کاهش 35 درصدی مصرف آب با اجرای طرح کشاورزی پایدار در حوضه دریاچه ارومیه
محسن سلیمانی عصر روز دوشنبه در حاشیه نشست مسوولان سازمان جهاد کشاورزی و ادارات کل محیط زیست آذربایجان غربی و شرقی که در تالاب بین المللی کانی برازان مهاباد برگزار شد، در گفت و گوی اختصاصی با ایرنا افزود: در اجرای فاز نخست این طرح که در وسعت 30 هزار هکتار از حوضه این دریاچه با موفقیت به اجرا گذاشته شد، نتایج خوبی در بحث صرفه جویی در مصرف آب در بخش کشاورزی به دست آمد.
وی بیان کرد: این طرح که از طریق مشارکت جوامع محلی در قالب همکاری دولت ژاپن و جمهوری اسلامی ایران از سال گذشته آغاز شده است در فاز نخست در 41 روستا واقع در حوضه آبریز دریاچه ارومیه در استان های آذربایجان شرقی و غربی با معرفی شیوه های کشاورزی پایدار به این روستاها با موفقیت به اجرا درآمد.
سلیمانی اضافه کرد: اجرای این طرح منتج به کاهش مصرف آب در سطح مزرعه، کاهش استفاده از نهاده های کشاورزی، حفظ و یا افزایش درآمد کشاورزان در واحد سطح، حمایت از تنوع زیستی دریاچه ارومیه و تالاب های اقماری و اطلاع رسانی و آگاه سازی عمومی در مورد نقش ذینفعان مختلف در احیای این دریاچه شد.
وی گفت: فاز دوم اجرای برنامه استقرار کشاورزی پایدار با راهبرد IPMC هم اکنون در 75 روستا آغاز شده که در این راستا توافق نامه همکاری با سازمان جهاد کشاورزی به انجام رسیده و سایت های پروژه در کمیته راهبری استان های آذربایجان غربی و شرقی مشخص و با شرکت های اجرایی محلی نیز عقد قرارداد انجام شده است.
سلیمانی برگزاری کارگاه های آموزشی تسهیل گری و مستندسازی و برگزاری کارگاه های آموزشی فنی و مدیریت آب در مزرعه و خاک ورزی حفاظتی در استان های آذربایجان غربی و شرقی را در سال جاری در همین راستا عنوان کرد.
وی ادامه روند اجرایی پروژه کشاورزی پایدار در 41 روستای فاز اول و 34 روستای جدید در فاز دوم را از جمله اقدامات اجرایی پیش بینی شده در این طرح عنوان کرد.
وی ادامه داد: در قالب این طرح اجرای تکنیک ها و فنون کشتورزی پایدار برای باغات و تکمیل یک فصل زراعی کامل با پوشش کشت پاییزه و بهاره، اجرای پروژه های مکمل کشاورزی پایدار شامل معیشت جایگزین، بسیج اجتماعی با ایجاد کمپین و اطلاع رسانی پیامکی در جهت حساس سازی و اطلاع رسانی عمومی به منظور جلب مشارکت حداکثری در فرآیند احیای دریاچه ارومیه و تالاب های اقماری و پیگیری فرآیند اجرای پروژه در فاز نخست انحام می شود.
مدیر طرح ملی حفاظت از تالابهای ایران با بیان اینکه برای احیای دریاچه ارومیه نیازمند یک تلاش همگانی هستیم و تنها طرح کشاورزی پایدار جوابگو نخواهد بود، اظهار کرد: تا زمانی که فضای مناسب برای همکاری جوامع محلی فراهم نشود و مردم طرح احیای دریاچه ارومیه را متعلق به خود ندانند، امکان اینکه دولت به تنهایی بتواند این طرح را به اجرا گذارد، میسر نخواهد شد.
سلیمانی گفت: یکی از علل مهم خشک شدن و کاهش آب دریاچه ارومیه در گذر زمان عدم حضور موثر و مشارکت مردم محلی در تصمیم سازی، تصمیم گیری و بهره برداری ها بوده است.
وی اضافه کرد: توسعه ناپایدار هم مساله ای مضر برای دریاچه ارومیه است که زنگ خطر آن توسط کارشناسان داخلی و خارجی در 15 سال قبل نواخته شد.
کشاورزی پایدار با راهبرد IPCM روشی است که هم اکنون در روستاهای استان های آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی در حال اجراست.
این کشاورزی نوعی از کشت و زراعت است که مشارکت مردمی را در کاهش میزان مصرف آب و افزایش راندمان تولید در واحد سطح در حوضه آبریز دریاچه ارومیه مد نظر قرار می دهد.
این طرح با مشارکت 15 هزار کشاورز و 300 کارشناس غیردولتی در دو استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی و با همکاری ایران و ژاپن و نیز UNDP (برنامه عمران سازمان ملل متحد) انجام می شود.
از کل مساحت 5700 کیلومتری سطح آبی دریاچه ارومیه که روند خشک شدن آن از 18 سال گذشته آغاز شده، هم اکنون فقط 750 کیلومتر باقیمانده است.