به گزارش سیناپرس، معمولاً گفته می شود که خون غنی از اکسیژن قرمز است، و خون بدون اکسیژن آبی است. ولی آیا این واقعا درسته؟
در یک کلام، نه. خون همیشه قرمز است. هر مولکول هموگلوبین (پروتئینی در گلبول های قرمز خون که حامل اکسیژن است) حاوی چهار اتم آهن است که نور قرمز را منعکس می کند و بنابراین به خون ما رنگ قرمز می دهد. رنگ قرمز بسته به سطح اکسیژن خون تغییر می کند. هنگامی که هموگلوبین اکسیژن را در ریه‌ها می‌گیرد، خون به رنگ قرمز روشن در می‌آید که به داخل شریان‌ها می‌رود و به طرف بافت‌های اطراف بدن شما حرکت می کند.
به گفته دکتر کلبر فرترین، استادیار هماتولوژی در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سیاتل، اما خون در سفر برگشت به ریه ها، پس از اینکه سلول های خونی اکسیژن را به بافت های سراسر بدن رساندند، خون بدون اکسیژن که در رگ ها جریان می یابد قرمز بسیار تیره است.
بنابراین، خون دارای دامنه تغییرات مختلفی از رنگ قرمز است، اما هیچ زمانی وجود ندارد که خون انسان آبی باشد. اگر خون داده اید، احتمالاً شاهد این بوده اید که یک سوزن به داخل رگ آبی یا سبز می لغزد، اما خونی که به داخل سرنگ می ریزد، خون تیره و بدون اکسیژن به رنگ قرمز تیره و غلیظ است.
فرترین اضافه کرد: رگ های آبی یا سبز تقریباً مانند یک توهم ناشی از این واقعیت است زیرا ورید زیر لایه ی کوچک اما مقاوم پوست است. رنگ هایی که ما می بینیم بر اساس طول موجی هستند که شبکیه چشم ما درک می کند. او گفت لایه های مختلف پوست باعث می شود که طول موج ها به روش های مختلف پراکنده شوند. زیر پوست که تیره تر و تاریک تر است، رگ ها اغلب سبز به نظر می رسند. و در رنگ پوست های روشن‌تر می‌توانند آبی یا ارغوانی به نظر برسند. این به این دلیل است که طول موج های سبز و آبی نور، کوتاه تر از طول موج های قرمز هستند. به گفته موزه ی آموزشی کودکان در ایندیاناپولیس، نور قرمز در نفوذ به بافت انسان بهتر از نور آبی است. فرترین افزود، بنابراین در حالی که طول موج های قرمز جذب پوست ما می شود، رنگ سبز و آبی منعکس شده و به سمت چشم ما پراکنده می شود.
سایر رگ‌های خونی، مانند مویرگ‌های ریز نزدیک‌تر به سطح، چندان تحت تأثیر این توهم و خطای دید قرار نمی‌گیرند. فرترین گفت: نوک انگشتان صورتی به نظر می‌رسند، زیرا در آنجا رگ‌ها نسبت به وریدها بسیار به سطح بیرونی بدن نزدیک‌تر هستند».
فرترین گفت، این شبیه به آنچه در مراحل اولیه یک کبودی اتفاق می افتد است، که در واقع فقط خون خارج از رگ قرار می گیرد و همان خطای دید، آبی دیده شدن خون رخ می دهد. اگر آسیب نزدیک به سطح باشد، کبودی قرمز یا ارغوانی به نظر می رسد، اما اگر عمیق تر باشد، آبی مایل به ارغوانی به نظر می رسد. رنگ خون تغییر نمی کند. این فقط یک موضوع است که ما چگونه و در چه وضعی آن را می بینیم.
علاوه بر این، خون آبی وجود دارد یعنی حداقل در برخی میگوها، خرچنگ ها، اختاپوس ها و عنکبوت ها وجود دارد. به گفته انجمن شیمی آمریکا، این موجودات به جای آهن در خون خود مس دارند که به خون آن ها رنگ آبی می دهد.
منبع: livescience.com
مترجم: کیانوش کرمی