آیا می توان از گیاهان دارویی برای درمان بیماری های کودکان استفاده کرد؟ مصرف کدامیک از گیاهان دارویی برای کودکان مفید است؟
گیاهان ملایم برای بسیاری از بیماری های کودکان بسیار مناسبند. داروهای آرام کننده و شل کننده مانند بابونه با زیرفون باعث کاهش هیجان شدید و خواب آور هستند. در تب ها، گیاهان خنک کننده مانند آقطی، بومادران و پونه را می توان به راحتی به کودکان داد. اکیناسه هم یک آنتی بیوتیک بسیار خوب است. برای سرفه می توانید زوفا یا شرین بیان را به صورت شربت مصرف کنید. همچنین برای تشرح مداوم خاطی و آبریزش چشم و بینی می توانید محصولات و فرآورده های تهیه شده از سویا را جانشین شیر و فرآورده های آن کنید و از گیاهانی مانند علف گربه و گل عینک به شکل کپسول یا تنتور استفاده کنید.
سویا منبع خوبی از کلسیم است بنابراین حذف شیر از رژیم غذایی کودک، نقص و مشکل خاصی برای او ایجاد نمی کند. پر حرکتی کودک ممکن است به علت حساسیت به مواد غذایی باشد- از مصرف رنگ های خوراکی ( مخصوصا E102 و E110) پرهیز کنید. یبوست را باید با ملین های ملایم درمان کرد نه مسهل های محرک- دانه های پسیلیوم را با غلات و شیر صبحانه مخلوط کنید یا به کودک گردو بدهید، نه ریشه ریواس چینی یا سنا.
متاسفانه بسیاری از گیاهان دارویی بد مزه اند و تشویق کودک به خوردن آنها شاید دشوار باشد. کودکان را می توان تشویق کرد دمکرده های ضعیف بابونه با زیرفون را از بطری بمکند، یا آنکه مادر شیرده خود دارو را بخورد زیرا دارو وارد شیر او هم خواهد شد، این در مورد داروهای ضد قولنج مانند شنبلیه یا شوید روش بسیار مفیدی است.
کودکان نوپا عموما پودر یا تنتور را همراه با نصف قاشق چایخوری عسل می پذیرند و هنگامی که کودک قادر به بلعیدن اختیاری شد، بهترین راه استفاده از کپسول است. تنتورهای رقیق را به صورت دوزهای قطره ای که روی زبان چکانده می شوند، کودکان معمولا می پذیرند اما می توان با افزودن نعنا، شیرین بیان یا سرکه تمشک، طعم آنها را بهتر کرد. برای نوزادان یا برای استفاده دراز مدت بهتر است از تنتورهای غیر الکلی استفاده کنید.
* دکتر عباس حاجی آخوندی، استاد تمام دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران