نيكلاي ايووانوويچ لوباچوفسكي رياضي دان برجسته روسي در دوم نوامبر 1793م در نزديكي شهر گوركي روسيه در خانواده اي فقير به دنيا آمد و در كودكي پدر را از دست داد. وي از خردسالي، نبوغ و استعداد فراواني ازخود نشان داد به طوري كه پس از طي دوران متوسطه و دانشگاه، در 21 سالگي به استادياري و سپس استادي دانشگاه غازان رسيد و در 34 سالگي به رياست آن دانشگاه برگزيده شد. او رسالات و مقالات متعددي در باب مباحث مختلف رياضي نگاشت ولي شهرت عمده اش، به دليل بدعت و نوآوري عظيم و موفقيت آميزي است كه در هندسه از خود بر جاي گذاشته است. در آن زمان، هندسه اقليدس، مهمترين و تنها منبع موثق و قابل استفاده رياضي دانان بود و تنها يكي از اصول آن با نام اصل پنجم اقليدس، مورد اختلاف اساتيد رياضي قرار داشت. در اين زمان و در حالي كه طي مدت بيست قرن گذشته، اقليدس رياضي دان شهير يوناني، خالق و قهرمان مطلق هندسه به شمار مي رفت و هيچ گاه اين فكر به ذهن كسي خطور نمي كرد كه كسي به آن خللي وارد آورد، لوباچوفسكي، بدون توجه به آن، در زمينه بسط و گسترش هندسه از هيچ تلاشي فروگذار نكرد. او پس از تحقيق و تلاش فراوان، گامهاي موثري در انتشار هندسه برداشت و ثابت كرد كه اصل پنجم اقليدس قابل اثبات نمي باشد. هندسه لوباچوفسكي را مي توان هندسه اي دانست كه از خواص سطحي كروي بحث مي كند، حال آنكه در هندسه اقليدس، همواره، سخن از سطوح مسطح بوده است. به عبارتي ديگر، لوباچوفسكي هم در سرنگون كردن كاخ رفيع هندسه اقليدسي كه دو هزار سال برافراشته بود، تاثير مهمي داشت و هم در پيدايش انقلاب علمي جهان نقش مهمي ايفا كرد. نيكلاي لوباچوفسكي سرانجام در 24 فوريه 1856م در 63 سالگي درگذشت.
منبع:راسخون
No tags for this post.