گزارش تصویری و تحلیل فنی مسجد حاج شکر الله دامغان

 بنای تاریخی مسجد حاج شکرالله دامغان از خشت ساخته شده  و قسمت های خارجی آن از کاهگل پوشیده شده است . پلان بنا چهار ضلعی  است  که در چهار طرف چهار فیلپوش که در آن تزئینات مقرنس گچی اجرا شده است به چشم می خورد .

بنای تاریخی مسجد حاج شکرالله دامغان از خشت ساخته شده  و قسمت های خارجی آن از کاهگل پوشیده شده است . پلان بنا چهار ضلعی  است  که در چهار طرف چهار فیلپوش که در آن تزئینات مقرنس گچی اجرا شده است به چشم می خورد .  بر اساس شواهد و مدارک موجود و فرم های اجرا شده معماری ، می توان قدمت این مسجد را به دوره ایلخانان مغول منتسب کرد .

در قسمت هایی از دیواره ها  لایه هایی از گچ بر جا مانده است که نشان دهنده این مطلب است که بر روی دیواره های بنا در ابتدا گچ کشیده بودند و احتمال وجود تزئینات و نقاشی و کتیبه بر روی گچ  در این مناطق وجود دارد که البته در حال حاضر همگی از بین رفته اند . در فاصله بین  دو فیلپوش یک پنجره در قابی گچی دیده  می شود .

بنا به وسیله فیلپوش ها از چهار ضلعی به هشت ضلعی تــبــد یــل شـــــــده و در بـالا ی فیلپوش ها و قاب های گچی  بنا به سمت گنبد و فرم نهایی دایره مانند حرکت می کند .

در ساقه داخلی گنبد هشت پنجره   وجود دارد که بر روی آن حفاظ مشبکی از گچ کشیده اند . گنبد بنا فرو ریخته و تنها در ضلع شرقی ، قسمت هایی از آن باقی مانده است . در ضلع جنوبی مسجد فرو رفتگی محراب  وجود دارد  که   قاب بندی آن گچی بوده  و بخش های بسیاری از آن آسیب دیده است  .  در زیر این محراب آثار حفاری غیر مجاز دیده   می شود .

در دیواره شمالی بنا  طاق درگاه مانندی وجود دارد که به فضای مستطیل شکل بدون سقف منتهی می شود . احتمالاً مسجد  دارای بخش های دیگری بوده که امروزه از بین رفته است  در حال حاضر چهار تیرک چوبی تراش خورده از دیوارهای شمالی و جنوبی بیرون زده است که یکی در دیواره جنوبی و سه تیرک در دیواره شمالی است .

بقایای بسیار اندکی از کاشی فیروزه ای در قسمت بالای فیلپوش ، سمت شمال شرقی باقی مانده است که نشان دهنده وجود تزئینات کاشیکاری در این مسجد تاریخی است . بر اساس شواهد و مدارک موجود و فرم های اجرا شده معماری ، می توان قدمت این مسجد را به دوره ایلخانان مغول منتسب کرد .

 در فاصله میان دیواره های بنا و ساقه گنبد برای استحکام بنا و ارتباط قسمت های مختلف سازه   از تیرک  های چوبی استفاده شده است . یک فرو رفتگی طاقچه مانند در منتهی الیه دیواره شرقی به چشم می خورد .

گزارش تصویری و تحلیل فنی : احسان محمد حسینی – فاطمه کردی

No tags for this post.