روز ملی یوزپلنگ در ایران

• روز ملی یوزپلنگ در ایران

روزِ  نهم شهریورماه یادروز آسیب دیدن گروهی از یوزهای ایرانی در شهرستانِ بافق، روزِ ملیِ یوزپلنگ ایرانی نام‌گرفته‌است.یوزپلنگ ایرانی که با نام های یوزپلنگ آسیایی یا تیز پای آسیایی نیز شناخته می شود، گونه ای نادر از یوزپلنگ است که دارای یال می باشد و به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد. در گذشته، این جانداران در مناطق بسیاری زندگی می کردند و تعداد زیادی از آنها در مناطقی از شبه جزیره عربستان تا هندوستان و ترکمنستان پراکنده بودند اما امروزه این حیوان بی نظیر در کشورهای عراق، کویت، هند، قزاقستان، پاکستان، ترکمنستان، عربستان و عمان منقرض شده و از دهه ۱۹۷۰ تنها زیستگاه آن ایران می باشد.

این جانور در مناطق بیابانی زندگی می کند و یکی از در معرض خطرترین حیوانات جهان است. گفته می شود که امروزه تعدادی از آنها در مناطق حاشیه کویر مرکزی از جمله خارتوران، نایبندان، دره‌انجیر و میاندشت وجود دارند؛ البته این تنها یک حدس است و به علت آنکه یوزپلنگ ایرانی موجودی محافظه کار و گریزان از انسان است، هیچ کس آمار و اطلاعات دقیقی از حضور این جاندار در ایران ندارد.

گفتنی است، در نهم شهریورماه 1373 و در یک روز گرم تابستانی، یوزپلنگ ماده به همراه سه توله‌اش برای نوشیدن آب به سوی نخلستان‌های اطراف بافق آمد، اما در میان تعدادی از مردم محلی ناآگاه محاصره می‌شود و مادر پس از مدتی مقاومت در برابر حملات و ضربات مردم که توسط سنگ و چوب به آن وارد می‌شود فرار می‌کند اما سه توله‌اش گرفتار می‌شوند.

یکی از شاهدان، خود را به اداره محیط زیست بافق می‌رساند و ماموران محیط زیست را مطلع می‌کند. زمانیکه ماموران به محل می‌رسند با لاشه بیجان یکی از توله‌ها مواجه می‌شوند اما دو توله دیگر با وجود جراحات شدید همچنان زنده بوده‌اند و به یزد منتقل می‌شوند. شدت ضربات وارده بر سر و روی یکی از توله‌ها باعث مرگ او در میانه راه می‌شود.

توله سوم در یزد توسط دامپزشک مداوا می‌شود اما برای نجات از مرگ بلافاصله به تهران منتقل می‌شود. طبق گزارش‌های محیط‌بانان بافق، ماده یوز هر روز به نزدیکی شهر و نخلستان می‌آید تا توله‌های را جستجو کند اما بعد از یک هفته جستجوی ناکام، دیگر در محیط دیده نشد.
توله بازمانده ماریتا نام گرفت و بعد از مدتی بهبود یافت. اما تا دی ماه ۱۳۸۲ در پارک پردیسان تهران باقی ماند و در همانجا پس از نه سال مرد. هر چند دو توله جان باختند و ماریتا نجات یافت اما ماریتا بازمانده‌ای بود که به دلیل تنهایی و نبود جفت، هرگز نتوانست کمکی به رفع انقراض یوزپلنگ‌ها کند.

• درگذشت استاد پيرنيا

دكترمحمد كريم پيرنيامتولد 25شهریور1301 بود وی را  پدر معماري سنتي ايران می نامند . استاد پير نيا سالهای متمادی بر حفظ و مرمت و بازسازی ميراث معماری كهن و اصيل ايرانی تأكيد كرد و مرمت صدها بنای تاريخي ، مسجد ، مدرسه و همچنين ساخت مدارس جديد و در تهران و اطراف آن از جمله خدمات ارزنده استاد پيرنيا بشمار ميرود.استاد پیرنیا 9شهریور 1376 درگذشت.