
به گفته کبگانیان، مسئولان آموزش و پرورش نیز در این جلسه تاکید کردند که توسعه یا آمایش آموزش عالی بدون درنظر گرفتن آموزش عمومی و آموزش و پرورش امکانپذیر نیست و این دو زیرنظام کلان، روی هم تاثیر متقابل دارند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: از همه مهمتر، تاکید حاضران در جلسه این بود که اگرچه خوشبختانه آمایش آموزش عالی که ارائه شد بر مبنای نقشه جامع علمی کشور بوده است ولی شاخص ها و اولویت ها و اقدامات ملی موجود در نقشه جامع علمی کشور پررنگ تر دیده شود و تا جلسه بعدی ستاد، برخی اشکالات در این زمینه رفع شود.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال، برخی شاخص ها اگر چه در نقشه جامع علمی تصریح شده است ولی برخی معتقد بودند که به علت کمبود امکانات، اجرای آنها مقدور نیست و ما هم تا حدی آن را قبول می کنیم ولی مواردی که به عنوان شاخص مطلوب، مصوب است و کمبود هایی مانند بودجه وجود دارد حاضریم آسیب ها را بررسی کنیم و با کمک همه دستگاه ها، شورای عالی انقلاب فرهنگی، دولت و مجلس این آسیب ها را حل کنیم نه اینکه هدفگذاری هایی که در نقشه جامع علمی کشور شده را تغییر دهیم.
هفتاد و یکمین جلسه ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور سه شنبه شب در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد