در حاشیه کنفرانس هفته جهانی تجارت ماهواره
این هفته پاریس میزبان کنفرانس «هفته جهانی تجارت ماهواره» است. در این کنفرانس بیش از 800 نفر از نمایندگان و روسای شرکتهای فعال بخش خصوصی عرصه فضا، آژانسهای فضایی، سازندگان پرتابگر و ماهواره و مشتریانی که نیاز به این خدمات دارند گرد هم جمع شدهاند تا ضمن رایزنی و بحث درباره فعالیتهای پیش روی بخش تجاری در فضا، قراردادهای تجاری برای ساخت و ارسال ماهوارههای تجاری به فضا را امضا کنند.
در همین چندروزه خبرهای مهمی از این کنفرانس منتشر شده است. شرکت فضایی اسپیس –ایکس که یکی از خدمات دهنده بخش خصوصی به ناسا است و همین هفته پیش از نمونه مسافربر کپسول دراگون خود پردهبرداری کرد که قرار است بهزودی نقش وسیله حملونقل مداری فضانوردان آمریکایی به ایستگاه فضایی را بر عهده بگیرد، دو قرارداد با مشتریان جدید خود امضا کرد. یکی از آنها با عربستان سعودی و برای ارسال ماهواره مخابراتی خانواده عرب ست و دیگری با یکی از مشتریان اروپایی بود.
شرکت ویرجین گالاکتیک به رهبری ریچارد برانسون که در سالهای اخیر بر روی توریسم فضایی کرده است و قصد دارد با کمک نمونه ارتقا یافتهای از یک سفینه فضایی که موفق به کسب جایزه انصاری – ایکس شد، مسافرانی را به سفری زیرمداری ببرد، نیز در این نشست اعلام کرد که به دلیل توسعه درخواستها و تقاضاهای موجود در بازار تمرکز خود بر روی سیستمهای دوگانه پرتابگر ماهوارهاش قرار خواهد داد. این سیستم که توانایی تنظیم برای ارسال محموله به مدارهای مختلف را دارد بر اساس طرحی مشابه سفینه فضایی شماره دو (طرحی که برای بخش توریسم این شرکت درحالتوسعه است) ساخته میشود. پرتابگر اصلی در زیر بدنه یک هواپیما سوار میشود و در آسمان و زمانی که به ارتفاع مناسب رسید از آن جدا شده و موتور ثانویه روشن میشود و محموله را به مدار موردنظر میبرد.
مدیران ویرجین گالاکتیک اعلام کردهاند بازار نیاز خود را اعلام کرده است و آنها این صدا را شنیدهاند و قصد دارند به آن پاسخ دهند. به گفته آنها با تکمیل این سیستم اعزام ماهواره بهخصوص برای مدارهای خورشیدآهنگ به نصف مبلغ فعلی کاهش خواهد یافت. یکی از مشتریان بالقوه این پرتابگرها مجموعه ماهوارههایی هستند که قرار است اینترنت جهانی رایگان را به ارمغان بیاورند.
این کنفرانس چشماندازی واقعی از رشد و توسعه حضور بخش خصوصی در فضا و تجاریسازی فضایی را ارائه میدهد. همانطور که از سالها پیش پیشبینی میشد و بارها و بارها دربارهاش نوشتیم و نوشتند، بازار جدیدی شکلگرفته است و بهزودی رونق بیشتری هم خواهد گرفت.
ایران در سالهای اخیر سرمایه زیادی را صرف برنامه فضایی خودکرده است از سوی دیگر گروههای دانشگاهی در حوزه ساخت ماهواره کارکردهاند؛ اما نکته مهمی را نباید فراموش کرد در دنیای پررقابت امروز تنها اینکه توانایی را به دست بیاوریم و یا اولین در توسعه یک فناوری باشیم کافی نیست. مهم برنامه داشتن و تلاش برای تجاری کردن تواناییها است.
اگر میخواهیم همه آن توانایی که با سرمایه بالای بهدستآمده است به کار آید باید چشماندازی بزرگتر را ببینیم و بازار جهانی را زیر نظر داشته باشیم وگرنه ممکن است بخش عمدهای از فرصتهای بالقوهای را که با هزینههای بسیار بالا به دست آوردهایم، از دست دهیم.
پوریا ناظمی / روزنامه نگار علم
No tags for this post.