به منظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط و تعیین سازگاری و پایداری عملكرد دانه در ژنوتیپ های عدس دیم، این مطالعه طی سه سال زراعی (1392-1390) در سه ایستگاه مناطق سردسیر دیم كشور (قیدار زنجان، مراغه و اردبیل) اجرا شده است.
بیشترین و كمترین عملكرد دانه به ترتیب مربوط به ایستگاه اردبیل (3 /714 كیلوگرم در هكتار) و ایستگاه زنجان (7/ 298 كیلوگرم در هكتار) بود
این آزمایش شامل دوازده لاین پیشرفته عدس به همراه یك رقم شاهد محلی بود كه در قالب طرح بلوك های كامل تصادفی با چهار تكرار انجام شد. در پایان سال سوم تجزیه واریانس مركب برای داده های سه سال و سه مكان انجام شد. برای تعیین لاین های با عملكرد بالا و پایدار از نظر عملكرد دانه از روش لین و بینز، ضریب تغییرات عملكرد و روش رتبه بندی استفاده شد.
تجزیه واریانس مركب نشان داد كه اثر سال، مكان و ژنوتیپ و اثر متقابل سال × مكان، مكان × ژنوتیپ، سال × ژنوتیپ و اثر سه جانبه سال × مكان × ژنوتیپ بر عملكرد دانه معنی دار بود. بیشترین و كمترین عملكرد دانه به ترتیب مربوط به ایستگاه اردبیل (3 /714 كیلوگرم در هكتار) و ایستگاه زنجان (7/ 298 كیلوگرم در هكتار) بود.
ژنوتیپ های شماره 1 (Flip96-59L)، 3 (Flip05-58L) و 6 (Flip04-31L) با عملكرد دانه به ترتیب 8/ 520، 9/ 505، 1/ 504 كیلوگرم در هكتار نسبت به شاهد و سایر ژنوتیپ های آزمایش برتری داشتند. با توجه به عملكرد دانه و سایر خصوصیات زراعی، ژنوتیپ شماره 1 (Flip96-59L) دارای میانگین رتبه و انحراف معیار رتبه كمتر و عملكرد دانه بالاتر و پایدارتر بود و در مرتبه بعدی ژنوتیپ شماره 6 (Flip04-31L) با برخورداری ازCV ، واریانس محیطی و میانگین رتبه كمتر و ژنوتیپ شماره 3 (Flip05-58L) با انحراف معیار رتبه كمتر پایداری نشان دادند.
منبع: سیده سودابه شبیری ، حسین مصطفائی، محمدرضا شهاب، مسعود كامل، 1394، سازگاری و پایداری عملكرد لاین های پیشرفته عدس در شرایط دیم مناطق سردسیر ایران. فصلنامه به نژادی نهال و بذر ، سال سی و یكم، شماره 3
No tags for this post.