زهر زنبور برای نابودی سلولهای سرطانی
سرطان در زندگی امروزه شیوع فراوانی پیدا کرده است و تلاش برای یافتن روشهای درمانی موثر که تنها سلولهای سرطانی را از بین ببرد همچنان ادامه دارد. درمانهای فعلی از جمله شیمی درمانی و پرتو درمانی برای سلولهای سالم بدن مضر هستند. علاوه بر این، این امکان نیز وجود دارد که بعد از این درمانها سرطان بار دیگر عود کند.
پژوهشگران در تلاش برای یافتن درمانی مناسب برای سرطان این بار به طبیعت روی آوردند. زنبور برزیلی به نام «پولیبیا پالیستا» (Polybia paulista) زمانی که مورد حمله شکارچیان وحشی قرار میگیرد برای حفاظت از خود زهری را ترشح میکند که حاوی سم MP1 بوده و خاصیت ضد سرطانی دارد. عملکرد این سم به صورت انتخابی است. بدین گونه که تنها هدف آن سلولهای سرطانی هستند و به سلولهای سالم آسیبی نمیرساند.
MP1 با ایجاد اختلال در غشاء سلولی عوامل بیماری زای میکروبی، آنها را از بین می برد. پژوهشگران معتقدند که عملکرد انتخابی این سم مربوط به خواص غشاء سلولی میشود. در غشاء سلولی فسفولیپیدهایی به نامهای فسفاتیدیلسرین (PS) و فسفاتیدیل اتانل آمین (PE) وجود دارند که محل آنها در سلولهای سالم در بخش درونی غشاء رو به داخل بوده و در سلولهای سرطانی در بخش خارجی غشاء رو به بیرون است.
پژوهشگران به منظور شناسایی عملکرد سم MP1 آزمایشی را روی مدلهای آزمایشگاهی غشاء سلولی به انجام رساندند. برخی از این غشاها دارای یکی از دو فسفولیپید و یا هر دوی آنها بودند. پژوهشگران این غشاها را در معرض سم MP1 قرار دادند. نتایج حاکی از آن بود که حضور PS سبب میشود اتصال MP1 به غشاء سلولی به مقدار 7 تا 8 برابر تقویت شود. این در حالی است که PE به سم MP1 کمک میکند تا سریعتر در غشاء اختلال ایجاد کند. سوراخهایی که این سم در حضور PE در غشاء سلولها ایجاد کرد 20 تا 30 برابر بزرگ تر بود.
این سوراخها به اندازهای بزرگ هستند که آر. ان. ای و پروتئینهای درون سلول به راحتی میتوانند از آن عبور کرده و از سلول خارج شوند. در نتیجه خروج آنها سلول از بین خواهد رفت.
پژوهشگران سعی دارند در مطالعات آینده، به منظور شناخت ارتباط بین ساختار سم MP1 و عملکرد آن، توالی آمینو اسیدی این سم را تغییر دهند. علاوه بر این، قصد آنها بر این است تا از این طریق عملکرد انتخابی این سم را تقویت کرده و آن را برای مصارف پزشکی آماده کنند.
نتایج کامل این پژوهش در مجله Biophysical Journal به چاپ رسید.
No tags for this post.