به فکر حفظ نخبگان داخلی هم باشیم
به گزارش سیناپرس، مسوولان کشور ما نیز چند سالی است در صدد هستند تا با برنامه ریزی های مختلف نخبگان علمی ایران که بنا به دلایلی به کشورهای دیگرمهاجرت کرده اند را بازگردانند تا با حضور آنها شرایط برای پیشرفت علمی بیشتر هموار شود.
در این رابطه علی حسینی معاون توسعه سرمایه انسانی مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری با اشاره به اقدامات انجام شده برای تسهیل تردد، تعریف همکاری و جذب متخصصان و نخبگان ایرانی خارج از کشور به خبرنگار سیناپرس گفت: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برنامه ها و فعالیت هایی برای جذب و همکاری نخبگان ایرانی خارج از کشور با عنوان برنامه همکاری با متخصصان ایرانی خارج از کشور در سه حوزه همکاری های علمی و فناوری بصورت ترددی (سخنرانی و کارگاه تخصصی، اساتید مدعو، فرصت مطالعاتی و مشاوره به شرکتهای دانش بنیان)، جذب و استخدام در مراکز علمی و پژوهشی (پسادکتری، جذب هیات علمی و اشتغال و تاسیس شرکت دانش بنیان) و تعریف پروژه های تخصصی جایگزین خدمت سربازی به صورت حضوری و غیرحضوری با همکاری ستادکل نیروهای مسلح را اجرا کرده است.
وی افزود: برنامه های پسادکتری، فرصت مطالعاتی، اساتید مدعو و معین، تاسیس شرکت فناور و برگزاری سخنرانی و کارگاه تخصصی، پروژه تخصصی جایگزین خدمت سربازی و جذب به عنوان هیأت علمی دانشگاه ها با تاکید بر مدل چرخش مغزها طراحي و اجرا شده است.
به گفته حسینی، در گام نخست به دنبال افزایش تردد متخصصان و دانشمندان ایرانی خارج از کشور با تمرکز بر فارغ‌التحصیلان 200 دانشگاه برتر دنیا و ارائه تصویر واقعی از وضعیت کشور در حوزه های علمی و فناوری برای آنها هستیم.
وی با اشاره به ایجاد زیرساخت های لازم برای ترغیب و جذب متخصصان ایرانی خارج از کشور ، گفت: معاونت علمی و فناروی ریاست جمهوری قرارداد‌هایی با برترین مراکز و مؤسسات علمی و فناوری داخل در حوزه فناوری های راهبردی برای جذب و استفاده از توان علمی و تخصصی نخبگان ایرانی منعقد کرده که براین اساس تسهیلات و امکاناتی برای ایرانیانی که از دانشگاه های برتر دنیا فارغ التحصیل شده و در صورت فراهم بودن شرایط کاری تمایل به بازگشت دارند فراهم می شود تا بلافاصله بعد از ورود به کشور، به مدت یک سال در یکی از بهترین مراکز علمی مشغول به کار شده و همزمان با تائید مدارک تحصیلی فرصت کافی برای آشنایی فضای کاری و سطح علمی مرکز را داشته باشد.
بازگشت بی سابقه نخبگان ایرانی خارج از کشور
حسینی درباره نتایجی که این طرح تاکنون داشته نیز گفت: مشاركت بيش از 10 هزار نفر از متخصصان و محققان ايراني خارج از كشور را داشته ایم، همچنین بیش از 2400 نفر از محققان و متخصصان ایرانی دانشگاه‌های برتر دنیا (بیشتر از كشورهاي امريكا، كانادا و كشورهاي اروپايي) هم‌اكنون به كشور بازگشته‌اند كه 19 درصد آنها فارغ‌التحصيل 20 دانشگاه برتر دنيا (همچون ام‌آي‌تي، استنفورد، ، هاروارد، بركلي، ايلينوي، امپريال كالج، پرينستون، ميشيگان، ملي سنگاپور، اي پي اف ال سوئيس و …) بوده و حدود 79 درصد اين افراد تجربه زندگي بيش از 5 سال را در خارج از ايران داشته‌اند.
همچنين تاكنون 290 شركت استارتاپ و دانش بنیان در حوزه‌هاي مختلف تخصصي توسط اين افراد ايجاد شده كه زمينه اشتغال تخصصي مستقيم براي بيش از 3400 نفر از بهترين متخصصان و فارغ‌التحصيان داخلي را فراهم کرده است، بیش از 480 نفر از محققان بازگشته به کشور نیز در قالب برنامه مذکور جذب هیأت علمی دانشگاه های تراز اول داخلی شده که این امر در افزایش سطح کیفی فعالیت های پژوهشی، آموزشی و بین المللی دانشگاه ها تاثیر شایانی داشته است.
همزمان با بازگشت نخبگان خارج کشور، نخبگان داخلی هم حفظ شوند
در رابطه با این طرح مهدی گلشنی عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی در گفتگو با خبرنگار سیناپرس گفت: معاونت علمی برای بازگشت نخبگان به کشور برنامه های مفیدی دارد اما نخبگان نیز با توجه به علاقه ای که به وطن دارند نباید انتظار حداکثری داشته باشند، اما بنیاد ملی نخبگان هم باید در نظر بگیرد که نخبه بازگشته به کشور نیاز به حداقل معیشت و امکانات کاری دارد که باید در اختیارشان قرار گیرد.
گلشنی در پاسخ به گلایه نخبگان داخلی از امکاناتی که در اختیارشان قرار دارد، گفت: باید همین امکانات برای نخبگان داخل کشور هم فراهم شود چرا که در صورت عدم امکانات و معیشت حداقلی زندگی، این افراد نیز ممکن است مهاجرت کنند، بنابراین علاوه بر بازگشت نخبگان از کشورهای دیگر باید به فکر حفظ نخبگان داخلی هم باشیم.
برنامه های بنیاد ملی نخبگان برای حفظ نخبگان داخلی
پرویز کرمی سخنگوی بنیاد ملی نخبگان در زمینه برنامه های برای نخبگان داخلی ، گفت: ما برای حمایت از نخبگان داخلی چند طرح را در نظر گرفته ایم، طرح شهید احدی برای ارائه تسهیلات امکان ادامه تحصیل در دوره دکتری تخصصی، طرح شهید رهنمون با هدف شناسایی دانش‌آموختگان برتر دانشگاهی در مقاطع مختلف، حمایت از جذب و بکارگیری آنان و نیز ارتقای فرهنگ اسلامی ـ ایرانی در اجتماع دانش‌آموختگان برتر کشور ، طرح شهید شهریاری با هدف کمک به جذب دانش‌آموختگان برتر دوره دکتری تخصصی به عنوان «عضو هیأت‌علمی» در دانشگاه ها و پژوهشگاه‌های کشور، طرح مرحوم کاظمی آشتیانی برای پشتیبانی از فعالیت‌های پژوهشی استادیاران جوان، طرح شهید فخری زاده برای شناسایی و پشتیبانی از اختراع‌های برگزیده، طرح شهید رضوی برای پشتیبانی از دانش‌آموختگان برتر برای ایجاد کسب‌وکارهای دانش‌بنیان با هدف حمایت از اشتغال و اثرگذاری دانش‌آموختگان برتر در زیست‌بوم دانش‌بنیان کشور را در حال اجرا داریم.
گزارش:مرضیه حسن پور
