به گزارش سیناپرس، به گفته کارشناسان علوم تربیتی، یکی از راه های پیشگیری از انحرافات جنسی در افراد، آموزش استاندارد مفاهیم جنسی در دوران کودکی از سوی والدین است. در واقع آن ها معتقدند اگر پدر یا مادر از همان سال های اولیه موفق به تفهیم درست مفاهیم جنسی در قالب آموزش و تربیت شده باشند، افراد در سنین بلوغ و بعد تر آن کمتر به انحرافات جنسی کشیده می شود. در این میان دکتر زهره کشاورز، دکترای تخصصی سلامت باروری، سکستراپیست و فلوشیپ طب جنسی معتقد است؛ مهمترین نکته در آموزش جنسی کودکان نداشتن واکنش قهری و اظطراب گونه از سوی والدین است.
وی در گفتگو با خبرنگار سیناپرس ابتدا با اشاره به تفاوت تربیت و آموزش در خانواده گفت: تربیت آن چیزی است که در بنیان خانواده و در متن خانه نهادینه شده است، به عبارت دیگر به آن دسته از الگوهای رفتاری که فرزندان از پدر و مادر فرا می گیرند تربیت می گویند. گفتنی است، هر خانواده از نظر پوشش، رفتار با یکدیگر در خانه و اجتماع و مواردی از این قبیل یک الگوی مشخصی دارد که تعاملات بین اعضای خانواده و روابط آن ها در قالب این الگوها تعیین می شود. اما آموزش جزایر اقیانوس تربیتی است؛ یعنی در زمان هایی پدر یا مادر نکاتی را به عنوان بایدها و نبایدها در قالب آموزش به فرزندانشان بیان می کنند، در حقیقت یک رفتاری را آموزش می دهند. بنابراین باید گفت؛ تربیت مرتب اتفاق می افتد اما آموزش آن دسته رفتارهایی است که والدین به فرزندانشان در زمان مناسب یاد می دهند . بنابراین آموزش دادن یعنی تمرکز کردن بر یک نوع فعالیت خاص در زمانی که برای جلوگیری از آسیب ها باید انجام شود. اما آموزش ها زمانی به کار می آید که به لحاظ مکانی و زمانی به جا، منطقی و متناسب با شرایط باشد. در واقع والدین باید با توجه به سن کودک نیاز آموزشی وی را هم در نظر بگیرند؛ به گونه ای که نه دیر و نه زود باشد.
کشاورز با اشاره به اهمیت آموزش های جنسی به کودکان در خانواده برای جلوگیری از انحرافات جنسی گفت: وقتی به کودکان می آموزیم که باید از نقاط حساس و جنسی بدن خود مراقبت کنند و اجازه ندهند که فردی به جز والد وی این نقاط را ببیند، انجام این رفتار یک آموزش در زمینه محافظت جنسی کودک از خودش است. بسیاری از والدین این دغدغه را دارند که در حین آموزش یا تربیت جنسی، ممکن است کودکانشان دچار چالش هایی شوند که آنها را به انحراف جنسی بکشاند، برای پاسخ به چنین چالش هایی باید گفت؛ در آموزش جنسی به کودکان والدین هیچگاه نباید وارد کارکردهای اندام های جنسی و عملکردهای آن شوند؛ در واقع کودکان تنها باید یاد بگیرند که چگونه از بدن خود مراقبت کنند و چگونه بتوانند اگر مشکلی در این زمینه برایشان پیش آمد به پدر یا مادر خود گزارش کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که زمان مناسب آموزش جنسی به کودکان چه سنی است؟ گفت: معمولاً کودکان نیازهای آموزشی خود را با برخی رفتارها و یا پرسش هایی بیان می کنند بنابراین هر کودکی تا سن زیر هفت سال به ویژه آنکه با پدر و مادر زندگی می‌کند نیاز آموزشی خود را با حالات و رفتار هایی که دارد به والدین تفهیم می کند؛ در حقیقت مشخص است که چه چیزی را می‌خواهد بداند. در این مرحله پدر و مادر باید آماده باشند که جواب درست را به فرزندشان بدهند.
خودلمسی ها کنجکاوانه است
این متخصص سلامت باروری در پاسخ به پرسشی دیگر که آیا در آموزش های جنسی به کودکان، باید نگاه جنسیتی هم نسبت به فرزندان دختر یا پسر داشت؟ گفت: هیچگاه نباید در تربیت و آموزش، نگاه جنسیتی داشت و باید با یک نگرش کلی به مولفه آموزش پرداخت و فرقی نمی کند که مفاهیم برای فرزند پسر گفته می شود یا برای دختر؛ این مفاهیم معمولاً ثابت است. از آنجایی کودکان معمولا تا سن یک سالگی در مرحله دهانی قرار دارند، یعنی عموما محیط پیرامون خود را با دهان و حس لامسه خود می شناسند، تا پیش از یک سالگی، به دلیل قوی بودن حس لامسه اندام تناسلی خود را لمس می کنند؛ این اتفاق نقطه آغاز نگرانی والدین درباره کودکشان است؛ در واقع آن ها نگران می شوند که به فرزندانشان رفتار زشتی انجام داده است؛ در حالی که این به تکامل جنسی کودکان بر می گردد و لذتی از انجام آن نمی برند. گفتنی است، این خود لمسی های کنجکاونه، از دو سالگی به بعد همچنان ادامه دارد. در این مرحله والدین باید به خوبی دقت کنند که از انجام رفتارهای هیجانی که حالت اضطراب به فرزندان می دهد دوری کنند. در واقع انجام رفتارهای هیجانی از سوی والدین باعث می شود که کودکان گاهی حتی برای جلب توجه دست به چنین اقدامی بزنند.
به گفته این کارشناس، تنبیه یا واکنش خشونت آمیز با کودکان در باب خود لمسی های کنجکاوانه باعث می شود، به تفهیم مفاهیم جنسی آن ها آسیب جدی وارد شود.
کشاورز تثبیت هویت جنسی کودکان را از سه تا پنج سال دانست و گفت: کودکان از سه سالگی تا پنج سالگی به تثبیت هویت جنسی می رسند و متوجه تفاوت های خود با جنس مخالفشان می شوند؛ در این مرحله بازی های آنها هم رنگ جنسیتی به خود می گیرد و حتی ممکن است زمان های طولانی در دستشویی بمانند که به حس کنجکاوی آن ها بر می گردد. در این سن تعداد افرادی که کودک را به دستشویی یا حمام می برد، اهمیت دارد که در اغلب موارد مادر و گاهی هم پدر است؛ در واقع فردی که از کودک نگهداری می کند تنها صلاحیت انجام چنین کارهایی را دارد و کودک باید بداند که تنها با یک نفر می تواند به دستشویی و حمام برود؛ همچنین والدین باید بدانند که نباید بدون لباس و عریان کامل با کودکان به حمام بروند؛ چراکه در بخشی از آموزش ها والدین و بزرگتر ها هم باید به نکات آموزشی توجه داشته باشند و خودشان هم ملزم به رعایت آن باشند.
گفتگو: مهتاب دمیرچی