به گزارش سینا پرس فارس، دکتر شکرالله خاکرند، عضو هیأت‌علمی بخش تاریخ دانشگاه شیراز و دبیر علمی این کنگره، ضمن اعلام این خبر در جمع خبرنگاران در دانشگاه شیراز، توضیح داد: چندی پیش، مرکز پژوهش‌های حرم امام حسین (ع) از عراق، پیشنهادی به دانشگاه ارائه داد مبنی‌‌بر اینکه کنگره‌ی بین‌المللی بزرگداشت مرحوم حاج شیخ محمدتقی شیرازی (که فتوای معروف قیام علیه اشغال عراق توسط انگلیسی‌ها را صادر کرده و منجر به انقلاب ۱۹۲۰ عراق شد)، یک روز در کربلا و یک روز در دانشگاه شیراز برگزار شود که ما از این پیشنهاد استقبال کردیم.
وی افزود: از دانشگاه شیراز، بخش‌های مختلفی ازجمله دانشکده‌های ادبیات و علوم انسانی، الهیات و معارف اسلامی و حقوق و علوم سیاسی در برگزاری این کنگره فعالیت دارند و بررسی ابعاد سیاسی، تاریخی، ادبی و فقهی شخصیت آن مرحوم و قیامی که ایشان رهبری کردند را عهده‌دار شدند. حوزه‌ی علمیه‌ی شیراز نیز قرار است با ما در این زمینه همکاری‌هایی داشته باشد.
دبیر علمی کنگره‌ی بزرگداشت علامه میرزای شیرازی، درخصوص اهمیت برگزاری این کنگره اظهار داشت: یکی از مسائلی که جهان اسلام با آن رودررو بوده و عامل بسیاری از مشکلات و عقب‌ماندگی‌ها گردیده، حضور استعمار در یکی دو قرن اخیر است، به‌خصوص استعمار انگلیس در عراق. در این میان، شخصیت‌های ایرانی، از مراجع بزرگوار تقلید، با هوشیاری و شجاعت، با صدور فتواهایی مثل فتوای قیام علیه انگلیسی‌ها که ازسوی مرحوم محمدتقی شیرازی صادر شد؛ برای مقابله با این موضوع تلاش کرده‌اند، از همین‌رو برگزاری برنامه‌هایی باهدف معرفی شخصیت‌های تاریخی که در حوزه‌ی استقلال‌خواهی و آزادی‌خواهی در جهان اسلام نقش داشته‌اند و همین‌طور نشان‌دادن نقش علما و روحانیون در یکی دو سده ی اخیر که نقطه‌ی پیوند ملت‌ها ازجمله بین ملت عراق و ایران هستند، مانند مرحوم محمدتقی شیرازی، به جامعه به‌ویژه برای نسل جوان ما ضروری می‌نماید و البته این موضوع، موجب پیوند نزدیک‌تر و ارتباط بیش‌تر دو ملت می‌گردد و رویکرد ضداستعماری که جزء مسائل امروز جهان اسلام است، موردتأکید قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری نیز در سفری که سال‌ها پیش به شیراز داشتند؛ ازجمله شخصیت‌هایی که به‌عنوان سرمایه و میراث دینی و فرهنگی و سیاسی فارس و شیراز نام بردند، شخصیت علامه شیخ محمدتقی میرزای شیرازی بود که در سال‌هایی که انقلاب اسلامی شکل گرفت، یکی از شخصیت‌های الهام‌بخش به مردم ما برای انقلاب و استعمارستیزی بود.
خاکرند، درخصوص محورهای کنگره‌ی بزرگداشت علامه میرزای شیرازی نیز توضیح داد: چهارمحور کلی در این کنگره در نظر گرفته شده است؛ نخست، بررسی ابعاد فقهی این شخصیت بزرگوار، به‌ویژه فتواهایی که علیه استعمار صادر کرده و در حوزه‌ی فقه سیاسی بسیار قابل تأمل و درخور بررسی است؛ دوم، بعد تاریخی قیام علیه انگلیس که به دستور و رهبری ایشان شکل گرفت؛ سوم، بعد سیاسی انقلاب ۱۹۲۰ عراق و تأثیری که روی موقعیت جغرافیایی (ژئوپلیتیک) منطقه‌ی خاورمیانه به‌ویژه عراق داشته و الهام‌بخشی این قیام به مردم ایران، در مواجهه با استعمار به‌خصوص در جریان ملی شدن نفت و چهارم، بعد ادبی آثار و شخصیت ایشان.
او در ادامه افزود: زمان برگزاری کنگره در عراق و کربلا ۴تیرماه و زمان برگزاری این همایش در دانشگاه شیراز، ۱۵تیرماه ۱۴۰۱ خواهد بود.
وی ضمن اعلام فراخوان این کنگره و دعوت از پژوهشگران برای شرکت در این برنامه، اعلام کرد: فرصت ارسال چکیده‌ی مقالات تا ۳۰فروردین‌ماه خواهد بود و نتایج داوری آن تا ۱۰ اردیبهشت اعلام خواهد شد. مهلت ارسال اصل مقالات نیز تا ۱۵خردادماه در نظر گرفته شده است و تا ۲۵خرداد، نتایج داوری و معرفی مقاله‌های برگزیده اعلام خواهد شد.
وی درخصوص شیوه‌ی برگزاری این کنگره نیز توضیح داد: ما شیوه‌ی برگزاری این همایش را به‌صورت حضوری در نظر گرفته‌ایم؛ اما این اتفاق، بستگی به شرایط کشور دارد؛ البته سامانه‌ی برگزاری برنامه به‌صورت مجازی و برخط همزمان نیز تدارک دیده شده است که چنانچه شرایط برگزاری حضوری برنامه میسر نشود؛ شیوه‌ی مجازی جایگزین می‌شود.
گزارش: محمدرضا قشقایی زاده