کمپ شبیه‌سازی ماموریت‌های مریخ در دامغان احداث می‌شود

محمود خوشنویسان، مدیر انجمن علوم و ستاره‌شناسی استان سمنان (انجمن نجوم دامغان) در گفت‌وگو با ایسنا اظهار داشت: در منطقه‌ای در نزدیکی شهر دامغان، تپه‌هایی وجود دارند که به لحاظ رنگ و شکل عوارض طبیعی شباهت بسیاری با تصاویر گرفته شده از سیاره مریخ دارند. ساختار زمین‌شناسی خاص این منطقه باعث شده عوارض و پستی و بلندی‌های این منطقه در پی بارندگی‌ها و سایر عوامل محیطی دائما دستخوش تغییر شوند و طی یکی، دو سال با ایجاد تونل‌ها و دالان‌ها و پستی و بلندی‌های جدید چشم‌اندازهای طبیعی تازه‌ای در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گیرد.

وی خاطرنشان کرد: کارشناسان داخلی و خارجی از جمله دو فضانورد روسی که به دعوت انجمن از تپه‌های مریخی دامغان بازدید کرده‌اند از آن به عنوان یکی از مناسب‌ترین محل‌ها در دنیا برای ایجاد کمپ‌های مریخی یاد کرده‌اند. سازمان‌های فضایی مثل ناسا هزینه‌های هنگفتی را صرف پروژه‌های شبیه‌سازی ماموریت‌های فضایی می‌کنند که با توجه به شباهت بسیار تپه‌های مریخی دامغان با شرایط مریخ می‌توان با احداث کمپ‌های اقامتی در این منطقه زمینه بهره‌برداری علمی و جلب گردشگران داخلی و خارجی برای بازدید از این جاذبه کم نظیر ژئوتوریستی را فراهم کرد.

خوشنویسان تصریح کرد: با مساعدت فرمانداری دامغان، فاز 1 پروژه کمپ مریخ را با قاب‌بندی کل منطقه که بیش از پنج هزار و 500 هکتار وسعت دارد اجرا کرده‌ایم و در تلاشیم با همکاری مشاوران فضایی روس طرح جامعی را در این خصوص طراحی کنیم.

وی با اشاره به این که دامغان با توجه به شرایط خاص آب و هوایی و جغرافیایی در مرز کویر از لحاظ تعداد شبانه‌روزهای با آسمان صاف، بهترین موقعیت رصدی را در اختیار منجمان قرار می‌ دهد، گفت: پایگاه علوم و ستاره‌شناسی انجمن در روستای ورکیان در طول سال، میزبان گروه‌های مختلف رصدی از داخل و خارج کشور است که مشتاقانه به این منطقه می آیند تا زیبایی‌های پهنه بی کران فضا را از آسمان صاف و بدون غبار این منطقه و از کنار تپه‌های مریخی تماشا کنند.

خوشنویسان در پاسخ به این سوال که آیا احداث کمپ مریخ و جلب گردشگران، طبیعت بکر منطقه را به خطر نمی‌اندازد، گفت: با توجه به وسعت بالای منطقه و ماهیت متغیر عوارض طبیعی آن و همچنین معماری خاص طرح که در آن ایجاد معابر محدود و مشخص برای پیاده‌روی و همچنین یک خط تله کابین پیش‌بینی شده نگرانی خاصی در این زمینه نداریم و البته در طراحی و اجرای پروژه کمپ مریخی با حساسیت و دقت کامل این قبیل ملاحظات را در نظر داریم.

سیروس برزو، روزنامه نگار علمی مقیم روسیه و پیشگام ترویج دانش کیهان‌نوردی در کشور هم در گفت‌و‌گو با خبرنگار فناوری ایسنا با اشاره به ماموریت یک میلیون دلاری ناسا برای شبیه سازی سفر به مریخ در دامنه کوهی در جزایر هاوایی گفت: خواندن این خبر و دیدن عکس هایش برای من باعث تاسف شد زیرا می دانم محلی به مراتب با شباهت بیشتر به مریخ در شهر تاریخی اما مظلوم دامغان که تنها به پسته اش معروف است وجود دارد. متاسفانه از چنین امکان جالبی هیچ بهره برداری نشده و حتی کمتر کسی در ایران از آن مطلع است.

وی گفت: چند سال پیش که با شریپف – فضانورد روس – به این منطقه رفته بودیم او با دیدن آنجا شگفت زده شده بود و به شوخی می‌گفت کاش لباس فضایی‌ام را آورده بودم و با آن چند عکس در اینجا می گرفتم و مدعی می شدم به مریخ سفر کرده ام!

برزو خاطرنشان کرد: من از طریق دوستی به مسوولان این شهر پیغام دادم امکان این وجود دارد که با همکاری مسوولان دانشگاهی و حتی حضور یک فضانورد، کمپ مشابهی بسازیم و برنامه هایی را تدارک ببینیم تا زمینه تبلیغات چشمگیری برای این شهر باستانی را فراهم آوریم. من آماده ام اگر مسوولان سیاسی و دانشگاهی این شهر علاقمند باشند، زمینه دعوت از چند فضانورد و کارشناس برجسته فضایی را برای حضور در این منطقه فراهم کنم. این کار می تواند نام دامغان را به رسانه های بین المللی بکشاند و زمینه جذب توریست و سرمایه زیادی را در منطقه فراهم کند.

این پژوهشگر تاریخ کیهان‌نوردی در ادامه به نمونه موفقی از بهره برداری از جذابیت‌های فضا برای کمک به تبلیغات و توسعه صنایع اشاره کرد که اعزام یکی از مهندسان شیمی کارخانه شکلات سازی مارس به ایستگاه فضایی میر در سال 1991 بود.

برزو خاطرنشان کرد: دکتر هلن شارمن که از میان 13 هزار داوطلب انگلیسی سفر به فضا گزینش شده بود، مدت ۱۸ ماه در «شهرک ستارگان» روسیه تحت آموزش‌ها و تمرین‌های فشرده بود و بالاخره در ۱۸ می ۱۹۹۱ (۲۸ اردیبهشت ۱۳۷۰) در حالی که کمتر از 28 سال داشت سوار بر فضاپیمای سایوز ۱۲-TM به ایستگاه فضایی میر شوروی رفت. برند شکلات سازی حامی پروژه در تمام این مدت، بهترین بهره برداری تبلیغاتی را در سراسر جهان برد که شاید با ده برابر سرمایه گذاری تبلیغاتی در زمینه های دیگر هم به آن نمی رسید.

این روزنامه نگار علمی پیشکسوت خاطرنشان کرد: ایجاد سایت شبیه سازی ماموریتهای فضایی در تپه های مریخی دامغان هم می تواند در سطحی محدودتر فرصتی برای صنایع استان و کشور باشد که با همکاری در طرح از طریق حمایت مالی یا تامین تجهیزات ضمن کمک به بهره گیری از این ظرفیت طبیعی و خدادادی برای جلب گردشگر و حتی دانشمندان خارجی از ظرفیتهای تبلیغاتی آن هم برخوردار شوند.