آیین چهارشنبه سوری را درست بجا آوریم

به گزارش خبرگزاری سیناپرس اصفهان، امین نصر راهنمای بین المللی گردشگری و مدیر ایرانگردی یکی از آژانس های اصفهان در گفتگو با خبرنگار این خبرگزاری به مناسبت چهارشنبه سوری، اظهار داشت: چهارشنبه سوری در آخرین سه شنبه شب سال برگزار می شود، در این شب آتش روشن می کنند و از روی آن می پرند، هنگام پریدن از روی آتش شعر زردی من از تو، سرخی تو از من را می خوانند، در واقع با خواندن این شعر زردی یا همان بیماری و ناراحتی خود را به آتش می دهند و در مقابل از آتش سرخی و سلامتی دریافت می کنند.

نصر ادامه داد: چهارشنبه سوری اولین جشنی است که به مناسبت سال نو برگذار می شود، بعد از این جشن همه آماده جشن سال نو یا همان نوروز می شوند، جشن نوروزی که با چیدن سفره هفت سین تکمیل می شود.

این راهنمای بین المللی گردشگری افزود: قدمت این جشن در کتاب تاریخ بخارا بیان شده، در کتاب تاریخ بخارا چهارشنبه سوری تحت عنوان یک جشن قدیمی نام برده شده، از آن جایی که این کتاب مربوط به قرن سوم هجری قمری بوده، می توان گفت قدمت جشن چهارشنبه سوری به بیش از هزار سال پیش بر می گردد، اما در آن زمان با نام چهارشنبه سوری گفته نشده، زیرا در آن زمان ایام هفته نام گذاری نشده بود و هر روز برای خود نام مخصوصی داشته، گفتنی است ایام هفته بعد از ورود اسلام به ایران نام گذاری شد، به این واسطه خیلی افراد اعتقاد دارند، قدمت چهارشنبه سوری به بعد از ظهور اسلام در ایران بر می گردد.

نصر اذعان داشت: در بعضی از کتب، چهارشنبه سوری را به گذر سیاوش از آتش بعد از دسیسه ای که برای او چیده بودند مرتبط می دانند، در آن دسیسه پادشاه از سیاوش خواست برای اثبات بی گناهی خود از آتش عبور کند و اگر جان سالم به در برد یعنی او بی گناه بوده، که سیاوش از آن آتش سالم خارج شد و بی گناهی خود را اثبات کرد.

آداب و رسوم چهارشنبه سوری:

این مدیر ایرانگردی اشاره داشت: چهارشنبه سوری در زمان قدیم آداب و رسوم زیادی داشته، اما در حال حاضر آداب و رسوم گذشته فراموش شده و فقط روشن کردن آتش و زدن ترقه های خطرناک از این جشن کهن باقی مانده، هر چند که ترقه زدن در هیچ یک از آئین و رسوم ما جایی نداشته است.

کوزه شکنی :
در زمان قدیم مردم در کوزه های سفالی آب می خوردند، به واسطه نداشتن لعاب این کوزه ها، بعد از گذشت یک سال برای جلوگیری از بیماری کوزه های سفالی را می شکستند و کوزه های نو جایگزین می کردند، نحوه شکستن کوزه ها هم در جاهای مختلف تفاوت داشت، به عنوان مثال در بعضی نقاط کوزه ها را از بالای پشت بام ها می انداختن تا بشکند، در نقطه ای دیگر هنگام شکستن کوزه ها نقاره می زدند.

قاشق زنی:
این رسم مربوط به جوانان و کودکان می شده، آن ها یک پارچه یا چادر روی صورت خود می انداختن که شناخته نشوند و به درب خانه همسایه ها می رفتند، زنگ درب را میزدند و با قاشق پشت کاسه میزدند، صاحب خونه بعد از باز کردن درب برای آن ها چیزهای مختلفی می آرود، به عنوان مثال آجیل، پول، میوه و … به آن شخص می دادند.

شال اندازی:
این رسم مربوط به پسر های جوان می شده، آن ها چند دستمال را به هم گره می زدند، از دودکش خونه رد می کردند تا به داخل خونه می رسید، در ادامه صاحب خانه را مطلع می کردند که شال در خانه آن ها داخل شومینه است، صاحب خانه شال را باز می کرده و درون آن خوراکی یا چیزهای دیگری می گذاشته تا پسر جوان آن را بردارد، گفتنی است خوراکی های که در آن شال قرار می دادند هر کدام معنا و مفهوم خاص خود را داشته، به عنوان مثال شیرینی برای شیرین کام بودن شخص، نان به معنای برکت و رزق و روزی، انار به معنای فرزندآوری آن پسر در آینده و … بوده است.
در بعضی روایات گفته شده این کار برای خواستگاری بوده، دختر خانواده را متوجه می کردند که شال را ببیند، دختر هم با چیزهای که در شال قرار می داده جواب مثبت خود را به پسر اعلام می کرده است.

فال گوش ایستادن:
رسم فال گوش ایستادن مربوط به دخترها بوده، دخترخانم ها نیتی در ذهن خود می کردند و بعد از نیت کردن در مسیر یا کوچه پنهان می شدند، به صورت پنهانی صحبت های شخصی که از آن محل رد می شد یا در آن محل صحبت می کرد را می شنیدند و فال خود را از روی آن صحبت ها تفسیر می کردند.

گزارش: مولود عبداللهی پور