تلویزیون آموزشی، ایده ای خلاقانه
دکتر بشیر خالقی پور، دکترای ارتباطات در گفت و گو با خبرگزاری سیناپرس اصفهان، اظهار داشت: در باور عموم ممکن است ریشه های اجتماعی فرهنگی و حتی مهم تر از همه، عوامل اقتصادی بر اصول یادگیری از تلویزیون تأثیر بگذارد؛ به نحوی که این یادگیری در قشر متوسط رو به پایین جامعه بخش اعظمی از اوقات فراغت افراد را شامل می شود.
خالقی پور اضافه کرد: وقتی که این افراد برای تماشای برنامه هایی عمدتاً مهیج، احساساتی، خشن و کمتر روشنفکرانه می گذارند می تواند صرف آموزش شود.
وی ادامه داد: اگرچه تلویزیون آموزشی ابزاری است در ایجاد انگیزه و علاقه در بین کودکان و بزرگسالان و برای آموزش معلمان نیز ابزاری کارآمد به شمار می آید اما برنامه های تلویزیون آموزشی، عمدتاً متفکرانه و از نظر زیبایی شناسی حساس هستند و مخاطبین خاص خود را دارند، بنابراین می توان گفت یادگیری در تلویزیون امری اتفاقی است.
این مدرس دانشگاه یادآور شد: تاریخچه تلویزیون آموزشی در ایران به سال ۱۳۳۷ برمی‌گردد که تنها تهران را تحت پوشش قرار می داد و توسط وزارت آموزش و پرورش تأسیس شده بود، اگرچه باید گفت یادگیری از جستجوی هدف حاصل می شود و زمانی به آسانی و سرعت انجام می‌گیرد که موضوع آن برای یادگیرنده معنادار باشد اما عوامل دیگری نیز می تواند بر این امر تأثیرگذار باشد.
وی افزود: آموزش یکی از مهمترین عوامل برای رسیدن به رشد اقتصادی و ایجاد یک جامعه مردم‌سالار است بنابراین رادیو تلویزیون را نیز می توان به عنوان قالیچه های جادویی الکترونیکی دانست که هر روز میلیون‌ها نفر را بر امواج خود سوار می‌کنند و به این سو و آن سو می روند.
خالقی پور اذعان داشت: لازم به ذکر است کاربرد تلویزیون در امر آموزش در دهه های اخیر رو به افزایش است و دیگر آموزش در انحصار نهادهای آموزشی همچون آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها نیست، به این دلیل است که تلویزیون به عنوان یک رسانه فراگیر می تواند جمعیت بسیاری را تحت پوشش قرار دهد و با استفاده از دو عنصر مهم صدا و تصویر آموزش را به بهترین نحو ممکن کنند و از طرفی در موانع یادگیری تا حد امکان غلبه کند.
وی اضافه کرد: افراد نیز می توانند ایده های مهم و متنوع خود را از این طریق بازگو کنند و الگوهای نگرشی را مطرح ساخته و اطلاعاتی را منتقل کنند که نیاز به مهارت های کلامی سطح بالا است و نیاز به حضور فیزیکی مخاطب ندارد و آموزش ها به صورت قابل فهم تری ارائه می شوند.
این دکترای ارتباطات عنوان کرد: تلویزیون از همین مسیر بین فراگیران، معلمان و متخصصان در سطح کشور و حتی دنیا ارتباط برقرار کند و می تواند باعث ارتقای توسعه اجتماعی و رفع نیازها در این مسیر و در جهت بهبود وضعیت جامعه باشد.
وی ادامه داد: کیفیت زندگی اجتماعی در محیط های روستایی و مراکز شهری نیز افزایش می یابد و از سوی دیگر باعث بهبود نرخ افت تحصیلی فراگیران شود.
خالقی پور تأکید کرد: آموزش در تلویزیون نسبت به آموزش های مرسوم کلاسی، خوش ساختار تر و سازماندهی شده تر است و معلمان در سراسر کشور فرصتی برابر را برای فراگیران حتی در روستاهای دورافتاده و محروم فراهم می آورند تا عدالت آموزشی برقرار شود.
وی افزود: مقیاس اثربخشی و هزینه نیز در برنامه های تلویزیون آموزشی مقرون به صرفه تر است زیرا با کمترین هزینه برنامه های آموزشی در سراسر کشور و جهان تهیه و پخش می شود و معلمان ضمن خدمت نیز می توانند مهارت ها و روش های تدریس خود را با استفاده از تلویزیون آموزشی بهبود ببخشند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: تلویزیون آموزشی از نظر تدارکات و پشتیبانی نیز فرآیند پیچیده‌ای ندارد و بسیار ساده است زیرا برتری آن نسبت به دیگر رسانه های آموزشی به خصوص نسبت به رادیو و رسانه های چاپی، همراه بودن صدا و تصویر است و به همین دلیل می‌تواند با کمک تکنیک ها و جلوه های ویژه، انگیزه آموزشی را در فراگیران بیشتر کند و افراد بیشتری را تحت پوشش خود قرار دهد.
گزارش: امیر امین الرعایا
