پروفسور کلاوس شواب، موسس مجمع جهانی اقتصاد، پیش‌تر گفته بود دنیا در مراحل آغازین چهارمین انقلاب صنعتی است و این انقلاب، در واقع تغییری بنیادین در چگونگی شیوه تولید مصرف و ارتباط با یکدیگر ایجاد می‌کند که ترکیبی از جهان فیزیکی، دنیای دیجیتال و خود انسان‌ها آن را هدایت می‌کنند.
دنیا تغییرات زیادی را برای رسیدن به این مرحله طی کرده است. نخستین انقلاب صنعتی در قرن هجدم اتفاق افتاد یعنی زمانی که بشر از اتکای به قدرت حیوانات به سمت نیروی مکانیکی حرکت کرد. دومین انقلاب صنعتی اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم و زمانی رخ داد که موفقیت‌های زیادی در سیستم‌های تولید انبوه و ارتباطات صورت گرفتند. انقلاب صنعتی سوم نیز در نیمه دوم قرن بیستم و زمانی اتفاق افتاد که رایانه‌ها دنیای دیجیتال را به روی انسان باز کردند.
در مقایسه با این انقلاب‌ها، انقلاب چهارم با سرعت بیشتر و در ناحیه وسیع‌تری در حال رخ دادن است. این انقلاب در حال اتفاق‌افتادن است و چنین موضوعی این فرصت را فراهم می‌کند که بشر مزیت‌های آن را شکل داده و خطرهای آن را کاهش دهد. با این حال، چنانچه انسان با همان تفکر انقلاب‌های صنعتی دیگر به انقلاب چهارم بیاندیشد، نمی‌تواند درک درستی از آن داشته باشد.
به یمن افزایش قابل‌توجه در ارتباطات سیار جهانی و واردکردن حسگرها، ربات‌‌ها و تحلیل قدرتمند داده در هر دوی حوزه‌های تولید و خدمات صنعتی، انسان شاهد ظهور فناوری‌هایی است که قدرت هدایت‌کردن چرخه کاملا جدیدی از فعالیت اقتصادی جهانی را دارند.
اما در عین حال انسان‌ها با نگرانی‌های بیشتر و جدیدی در مقایسه با انقلاب‌های صنعتی دیگر به ویژه با در نظرگرفتن این موضوع روبرو هستند که منفعت‌های حاصل از انقلاب چهارم چگونه توزیع شوند و این که چگونه می‌توان اطمینان حاصل کرد که افزایش تولید و کارآیی به فشار تورمی و بیکاری انبوه منجر نمی‌شود.
چنانچه بشر بتواند انتخاب‌های درستی در سطح جمعی داشته باشد، منفعت‌های انقلاب چهارم صنعتی می‌تواند نه برای انسان‌ها بلکه برای محیط عمیق و قابل‌توجه باشند. همان طور که کارشناسانی مانند «جیمز چین مودی« و «بانکا نوگرادی» در اثر «موج ششم» توضیح می‌دهند برای نخستین بار بشر این فرصت را دارد که از توان افزایش‌یافته برای رهگیری مواد استفاده کند و سیستم‌های تولید و مصرف را برای خلق اقتصادهایی بازطراحی کند که مبتنی بر کارآیی منابع و نه مصرف منابع باشند. بنابراین انسان از اتکای به سوخت‌های فسیلی که در تمامی انقلاب‌های صنعتی پیشین حضور داشته‌اند، دور خواهد شد.
شیوه دیگر برای درک چهارمین انقلاب صنعتی شناخت فناوری‌های جدیدی است که موجب می‌شوند سه حوزه دیجیتال، انسان و فیزیک که قبلا از هم جدا بوده‌اند، به سرعت در یکدیگر ادغام شوند و در این فرآیند، نگاه انسان به دنیا را به چالش بکشند.
بشر در حال کسب آگاهی بیشتر درباره دنیای فیزیکی و طبیعی است و همجنین در حال کنترل بر آن به یمن استفاده از حسگرها و بسط اینترنت اشیا است که به سرعت دنیای فیزیکی ما را دیجیتالی می‌کنند. به دست آوردن مداوم داده از میلیاردها شی به هم متصل به انسان‌ها روش‌‌های جدیدی برای درک الگوهای جهانی فیزیکی ارائه می‌دهد.
انقلاب سوم صنعتی با فرآیندی آغاز شد که فناوری‌های فردی و تعاملی به مولفه‌هایی عادی تبدیل شدند و انقلاب چهارم صنعتی در حال ارائه فرصت‌هایی برای ادغام‌کردن انسان و سازگارکردن وی با فناوری است.
ادغام دنیای انسان، دنیای فیزیکی و دنیای دیجیتال نه تنها با فناوری‌های جدید انجام می‌شود بلکه همچنین با ورود پلت‌فرم‌ها و سیستم‌هایی صورت می‌گیرد که فرصت لازم برای تجربه‌کردن آن‌ها توسط انسان‌ها را ارائه می‌دهد.
یکی از عمیق‌ترین تاثیرات انقلاب چهارم صنعتی بر روی مشاغلی است که مردم دارند و همچنین بر روی مهارت‌های لازم برای موفقیت آن‌هاست. تمامی اتقلاب‌های صنعتی شغل را به طور وسیعی تغییر داده‌اند. در میانه انقلاب صنعتی دوم در سال 1900، 41 درصد نیروی کار در ایالات متحده در بخش کشاورزی اشتغال داشتند و این رقم در سال 1970 و با رخ‌دادن انقلاب سوم صنعتی به چهار درصد رسید و هم‌اکنون این میزان کمتر از دو درصد است.
«کارل بندیکت فری» و «مایل ای اوزبورن» تخمین زده‌اند که 47 درصد مشاغل در ایالات متحده در معرض خطر بالای تغییرات ناشی از دیجیتالی‌شدن و خودکارشدن هستند.
استراتژی‌های لازم برای آماده کردن خود و نسل بعدی برای این تغییرات، سرمایه‌گذاری‌کردن در ایجاد و توسعه مهارت‌های مرتبط با علوم، فناوری و طراحی است به طوری که انسان‌ها همپای ماشین‌های هوشمندتر کار کنند و توسط آن‌ها جایگزین نشوند.
راه دیگر، تمرکزکردن بر ویژگی‌هایی است که انسان را منحصرا انسان و نه ماشین می‌کند که از این ویژگی‌ها می‌توان به الهام گرفتن، همدردی، تعلق، خلاقیت و داشتن احساس اشاره کرد. بدین ترتیب می‌توان منبع اساسی ارزش را تقویت و برجسته کرد که اغلب این منابع در معیارهای اقتصادی به طور کامل نادیده گرفته می‌شوند.
انسان هنوز در ابتدای انقلاب چهارم صنعتی است و بنابراین فرصت کافی برای بحث‌کردن، مناظره‌کردن و شناسایی معیارهای جدید و قوانین اخلاقی را دارد که بتوانند وی را به سمت آگاهی جمعی و اخلاقی جدید مبنی بر احساس سرنوشت مشترک ببرند.
مترجم : شه تاو ناصری
No tags for this post.