سیناپرس: پیشرفت علم و فناوری که به گفته کارشناسان در پیشرفت کشور در زمینه های مختلف بخصوص در مقطع فعلی بسیار موثر است در گرو حمایت مادی و معنوی از مخترعانی است که صاحبان اصلی توسعه علم و فناوری هستند.
مخترعان کشورمان کمک به ثبت اختراعاتشان را یکی از موارد حمایت معنوی می دانند و صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران از جمله نهادهایی است که در چند سال اخیر در این زمینه فعال بوده است.
این صندوق از اواخر سال 1385 برنامه ریزی برای ایجاد فرآیندها و تهیه شیوه نامه های اجرایی لازم در زمینه نحوه حمایت و کمک به ثبت بین‌المللی اختراعات محققان، پژوهشگران و مخترعان کشور را با ایجاد کارگروه ثبت اختراعات متشکل از اساتید مطلع و صاحبنظر در حوزه های مختلف مالکیت فکری آغاز کرد.
از مهمترین اقدامات این کارگروه ، تدوین دستورالعمل حمایت از ثبت بین‌المللی اختراعات، تدوین فرآیند حمایت از ثبت بین‌المللی اختراعات و نیز تعیین اولویت های مورد نظر صندوق در حمایت از ثبت اختراعات است.
صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور در مدت فعالیت بیش از یک دهه خود اقدام های مؤثری را در حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور انجام داده است؛ در حال حاضر این صندوق با بیش از بیست و شش هزار عضو هیأت علمی دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی مرتبط است.
عمده فعالیت‌های این صندوق در حوزه‌های حمایت از طرح‌های پژوهشی، پسا‌دکتری، ثبت اختراعات، کرسی پژوهشی، پژوهانه(گرنت) و حمایت از ایجاد و توسعه مراکز نوآوری، انجام می‌گیرد.
در رابطه با چگونگی ثبت اختراعات مخترعان کشورمان از طریق این صندوق و همچنین نحوه حمایت از محققان با نصرت‌الله ضرغام رئیس صندوق حمایت از پژوهشگران و نوآوران گفت وگو کردیم.
ثبت اختراع از سوی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران به چه صورت انجام می شود؟
ما در صندوق بیشتر ثبت اختراع بین المللی را دنبال می کنیم و در این زمینه نیز پروسه آسان و سریع برای طرح های مخترعان پیش‌بینی کردیم به طوری که مخترعان دانشگاهی و حتی غیردانشگاهی در صورتی که مایل به ثبت اختراع بین المللی باشند می توانند اختراع خود را به ما اعلام کنند.
در این صورت ما اطلاعات آن را دریافت می‌کنیم و این اطلاعات در اختیار کارگروه ثبت اختراعات متشکل از اساتید دانشگاهی و متخصصان صنعتی قرار می‌گیرد که آنها اطلاعات مربوط به طرح را بررسی می‌کنند و اگر طرح مورد نظر ارزشمند تشخیص داده شود نتیجه آن به دو یا سه داور صاحبنظر اعلام می‌شود که پس از تایید از سوی این صاحب‌نظران، ثبت اختراع مصوب می‌شود.
پس از تصویب اختراع در این کارگروه، پروسه ثبت به پایان می رسد؟
پس از تصویب طرح در کارگروه تخصصی، مراحل دیگری برای ثبت بین المللی انجام می شود به این صورت که ما با کارگزاران ویژه این امر قراداد می‌بندیم تا برای ثبت بین‌المللی این اختراع اقدام کنند.
این امر هزینه ای هم دارد؟ هزینه این اقدامات بر عهده چه کسی است؟
برای ثبت بین‌المللی از طریق کارگزاران تمام هزینه را پرداخت می‌کنیم البته پرداخت هزینه به این صورت است که 50 درصد هزینه را ما می‌دهیم و 50 درصد دیگر را باید مخترع پرداخت کند، البته مخترع می‌تواند بگوید که 25 درصد از منافع اختراع را به دانشگاه یا صندوق اهدا می‌کند که در آن صورت ما صد در صد هزینه را پرداخت می‌کنیم.
رئیس صندوق پژوهشگران و فناوران کشورگفت: تاکنون 38 ثبت پتنت داشتیم که بیشتر آنها در کشور آمریکا بوده است و 8 مورد نیز به فروش رفته است. به جز این موارد 57 پتنت هم در کارگروه مصوب شده که در حال طی مراحل ثبت است.
حتی گاهی مخترع می‌گوید توان پرداخت 50 درصد هزینه را ندارم و هیچ درصدی از منافع اختراع را هم به دانشگاه یا صندوق اهدا نمی‌کند که در این صورت ما وام کم‌بهره یا بدون بهره در اختیار وی قرار می‌دهیم.
اگر اختراع ثبت شد 75 درصد را ما پرداخت می‌کنیم، 25 درصد را مخترع یا حتی اگر به فروش برسد صد در صد را ما پرداخت می‌کنیم تا اختراع به ثبت برسد.
همچنین با سازمان ثبت اختراعات تفاهم‌نامه‌ای امضا کردیم تا اختراعاتی که ثبت شده است به ما معرفی کنند تا ما برای ثبت بین المللی آن ها را مورد حمایت قرار دهیم.
گواهی ثبت از کجا صادر می شود؟
ما اختراعات را در خارج از کشور و عمدتا در کشور آمریکا یا PCT ثبت می‌کنیم. PCT مجموعه‌ای است که 150 کشور دنیا در آن عضو هستند و از ثبت اختراعات حمایت می‌کنند.ما از مخترعان حمایت می‌کنیم تا اختراع فرد بدون هزینه در خارج کشور ثبت شود.
تاکنون چه تعداد اختراع به این صورت ثبت شده است؟
تاکنون 38 ثبت پتنت داشتیم که بیشتر آنها در کشور آمریکا بوده است و 8 مورد نیز به فروش رفته است.به جز این موارد 57 پتنت هم در کارگروه مصوب شده که در حال طی مراحل ثبت است.
در این پروسه امکان سرقت علمی یا ثبت اختراع تکراری وجود ندارد؟
برای اینکه اختراعی در مرحله ثبت قرار گیرد در کارگروه تخصصی، ابتدا عمل جست‌وجو انجام می‌شود که آن اختراع تکراری نباشد. اگر تکراری باشد در پروسه قرار نمی‌گیرد و به مخترع اعلام می کنیم که این اختراع تکراری است، ولی در این صورت هم مخترع می تواند دلایل خود را اعلام می‌کند که اگر مورد قبول بود ارزیابی به صورت مجدد انجام می شود.
نحوه ثبت پتنت در داخل و خارج کشور چه تفاوتی دارد؟
در کشورهای دیگر کارگزاران افرادی هستند که پایه حقوق دارند ولی در خارج از کشور به این صورت است که متخصصان کارگزاری هم پایه حقوق دارند و هم پایه مهندسی.
البته کارگزارانی که ما کار را به آنها میسپریم باید کارشناس هم باشند تا برای ثبت خارجی کارها را به صورتی انجام دهند که قابل دفاع باشد یعنی به گونه ای ادعای ثبت پتنت را انجام دهند تا اختراعی که صاحبش ایرانی است توسط دیگران به ثبت نرسد.
این پروسه چقدر زمان نیاز دارد؟
ثبت اختراع در آمریکا سه سال طول می‌کشد ولی در PCT زمان کوتاهی می‌برد که اگر لایحه حقوقی محکمی نوشته شود کسی نمی‌تواند اختراع را به نام خود ثبت کند و امکان سرقت علمی وجود ندارد.
No tags for this post.