زمین بدون اوزن میمیرد
در این روز که با سالگرد تصویب پروتکل مونترال و سالگرد تصویب کنوانسیون وین همزمان است، باهدف تأکید بر ضرورت حفظ این لایه حیاتبخش برنامههایی در سراسر دنیا برگزار میشود.«لایه ازن تنها سپر حفاظتی بین شما و پرتو زیانبار فرابنفش خورشید» شعاری است که امسال برای روز جهانی حفظ لایه ازن در نظر گرفتهشده است.
هدف از ثبت روزی به نام روز جهانی حفظ لایه ازن، یادآوری ضرورت وجود این لایه حفاظتی بهعنوان یک سپر حفاظتی در برابر خطرات و پیامدهایی است که میتواند حیات موجودات ساکن زمین را با خطر مواجه سازد. در کشور ما از 28 سال پیش تلاش برای حفظ لایه ازن آغازشده است؛ اما ازآنجاکه سازمان محیطزیست نمیتواند بهتنهایی از عهده این کار برآید، لازم است تعامل بین بخشی در این حوزه افزایش پیدا کند.
حیات زمینی زیر سایه لایه ازن شکلگرفته است و این لایه بهعنوان یک محافظ طبیعی در برابر تابشهای خطرناک نور خورشید عمل میکند. بدون وجود این لایه انسانها در معرض ابتلا به طیف وسیعی از بیماریها قرارگرفته و دیگر اکوسیستمهای زمینی نیز در معرض خطر نابودی قرار میگیرند.
بر اساس گزارشهای بینالمللی، اکنون شرایط لایه ازن رو به بهبودی است و بنابراین پروتکل مونترال را میتوان یکی از موفقترین پروتکلهای زیستمحیطی دانست که در این مدت به تعهدات خود عمل کرده و به اهداف پیشبینیشده دستیافته است. با توجه به مفاد این پروتکل، اکنون بخش قابلتوجهی از مواد مخرب لایه ازن در دنیا حذفشده است. اگرچه شرایط کنونی لایه ازن رو به بهبودی است اما باید تأکید کرد، بهبود این شرایط مستلزم همکاریهای بین بخشی و بینالمللی است. حفظ لایه ازن با حفظ حیات در کره زمین گرهخورده است. سازمان محیطزیست برای رسیدن به این هدف یعنی حفظ این سپر حفاظتی در برابر پرتوهای فرابنفش نور خورشید که میتواند حیات انسانها و دیگر موجودات زنده ساکن زمین را در معرض خطر قرار دهد، به همکاری دیگر نهادها و وزارتخانهها نیاز دارد.
اگرچه ما شهروندان باید توجه داشته باشیم که هر یک به سهم خود میتوانیم در پیمودن این مسیر نقشی بر عهده داشته باشیم. برای مثال اگر ما انسانها بهعنوان ساکنان این کره خاکی با مواد مخرب لایه ازن آشنایی داشته باشیم میتوانیم با خرید کالاهایی که حاوی چنین ترکیباتی هستند دررسیدن به این هدف بهنوعی همکاری داشته باشیم و لایه ازن را از مواد مخربی که میتواند به رقیقتر شدن آن یا به عبارتی ایجاد حفره در این لایه حیاتبخش منجر شود، مصون نگهداریم. از سوی دیگر باید توجه داشت که این تجربه موفق به ما نشان داده است که ما انسانها میتوانیم با همکاری و اتخاذ سیاستهای درست و اصولی رویدادهایی مشابه از بین رفتن لایه ازن یا گرمایش جهانی را، که تأثیرات و پیامدهای آن در سطح جهانی قابلمشاهده است، مهار کنیم.
فرانک فراهانی / روزنامه نگارعلم
No tags for this post.