یکی از پرسشهایی که توسط کارشناسان مطرح میشود این است که آیا حجم زیاد صحنههای خشونت بار در رسانهها میتواند تاثیری منفی بر اخلاقیات شهروندان داشته باشد. تاکنون مطالعات زیادی در این خصوص به انجام رسیده و آخرین پژوهش صورت گرفته در این زمینه نشان میدهد که این صحنههای خشن، احتمال بروز رفتارهایی غیراخلاقی نظیر تقلب و دروغگویی را به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
حدود هزار نفر در این مطالعه شرکت داشتند. این افراد از طریق سامانه «ترک مکانیکی» (Mechanical Turk) شرکت آمازون به کار گرفته شده بودند. گفتنی است سامانه ترک مکانیکی، این امکان را به صاحبان پروژه های مختلف میدهد تا تکالیفی ساده را به افرادی در سراسر جهان واگذار کرده و در ازای انجام آن نیز پولی به این افراد بدهند.
در نخستین قسمت از این پژوهش، از افراد خواسته شد تا جملاتی را خوانده و اشتباهات موجود در آن را ویرایش کنند و در ازای انجام این کار پولی دریافت کنند.
جملات داده شده به نیمی از این افراد دارای بار خشونت آمیز بود. به همه این شرکت کنندگان گفته شده بود که مبلغ پرداختی به آنها ربطی به کیفیت کار آنها ندارد. به این ترتیب این اشتیاق در افراد به وجود میآمد تا بدون بررسی دقیق جمله، آن را به عنوان جمله درست بازگردانند.
بررسی نتایج به دست آمده از این مرحله مشخص کرد افرادی که متون خشونت بار خوانده بودند، 24 درصد بیشتر از گروه دوم دست به تقلب زده و همه جملات را درست ارزیابی کردند. در واقع رابطه معناداری بین قرارگیری در معرض متون خشونت آمیز و تقلب وجود داشت.
در آزمایش دوم، از افراد خواسته شد تا قطعهای از یک فیلم را تماشا کنند و سپس نظر خود را درباره آن بیان کنند. به این افراد گفته شده بود که فقط در صورت تماشای کامل فیلم، به آنها مبلغی پرداخت خواهد شد.
برای نیمی به مدت ده دقیقه از افراد فیلمی خشن و نیمی دیگر نیز در همان بازه زمانی، یک صفحه آبی رنگ همراه با صدای یک مجری پخش شد.
اما نتیجه این مرحله هم جالب بود، زیرا مشخص شد فقط مردانی که صحنههای خشن دیده بودند در این مرحله دست به تقلب زدند. این در حالی است که در آزمایش اول (غلط یابی از متن) هم مردان و هم زنانی که متن خوشنت آمیز میخواندند، دست به تقلب زده بودند.
دکتر دیوید وود، یکی از پژوهشگران فعال در این مطالعه میگوید: «امروزه خشونت در شکلهای مختلف اعم از بازیهای رایانهای و فیلمهای سینمایی به راحتی به مردم عرضه میشود. این در حالی است که پژوهشهای مختلف زیادی نشان میدهد که این محتوای خشونت بار، اثرات نامطلوب زیادی بر افراد دارد. در واقع به نظر میرسد که میان آنچه در جامعه روی میدهد با آنچه مطالعات علمی بدان دست یافته، ارتباطی وجود ندارد.»
برای نمونه، در سال 2009 مطالعهای منتشر شد که نشان میداد افرادی که فقط 20 دقیقه بازی رایانهای خشونت بار انجام میدادند، بسیار دیرتر از سایرین به فرد نیازمند کمک میکردند. همچنین کسانی که فیلمی خشونت بار دیده بودند نیز دیرتر از سایر مردم به یک زن آسیب دیده کمک میکردند.
افزون بر این، سال گذشته ژورنال معتبر Psychology of Popular Culture مطالعهای را منتشر کرد که نشان میداد بیشتر پژوهشگران رسانهای و البته والدین و معلمان، ارتباط مستقیمی را بین رسانههای خشونت بار و خشونت روزافزون موجود در کشورهای غربی مشاهده میکنند.
این پژوهشگران امیدوارند این مطالعه بتواند وجود ارتباط بین قرارگیری در معرض محتوای خشونت آمیز و افزایش رفتارهای غیراخلاقی در جوامع غربی را برای مردم آشکارتر سازد.
این پژوهش به تازگی در نشریه Journal of Business Ethics منتشر شده است.
مترجم: صالح سپهری فر
No tags for this post.