گزارش تصویری و تحلیل فنی امامزاده خداشاه سبزوار
در اطراف این بنای تاریخی قبرستان روستا قرار گرفته و پلان بنا از داخل مربع شکل و از بیرون هشت ضلعی است . بنا دارای دو ورودی در اضلاع شمال و جنوب است که ورودی اصلی آن در ضلع شمالی قرار دارد که سردر این ورودی دارای تزئینات مقرنس کاری با نقوش رنگی جدید است .
چهار جهت اصلی این بنا از بیرون با چهار غرفه با پلان مربع شکل و چهار ضلع فرعی نیز با چهار غرفه با پلان نیم کثیر الاضلاع تشکیل می شود . گنبد بنا دارای ساقه استوانه ای مرتفعی است که ارتفاع ساقه آن در حدود چهار متر بوده و گنبد کلاه خودی شکلی بر روی آن تعبیه شده است که تزئینات آجر چینی در نمای بیرونی آن در قسمت کروی به شکل زیگزاگ دیده می شود . غرفه های به کار رفته در نمای خارجی بنا همگی دارای قوس جناغی کند هستند و به نظر می رسد که در سال های اخیر نماسازی و مرمت شده اند . فضای داخلی این امامزاده دارای پلان چهارگوش است که چهار ضلع اصلی آن در جــــــهت های اصلی قرار گرفته اند.
در چهار کنج بنا هرکدام دو طاق نمای تزئینی کم عمق به اندازه پنج سانتیمتر ایجاد شده که تا نزدیکی فیلپوش ها ادامه دارد . پلان چهر ضلعی بنا در ارتفاع شش متری با یک جلو آمدگی که احتمالاً برای ایجاد یک کتیبه آماده شده است به وسیله چهار فیلپوش گود با تزئینات مقرنس کاری شده به هشت ضلعی تبدیل سپس گنبد کم عمقی بر روی آن بنا شده است . این بخش اولین پوش گنبد محسوب شده و پوش دوم گنبد با ساقه ای به ارتفاع چهار متر بر فراز پوش اول قرار دارد. دیواره های داخل امامزاده گچ کاری شده و مردم محل به دلخواه خود در این محل نقاشی و رنگ آمیزی کرده اند . در اضلاع غربی و شرقی در غرفه ها نورگیر های مشبک گچی کار گذاشته شده است که همگی مرمت شده اند . لا زم به ذکر است که نورگیر ضلع غــــــــربی نیز طی این عملیات مرمتی مسدود شده است .
ساقه داخلی بنا دارای چهار فیلپوش مقرنس کاری شده و دو نورگیر در جهات شرقی و غربی و دو طاقچه در جهات شمالی ـ جنوبی است. ضریح فعلی امامزاده فلزی و جدید بوده و فاقد ارزش هنری است . در دو طرف غرب و شرق از داخل بنا ، دو فرورفتگی اتاق مانند کوچک دیده می شود که کاربرد دقیق آن ها مشخص نیست .
راه پله ای از سمت چپ ورودی فعلی ، به پشت بام بنا راه پیدا می کند و از پشت بام نیز به وسیله نردبان می توان به فضای رسید که مابین دو پوش گنبد محسوب می شود . در کنار ورودی این بنا سه سنگ قبر قدیمی در دیوار کار گذاشته شده است که بر روی آن ها تاریخ های 1054 ـ 1055 ـ 1000 قمری به چشم می خورد . این بنا به شماره 4039 و در تاریخ 26/4/1380 به ثبت رسیده است .
گزارش تصویری و تحلیل فنی : احسان محمدحسینی – فاطمه کردی
No tags for this post.