رازهای گلادیاتور روسی
به گزارش علمنا،این موشکهای بینظیر از زمان طراحی نخستین نسخهها تا کنون بارها و بارها در مسیر افزایش عملکرد و توانمندیها، مورد تکمیل و توسعه قرار گرفتهاند. سامانه موشکی اس۳۰۰ به دلیل اخبار و اتفاقاتی که در زمینه تحویل آن به ایران رخ داده است، برای ما ایرانیها نیز جذابیت خاصی دارد.
۱- برتر از رقیب آمریکایی؟
در روسیه سامانه موشکی اس۳۰۰ با نام پاتریوت روسی مشهور است. پاتریوت نام نوعی سامانه موشکی پدافندی آمریکایی است ولی به اعتراف بسیاری از کارشناسان نظامی، اس٣٠٠ در اکثر زمینهها از همتای آمریکایی خود عملکرد بهتری دارد و ویژگیهایی مثل تحرک بالا در نسخههای جدید آن، عملکرد و انبارداری بهتر، از جمله امتیازات خاص این موشک روسی به حساب میآید. همچنین رادار بیگ برد که در بعضی از مدلهای این سامانه بکار برده شده است، قابل مقایسه و رقابت با رادار همتای آمریکایی است. قابلیت بکارگیری سریع، انبارداری طولانی مدت و دقت در اصابت به هدف، این سامانه را به یک تهدید فوقالعاده جدی و بسیار دشوار جهت نابودسازی تبدیل ساخته است. این سامانه به منظور مقابله با موشکهای کروز، موشکهای بالستیک تاکتیکی و بعضی از مدلهای موشکهای استراتژیک و همچنین هواگردها بکار گرفته میشود.
٢ـ نسخههای صادراتی
موشکهای پدافند هوایی اس٣٠٠ در سه مدل کلی با حروف اختصاصی وی، پی و اف تولید میشوند. روسیه طی بیش از نیم قرن، این موشکها را در دهها نسخه به عنوان زیرمجموعههای این سه مدل، طراحی کرده و ساخته است. بعضی از این نسخهها را توسط نیروهای نظامی روسیه استفاده میشوند و بعضی از آنها به کشورهای دیگر صادر میشوند. اس٣٠٠ پی.ام.یو، اس٣٠٠ وی.ام و اس٣٠٠ ریف، مشهورترین نسخههای صادراتی این موشک هستند.
٣ـ مدل پی، برای دفاع استراتژیک
نخستین سری از سامانههای موشکی اس٣٠٠ پی، در اواسط ١٩۶٠ میلادی عملیاتی شد تا جایگزین مناسبی برای موشکهای ضدهوایی اس.آ٢ و اس.آ۵ باشد. از آن زمان، این مدل از موشکها علاوه بر انجام ماموریتهای در نظر گرفته شده، توانایی درگیرشدن با هواگردهایی که در ارتفاعات پایینتر پرواز میکنند یا هدفهای با سطح مقطع کمتر را دارند. اما هدف اصلی از طراحی این مدل، توسعه یک سامانه موشکی زمین به هوای استراتژیک به منظور دفاع کردن از اهداف ثابت حیاتی نظیر مناطق وابسته به دولت، کارخانجات صنعتی، مراکز فرماندهی، پایگاههای نظامی، پایگاههای تاکتیکی و استراتژیک هوایی و پایگاه های هستهای است.
۴- نسخهای که برای ایران پیچیده شد
نخستین نسخه صادراتی سامانه موشکی اس٣٠٠ پی، سامانه موشکی اس٣٠٠ پی.ام.یو است. این سامانه که از نمونههای اولیه آن در اواخر دهه ٨٠ میلادی رونمایی شد، همان موشکی است که از مدتها پیش بحث تحویل یا عدم تحویل آن به ایران به میان آمده است. در این نسخه و در سالهای متوالی، نسبت به نسخههای قبلی بهینهسازیهای مهندسی صورت گرفته است. هدف اصلی از ساخت این نسخه هم، ارتقای سطح تواناییهای سامانه موشکی و گسترش برد رادار و برد درگیری آن بوده است.
۵- قدرتمند بینظیر
در نسخه اس٣٠٠ پی.ام.بو، سطح عملکرد خودکار سامانه بسیار افزایش یافته و همچنین توانایی درگیرشدن با موشکهای بالستیک تاکتیکی با سرعت ورود به جو بالا وجود دارد. همچنین توانایی درگیرشدن و انهدام هرنوع هواگردی در هر ارتفاعی و انهدام موشکهای کروز و بالستیکی تاکتیکی، آن را به یکی از قدرتمندترین سامانههای موشکی حال حاضر مبدل ساخته است.
۶- گلادیاتور و دوستان
همراه با اس٣٠٠ پی.ام.یو، سامانه موشکی آنتی٢۵٠٠ یا اس٣٠٠ وی.ام از مشهورترین نسخههای اس٣٠٠ است. این سامانه دارای دو موشک مجزا به نامهای گلادیاتور و جاینت است. گلادیاتور نوعی موشک دو منظوره (ضد هواپیما و ضد موشک) است و میتواند ٧۵ تا ٩٠ کیلومتر برد را پوشش دهد. موشک جانیت هم که برای انهدام موشکهای بالستیک تاکتیکی مورد استفاده قرار میگیرد، با حداکثر برد ١٠٠ تا ٢٠٠ کیلومتر، دارای بدنه بلندتر و موتور سوخت جامد بزرگتر است.
٧- گلادیاتور به رنگ قناری
نسخههای صادراتی سامانه های موشکی اس٣٠٠ همواره در نمایشگاه بین المللی ماکس روسیه به عنوان مهمترین و پر سر و صداترین محصولات عرضه شده، به نمایش گذاشته می شوند. اما امسال در نمایشگاه ماکس ٢٠١۵ داستان کمی متفاوتتر بود. سامانههای موشکی اس٣٠٠ که همواره با رنگ سبز به نمایش در میآمدند، امسال در نسخه اس٣٠٠ وی.ام و به رنگ زرد خاکی منقش شده بودند. نکته جالب اینجا بود که سامانههای موشکی اس٣٠٠ در نمایشگاه ماکس امسال فقط نام آنتی٢۵٠٠ به نمایش درآمد و اگر شما از قبل نمیدانستید که این همان اس٣٠٠ وی.ام است، کسی به شما در این زمینه اطلاعاتی نمیداد! جالبتر آنکه بر خلاف دورههای گذشته، رادارهای کشف و تعقیب اس٣٠٠ به نمایش گذاشته نشده بودند.
٨- روسها و یک پیشنهاد جدید به ایران!
همزمان با برگزاری نمایشگاه ماکس ٢٠١۵، بعضی از رسانههای محلی از ژوکوفسکی خبر دادند که روسیه خرید سامانه موشکی آلماز آنتی٢۵٠٠ یا همان اس٣٠٠ وی.ام را به ایران پیشنهاد داده است. برخورد نیروهای امنیتی و غرفه داران آلماز آنتی نیز وقتی متوجه میشدند طرفشان ایرانی است، بسیار متفاوتتر بود. آنها با روی باز و حوصله بالا دقیقترین اطلاعات را در زمینه این سامانه خوش رنگ در اختیار مسوولان، کارشناسان و خبرنگاران ایرانی قرار میدادند.
٩- خریداران آنتی٢۵٠٠
در نمایشگاه ماکس اعلام شد که همراه با فروش سامانه موشکی اس٣٠٠ وی.ام (آنتی٢۵٠٠)، مدل کاربردی موشکهای زمین به هوا برای آموزش، مدل ماکاپ موشکها و شبیهساز رایانهای نیز به خریدار تحویل میشود. خبرهایی هم از مذاکره ترکیه برای خرید تعدادی از این محصول میرسید. ضمن آنکه گفته میشد، عربستان سعودی به عنوان نخستین خریدار این سامانه به حساب میآید.
١٠- خودروهای حمل و شلیک موشک
خودروی حمل و شلیک موشک جاینت حامل دو تیر موشک برد بلند ضدهواگرد/ ضدموشک بالستیک جاینت است و خودروی حمل موشک گلادیاتور نیز حامل چهار تیر موشک ضدهواگرد/ ضدموشک بالستیک گلادیاتور است. هر دو خودرو مجهز به یک آنتن جهت ارسال فرامین هدایتی میانی به موشکها و روشن کننده هدف موج پیوسته، جهت فراهم ساختن اطلاعات لازم برای جستجوگر نیمه فعال راداری موشکها در فاز پایانی هستند. این خودروها توسط رادار گریلپن از طریق کابل زمینی یا ارتباطات رادیویی کنترل میشوند. بدین ترتیب اطلاعات مربوطه را به رادار هدایت کننده موشکها ارسال میکنند