دکتر رضا فکرآزاد، رئیس انجمن پزشکی لیزر ایران در این خصوص به سیناپرس گفت: لیزر تنها وسیله ای برای بریدن یا ابزاری برای برداشتن خال و موهای زائد نیست. لیزر فناوری است که می توانیم با بکارگیری توانمندی های نهفته در پرتوهای آن کاربردهای ارزشمند و گوناگونی در صنایع مختلف فضایی، دفاعی، خودروسازی و از جمله علم پزشکی داشته باشیم.
استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی ارتش افزود: امروزه فناوری لیزر در علوم پزشکی کاربردهای مختلفی در ترمیم زخم، کاهش درد و حتی تشخیص بیماری ها دارد. در حال حاضر با کمک علم لیزر می توانیم بسیاری از بیماری های دهان و دندان از جمله تراشیدن دندان سخت ترین ماده بدن و پوسیدگی، لثه، استخوان، جراحی های حفره دهان و تومورهای دهان را تشخیص و مداوا کنیم.
جراح و متخصص بیماری های لثه، فلوشیب لیزر اظهارداشت: همچنین این فناوری امروزه در مانیتور کردن ضایعات عروقی پوست و سرطان های پوست، شناسایی و مداوای ضایعات چشمی، جراحی های آسیب های شبکیه، عیوب انکساری و قرنیه چشم، تشخیص تومورهای داخل ریه، بیماری های زنان، سرطان های خوش خیم پروستات، جراحی حنجره، بینی، بیماری های مغز و اعصاب( مانندافسردگی ؛ سکتهای مغزی ؛ MS، پارکینسون) و بهبود التهاب مفاصل، ترمیم زخم پای دیابتی و زخم بستر کاربردهای بیشماری دارد.
وی ادامه داد: امروزه لیزر حتی در تشخیص و کنترل بیماری کرونا نیز مطرح است. طول موج های پرتوهای لیزر در حد چند صد نانومتر می توانند ذرات در حد نانومتر مانند ویروس کرونا که کمتر از 150 نانومتر است را تشخیص دهند.
دبیر انجمن جهانی لیزر تراپی افزود: مکانیزم شناسایی ویروس کرونا از طریق فناوری لیزر بسیار متفاوت تر از تست تشخیصی PCR معمول است. در این شیوه به روی نمونه های حاوی ویروس کرونا یک پروسه ایمنولوژیکی انجام می پذیرد و بعد در معرض تابش باریکه های لیزر در حد نانومتر قرار می گیرد و اساس یک تست تشخیصی سریع در حد چند دقیقه است. علم بیوفوتونیک با استفاده پرتوهای لیزر در این فیلد به کمک متخصصین امر آمده تا بتوانند در اندک زمان ممکن این بیماری را تشخیص بدهند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون فناوری لیزر در بازه طول موج های ماورا بنفش و آبی می تواند سطوح و فضای داخلی آمبولانس ها و اطاق های عمل آلوده به ویروس کرونا را ضد عفونی کند. همچنین با اثرات آنتی وایرال فتودینامیک تراپی می توانیم با ویروس کرونا مبارزه کرده و لود آنرا در حفره دهان، سینوس و بینی و بافت های در دسترس حتی در ریه و خون این بیماران کاهش داد و نهایتا در کنترل بیماری موثر بود.
وی ادامه داد: هم اکنون می توان چهار اثر بیولوژیک لیزرهای کم توان مانند اثرات ضد التهابی، ایمونولوژیکی( اختلالات سیستم ایمنی بدن)، متابولیکی ( کنترل ترمیم) و ضد درد (که در کنترل بسیاری از بیماری ها در علوم پزشکی استفاده می شود) را برای کنترل بیماری کرونا خصوصا در امر کاهش التهاب در طوفان های سیتوکائینی ( یکی از علل مرگ و میر بیماران در مراحل حاد آسیب ریوی) استفاده کرد؛ لیزرهای کم توان می توانند با مکانیسمی فیزیکی که جدا از داروهای شیمیایی دارد در فرونشاندن این طوفان های التهابی کمک کننده باشند.
وی در پایان گفت: این اثرات بیولوژیکی به روش های موضعی یا سیستمیک در بهبود عوارض بیماری کرونا را می توان بعد از گذراندن فاز حاد آن بهره برد. در باز توانی و تقویت بافت های آسیب خورده ناشی از این بیماری مانند تقویت و تسریع بازیافت بافت های ریه، قلب، کلیه و عضلات بسیار می تواند مفید باشد. حتی در بهبود و تسریع بازگشت اختلالات حس بویایی یا چشایی و خستگی عضلات نیز می تواند مفید باشد. البته این موارد نیازمند کنکاش و مطالعات بالینی بیشتری برای رسیدن به پروتکل درمانی دقیق تر و موثرتر دارد.
گفت و گو: فرزانه صدقی