بهایی به علم اجرایی داده نمی شود
غفار محمد زاده، مدیر عامل زنجان برنز(یکی از شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری استان قزوین) در گفت و گو با خبرنگار سینا پرس تولید ورق ضد گلوله فانتوم، سولفور موليبدن، فرومولیبدن(Ferromolybdenum)، رنیوم را از جمله عمده محصول های تولید شده این شرکت عنوان کرد و درباره اهمیت تولید و ساخت این محصول ها گفت: اصولا در دنیا برای رشد تکنولوژی به عناصر کمیاب نیاز است مثلا برای ساخت فیبر نوری به عنصر گالیوم و ژرمانیوم (سی و دومین عنصر جدول تناوبی است. ژرمانیوم یکی از اعضای مهم خانواده نیمهرساناها است و در صنعت نیمههادی کاربرد فراوان دارد) احتیاج است. عنصر رنیوم نیز یکی از مواد سازنده و اولیه سولفور مولیبدن است. ما برای اولین بار در ایران توانستیم ضمن بومی سازی فناوری ساخت محصول استراتژیک رنیوم و فرومولیبدن ، نه تنها نیاز کشور را از واردات این محصول ها بی نیاز بلکه به کشورهای دیگر نیز صادر کنیم.
وی افزود: شالوده و اساس کار شرکت ما به زمان جنگ بر می گردد. در آن زمان بحرانی نیاز به تجهیزاتی مانند ورق ضد گلوله فانتوم بود. این ورق از آمریکا به ایران صادر می شد اما آمریکا از فروش آن به ایران سر باز میزد. نیاز مبرم کشور به این ماده باعث شد تا ما سولفور مولیبدن را که عمدتا به خارج از کشور صادر می شد را به فرومولیبدن تبدیل و یک ورق ضد گلوله و مقاوم بسازیم. پس از پایان جنگ تحمیلی هم ما به فکر ساخت واحد تولید فرومولیبدن افتادیم. اکنون نیز ما صاحب بزرگترین واحد پیرو متالوژی (مرکز تحقیقات فرآوری فلزات غیر آهنی) هستیم.
وی همچنین به کاربرد رنیوم اشاره کرد و گفت: هم اکنون کشورهای پیشرو زیادی صاحب دانش تولید رنیوم هستند؛ در مجموع تنها 20 تن از این عنصر کمیاب در دنیا تولید می شود. این فلز بسیار کمیاب و استراتژیک کاربردهای ویژه و نظامی دارد.
وی نبود سیستمی منسجم برای شناسایی و امکان سنجی نیازهای داخلی را یکی از مهمترین مشکل های پیش روی شرکت های دانش بنیان در امر توسعه و عرضه محصول ها به بازارهای خارجی عنوان کرد و گفت: کشور هند یک شورای علمی دارد. افراد این شورا نیازهای کشورشان را شناسایی می کنند و پس از آن امکانات لازم را در اختیار محققان شان قرار می دهند. در ایران اصلا چنین سیستمی وجود ندارد. ما در ایران یک سری تکنولوژی های حیاتی نداریم. مثلا ما مرکز کربن و فرآورده های نفتی هستیم اما شهر کربن نداریم. ما باید در کربن حرفی برای گفتن داشته باشیم.
وی با ذکر مثالی بیان کرد: الکترود کوره قوسی سالی 30-40 تن مصرف می شود. ماده اولیه این الکترود گرافیت سوزنی است. این گرافیت را تنها 3 کشور ژاپن، آمریکا و آلمان می سازند. من برای یکی از شرکت های ایرانی اولین رکتور تولید گرافیت سوزنی را طراحی کردم اما متاسفانه اصلا کسی سراغ چنین طرحی نمی آید.
وی اظهار کرد: چندی پیش نخبگان یکی از شرکت های دانش بنیان دانشگاه شریف به نزد ما مراجعه کردند و از مرکز تحقیقاتی ما بازدید کردند. نخبگانی که می توانستند از ایران بروند اما ماندند تا چارهای برای مشکل های مملکت بیاندیشند. آنان در بررسی هایشان مشخص کردند که معدن گل گهر 100 میلیون تن باطله هماتیت دارد. هماتیت قابل بازیابی نیست. پروژه ای با تجهیزات مرکز ما برای آنان تعریف شد. در این پروژه، باطله ها با استفاده از فناوری حرارتی قابل فرآوری شدند. این طرح با 95 درصد موفقیت همراه شد اما کسی از این طرح استقبال نکرد.
محمد زاده گفت: همچنین ما هم اکنون قادر به ساخت سیلیکون نیمه هادی نوری برای ایجاد مزرعه های سیلیکون هستیم تا بتوانیم از انرژی آفتاب برق تولید کنیم. ما قادریم فناوری تولید این تکنولوژی را در ایران آغاز کنیم.
وی تصریح کرد: همچنین ما میتوانیم واحد تولید تیتان را احداث کنیم. تکنولوژی اش را بلد هستیم اما کسی سراغ ما نمی آید. ما اکنون فلز تنگستن را از کشورهای خارجی تامین می کنیم اما تیم تحقیقاتی ما قادر به ساخت این فلز است. هم اکنون صنایع نظامی 10تن پودر تنگستن از خارج از کشور تامین می کند. هر یک کیلو تنگستن حدود 800 هزار تومان است در حالی که همان پودر با کیفیت خوب ایرانی می تواند با قیمت 150 هزار تومان به فروش برسد. من 3 سال دنبال این طرح دویدم اما راه به جایی نبردم.
وی با تاکید بر اینکه باید حمایت اساسی دولت تنها بها دادن به علم باشد گفت: متاسفانه ما تنها به علم شعاری بها می دهیم. تمام صنایع نظامی و هوافضای آمریکا ریشه شان در دانشگاه MIT است. کار محققان این دانشگاه ساخت ابزار است. در ایران اصلا طرح ابزار سازی نداریم. فقط به مباحث نظری می پردازیم. مباحثی که اصلا به درد کار ما نمی خورد.
وی افزود: چاپ مقاله تنها به درد کسب رتبه می خورد مثلا میگوییم میزان مقاله های نانو ما رتبه 7 رقمی را کسب کرده است. محققان نخبه و استادان ما نباید تنها به فکر تولید مقاله ISI باشند. این مقاله ها باعث پیشرفت تکنولوژی مملکت نمی شود.دردی از دردهای جامعه ما را دوا نمیکند.
وی تصریح کرد: نخبگان دانشگاهی ما باید به فکر علم اجرایی هم باشند مثلا دستگاه اتمیک ابزوربشن، دستگاهی آنالیزگر است. این دستگاه یک لامپ، دریافت جذب و شعله دارد. ما در ایران 50-60 کارخانه لامپ سازی داریم. ما می توانیم ساخت این دستگاه را در قالب یک پروژه دانشجویی برای 4 دانشجو شیمی، مکانیک، برق و مواد تعریف کنیم اما تاکنون هیچ کس سراغ چنین طرحی نرفته است.
محمد زاده یاد آور شد:همه دستگاه های تحقیقاتی دانشگاه های ما ابزاری است. ما می توانیم دانش و تکنولوژی این ابزارها را تدوین کنیم. ما اگر از اکنون شروع کنیم تا 20-25 سال آینده به مباحث پیچیده تر می رسیم.
وی اظهار کرد: ما اکنون ادعا می کنیم توانایی ساخت فلان ماهواره را داریم در صورتی که ما قطعات خاص آن را نمی توانیم بسازیم. ابزار سازی نداریم. هایتک نیستیم. امکانات در اختیار محققان و استادان قرار نمیدهیم آنان نیز مجبورند به سراغ نگارش مقاله های ISI بروند.
وی گفت: دولت باید توانمندی های نخبگان ما را جهت دهد. مساله ای که متاسفانه مغفول مانده است و کمتر به آن بهایی داده میشود.
No tags for this post.