پیام‌های لوح طلایی ویجر باید اصلاح شود!
فضاپیماهای ویجر در سال 1977 به فضا پرتاب شدند. در آن زمان، دانشمندان به امید اینکه بتوانند پیغام ساکنان زمین و وجود حیات بر روی این کره را به سایر موجودات احتمالی برسانند، پیغامی را بر روی یک صفحه گرامافون ضبط کردند. این صفحه گرامافون که از جنس مس و طلا است و پوششی آلومینیومی دارد، «لوح طلایی» (Golden Record) نام دارد. بر روی این صفحه 116 نگاره و آوای شامل صدای آب، آذرخش و اصوات دیگرطبیعت و نیز چندین حیوان مختلف ضبط شده است. افزون بر این قطعات موسیقی از فرهنگ‌های گوناگون، سلام به 56 زبان مختلف دنیا (از جمله فارسی) و نیز پیغامی از جانب رئیس جمهور وقت ایالات متحده و دبیر کل سازمان ملل در آن زمان قرار دارد.
فضاپیمای ویجر اکنون در آستانه خارج شدن از منظومه شمسی قرار دارد و احتمالا بعدها دیگر نتوان به راحتی با آن ارتباط برقرار کرد. در این میان، یک پژوهشگر به نام «کریستفر ریلی» (Christopher Riley) پیشنهاد کرده که تا دیر نشده، تغییراتی در پیغام‌های مندرج بر روی این صفحه طلایی ایجاد کنیم. آقای ریلی استاد پروازی رشته علوم و رسانه دانشگاه لینکلن لندن است که مستند «ویجر: به سمت مرز پایانی» را کارگردانی کرده و کتابی نیز در مورد این فضاپیما نگاشته است. او در مصاحبه‌ای با مجله نیوساینتیست به تشریح این پیشنهاد جدید می‌پردازد.
چرا باید پیغامی که بر روی صفحه طلایی در فضاپیمای ویجر وجود دارد را به روز رسانی کنیم؟
این صفحه به نوعی نشانگر زندگی و فرهنگ انسانی بر روی زمین است و به همین دلیل به همه ما انسان‌ها مربوط می‌شود. مدتی پیش در هنگام نگارش کتابی در مورد ویجر به بررسی تصاویر، صداها و موسیقی‌های موجود بر روی این صفحه طلایی پرداختم. چیزی که سبب شگفتی من شد این بود که بسیاری از تصاویر موجود بر روی این لوح با فناوری‌های عکاسی سالهای 1970 گرفته شده بود و به همین دلیل به هیچ وجه جذابیت و شادابی عکس‌های امروزی را ندارد. همچنین از پرتاب ویجر حدود 4 دهه می‌گذرد و جمعیت جهان دو برابر شده و تغییرات زیادی در روند فرهنگ و تمدن بشری ایجاد شده است. به نظرم وقت آن رسیده که اطلاعات روی لوح طلایی را به روزرسانی کنیم.
چگونه می‌توان این کار را انجام داد؟
هیچ راهی برای دسترسی مستقیم به لوح طلایی وجود ندارد و البته خودم هم هرگز چنین خواسته‌ای را مطرح نکرده‌ام. با این وجود حافظه رایانه موجود در ویجر- که البته در مقایسه را رایانه‌های امروز از ظرفیت بسیار پایینی برخوردار است- دربردارنده انبوهی از کدهای مشخص است که سبب هدایت این فضاپیما به شکلی صحیح در فضا می‌شود و اطلاعات به دست آمده را نیز به ما می‌دهد. اما شاید بتوان از بخشی از حافظه این رایانه که خالی مانده برای ذخیره این اطلاعات به روزرسانی استفاده کرد. پهنای باند ویجر بسیار پایین است و حدود 40 بیت در ثانیه است. در نتیجه برای انتقال یک پیغام یک کیلوبایتی نیاز به بیش از سه دقیقه زمان است. اما همین زمان برای ارسال یک پیغام 1000 کاراکتری (معادل 7 پیامک) کافی است. این پیغام می‌تواند متن به روزرسانی متن موجود بر روی لوح طلایی باشد.
آیا این پیغام را آماده هم کرده‌اید؟
من متنی را که دربردارنده اطلاعاتی در مورد روند دیجیتالی شدن زندگی و نیز چالش‌ها و مزایای آن آماده کرده ام. این متن با اندکی بدبینی، موقعیت فعلی ما را 40 سال پس از تهیه لوح طلایی نشان می‌دهد.
آیا با ناسا هم در مورد این مساله مذاکره کرده‌اید؟
من با برخی مهندسان قدیمی ناسا در این باره صحبت کردم. آنها به من گفتند که این کار امکان‌پذیر است. ما تا سال 2023 وقت داریم که با ویجر تماس بگیریم. ویجر تا آن زمان انرژی لازم برای دریافت و ثبت این پیغام را دارد. با این وجود فکر می‌کنم بهترین راه، در میان گذاشتن این مساله با مردم باشد. اگر فرصت کمی برای انتقال پیغامی به ساکنان احتمالی فضایی داشته باشیم، چرا چنین کاری انجام ندهیم.
آیا ممکن است این پیغام به دست کسی هم برسد و خوانده شود؟
احتمال این مساله بسیار کم است. جیم بل (Jim Bell) (یکی از دانشمندان برجسته فضایی) پیشنهاد کرده که با استفاده از سوخت باقیمانده این فضاپیما، موتور آن شتاب گیرد و به این ترتیب ویجر به سمت بخش‌هایی از فضای بین ستاره‌ای که تراکم بیشتری دارد حرکت کند و به این ترتیب شاید بتواند از مناطق دارای موجودات زنده نیز عبور کند. اما آیا می‌توان چنین موجوداتی را یافت؟ با وجود اینکه احتمال این مساله بسیار پایین است، اما دلیل تهیه لوح طلایی این نبود که به موجودات فضایی در مورد خودمان اطلاعاتی بدهیم، بلکه بیشتر قصد بر این بود که تعریفی که از تمدن زمینی داریم را مد نظر قرار دهیم. این به روزرسانی، بخش کوچکی از این تعریف خواهد بود.
متن پیغام پیشنهادی توسط کریستفر ریلی
بیش از 40 سال پس از اینکه این فضاپیما با نام ویجر زمین را ترک کرد و وارد فضای بین ستاره‌ای شد، 20 میلیارد کیلومتر از سیاره اصلی خود دور شده و هنوز هم اطلاعاتی ارزشمند را از محیط جدید اطرافش جمع آوری می‌کند.
در طی این بازه زمانی، جامعه ما بر روی زمین نیز دچار تغییرات چشمگیری شده است. جمعیت آن دو برابر شده به 7 میلیارد نفر رسیده است و فشارهای زیست محیطی حاصل از جمعیت زیاد و نیز چالش خای زندگی پایدار و امن در کنار هم بیش از پیش ضرورت یافته سات.
فناوری ما در طی این چند دهه به طور قابل توجهی دیجیتالی شده است و افزایش توان محاسباتی سبب سرعت بخشی به دانش و نیز شتابدهی به یک پیشرفت تمدن و مرتبط به هم شده است که البته این امر مزایا و معایبی را با خود به همراه دارد.
با توجه به رو به پایان بودن انرژی موجود در این فضاپیما، آپلود این پیغام یکی از آخرین تماس‌هایی است که با این فضاپیما خواهیم داشت. امیدوارم که روزی اگر ویجر ما پیدا شود، به حیات ما و نیز اشتیاق ما (همانند شما) برای کاوش و درک بهتر دنیایی که با هم سهیم هستیم پی ببرید.
با بهترین آرزوها از سوی مردمان سیاره زمین
مترجم: صالح سپهری فر
No tags for this post.
