اوایل سال جاری میلادی، مطالعهای منتشر شد که نشان میداد میزان برف موجود بر روی کوههای «سیرا نوادا» در ایالات متحده به کمترین میزان خود در طی 500 سال اخیر رسیده است. این خبر برای مسئولان آن منطقه که چند سالی است گرفتار خشکسالی هستند، بسیار تکان دهنده بود. اما واقعیت این است که فقط این نقطه از دنیا با این مشکل روبرو نیست و مناطق دیگری از جهان نیز با این تهدید روبرو هستند.
در پژوهشی جدید، محققان به این نتیجه رسیدند که 97 حوضه آبریز دنیا از آب ذوب شده برفهای مناطق مختلف پر میشوند. حوضه آبریز، بخشهایی مشخص از زمین است که در آن جاری شده و به پایین نقطه موجود میرود. رودها و دریاچهها جزئی از حوضه آبریز هستند. محققان به بررسی 421 حوضه آبریز پرداختند، اما تمرکز اصلی خود را بر روی 97 حوضه قرار دادند، زیرا این حوضهها نه تنها آب شیرین دو میلیارد نفر را تامین میکنند، بلکه تا 66 درصد این احتمال وجود دارد که این حوضهها در سالهای آینده به خاطر کمبود برف ذوب شده، محتوای آب خود را تا حد زیادی از دست بدهند.
در این نواحی دنیا، برف در طی زمستان انباشته شده و در طی ماههای گرم سال ذوب میشود و به این ترتیب آب حوضه آبریز تامین میشود. با این وجود، میزان برف انباشته شده در طی ماههای سرد در مناطق مختلف یکسان نیست که البته این مساله تا حدی به میزان مصرف آب توسط ساکنان آن منطقه و موقعیت جغرافیایی آن بستگی دارد.
در برخی از این مناطق، آب باران میتواند کمبود ناشی از آب ذوب شده از برف را جبران کند. جالب اینجاست که در برخی مناطق میبینیم که میزان بارش باران در سالهای اخیر افزایش یافته است. اما این وضعیت برای همه مناطق صدق نمیکند. در این مطالعه مشخص شده که در 32 حوضه آبریز ، برف ذوب شده منبع اصلی برای تامین آب آشامیدنی یک میلیارد و 450 میلیون نفر است. اتکا فقط به یک منبع تامین آب به این معناست که در صورت بارش اندک برف در فصول سرد، شاهد پیامدهای فاجعه باری به خصوص در مناطقی که از پتانسیل خشکالی و کم آبی برخودار هستند خواهیم بود.
مناطق غربی ایالات متحده، بخشهایی از اروپا (از پرتغال گرفته تا ایتالیا)، برخی کشورهای آسیایی، مراکش و از همه مهمتر، نواحی گستردهای در خاورمیانه از جمله سوریه، عربستان سعودی و ایران با این تهدید جدی روبرو هستند. استفاده بیرویه از منابع موجود آب در این مناطق میتواند زنگ خطری جدی برای امنیت جهانی باشد.
جزئیات این پژوهش در ژورنال Environmental Research Letters منتشر شده است.
No tags for this post.