به گزارش سیناپرس، نشست مجازی با محوریت «بازگشایی مدارس و واکسیناسیون» به میزبانی فرگل غفاری، سردبیر سیناپرس با حضور دکتر سید علیرضا ناجی، دکترای حرفه ای ویروس شناسی آزمایشگاهی (ویرولوژی) و رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، روز چهارشنبه بیست و هشتم مهر ماه سال جاری از سوی صفحه رسمی سیناپرس منتشر شد.
ناجی در ابتدای این نشست با اشاره به اهمیت واکسیناسیون گفت: خوشبختانه با افزایش سرعت واکسیناسیون شرایط بهتری را نسبت به قبل سپری می کنیم، اما یکی از موارد نگران کننده عدم استقبال مردم از دریافت دز اول واکسن است؛ متاسفانه یک سری از افراد با شایعه پراکنی مردم را در دریافت واکسن مردد می کنند. البته در اغلب کشورها دست اندرکاران واکسیناسیون با این معضل مواجه هستد.
وی در پاسخ به این پرسش که مهمترین تاثیر واکسیناسیون حداکثری در کشور به لحاظ کاهش ابتلا به کووید و کاهش مرگ و میر چه بوده است؟ گفت: از آنجایی که هنوز گام های نخست واکسیناسیون را برداشتیم، هنوز میزان پوشش کافی نداریم و تنها نزدیک به 40 درصد مردم دو دز واکسن را دریافت کرده اند و این میزانی نیست که بخواهیم تاثیرات شگفت انگیز واکسن را مشاهده کنیم. باید صبر کنیم و سرعت واکسیناسیون را افزایش دهیم تا تاثیرات آن را ببینیم. برای ملموس تر شدن تاثیرات واکسیناسیون باید واکسینه شده ها به بالای شصت الی هفتاد درصد برسند.
به گفته وی، اکنون قشر سالمند که دو دز دریافت کرده اند، نیازمند دز سوم هم هستند؛ در واقع دز بوستر برای همه افراد زده نمی شود و با توجه به امکانات تنها به افرادی که در طیف خطر هستند زده می شود؛ نظیر سالمندان، افراد مبتلا به بیماری های خاص که ایمنی ضعیفی دارند، یا افراد پر مخاطب مانند کادر درمان.
واکسن ها برای جلوگیری از شدت بیماری و مرگ و میر است
ناجی با اشاره به ابتلای کرونا بعد از دو دز واکسن در برخی افراد گفت: حتی در برابر سویه ووهان. وقتی سویه های جدید شیوع پیدا کرد کفایت های واکسن ها به چالش کشیده شد بر همین اساس میزان افرادی که دربرابر واکسن به ایمنی کافی رسیدند کاهش پیدا کرد. گفتنی است، کارآیی واکسن در جلوگیری از بیماری های وخیم و مرگ و میر ناشی از کووید است.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: در هر صورت هیچ فردی حتی اگر به سویه های اولی کووید19 هم مبتلا می شد و واکسن هایی مانند فایزر و مدرنا را هم می زد، باز هم صد در صد مصون نبود. موضوع دیگر این است که عموما واکسن ها در کارآزمایی بالینی روی افراد آزمایش می شود که از سلامت نسبی برخوردار هستند، نه افرادی که در گروه های خاصی از بیماران قرار دارند و مورد دیگر اینکه مردم هر کشوری از نظر ابتلا به بیماری های زمینه ای متفاوت هستند؛ بنابراین نمی توان درباره کارآیی واکسن ها نظر قطعی داد.
اعتقاد داشته باشیم یا نه باید واکسن بزنیم
ناجی درباره نگرش هایی مبنی بر اعتقاد به عدم دریافت واکسن از سوی مردم وشایعات و شبه علم هایی پیرامون آن گفت: در کل اعتقاد داشتن یا نداشتن به علم ناشی از تفکرات بی بنیان است. ویروس هایی در جهان هستند که بیماری می آفرینند حال می خواهیم آن ها را باور کنیم یا نکنیم؛ عموما علم اعتقاد بردار نیست. به اعتقاد من دولت یا قوه قضاییه باید در مقابل این گزاره های غیر علمی و نشر دهندگان آن وواکسن هراسی ها برخورد جدی داشته باشد؛ باید تک صدا شوییم تا اطلاعات علمی به درستی در اختیار مردم قرار گیرد که این وظیفه وزات بهداشت درمان و آموزش پزشکی است. چند صدایی است که بلای جان مردم در مورد کنترل اپیدمی کرونا شده است. همواره یکی از مشکلات کمیته علمی کرونا عنوان شدن بیش از حد نظرات شخصی کارشناسان در فضای مجازی است گفتنی است، مبارزه با کووید 19 یک مبارزه سیاسی نیست بلکه یک مقابله علمی است که باید علمی هم رفتار کرد.
این دکترای حرفه ای ویروس شناسی آزمایشگاهی بازگشایی مدارس و دانشگاه ها را در شرایط فعلی تصمیمی عجولانه دانست و گفت: از آنجایی که در این شرایط میزان واکسیناسیون به حد بالایی نرسیده است و هنوز گردش ویروس خیلی زیاد است، از طرفی هم فضا و امکانات لازم برای پروتکل های بهداشتی را در مدارس در دسترس نداریم، بنابراین بازگشایی مدارس و دانشگاه ها تصمیمی عجولانه است.
به گفته ناجی، تا زمانی که تصمیمات صریح با عملکرد قاطع گرفته نشود و به گونه ای رفتار نشود که نه سیخ بسوزد نه کباب به هیچ جایی نمی رسیم. به جای بازگشایی مدارس و دانشگاه ها باید به قدری قوی عمل کنیم تا به نهایت کنترل غیر درمانی برسیم و گردش ویروس را بشکنیم. البته ناگفته نماند که مردم هم در این زمینه سهل انگاری کرده اند.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه ما باید عیار های خود را بر اساس بروز بیماری و تعداد موارد مثبت روزانه و مراجعان سرپایی تغییر دهیم؛ گفت: همواره ما از اپیدمی عقب بودیم، اما با تغییر معیارهای خود می توانیم مطالعات درستی انجام دهیم و این نیازمند دریافت داده های استاندارد است. به عبارت دیگر عدم دسترسی به اطلاعات دقیق و صحیح اصلی ترین معضل در کمیته های تصمیم گیری است که باید رفع شود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا سینوفارم واکسن موثری نسبت به دیگر واکسن ها برای افراد بوده است یا خیر؟ گفت: قطعا سینوفارم واکسن موثری است، اما میزان تامین ایمنی بدن در آن ها متفاوت است. باید اذعان کرد سینوفارم در افراد بالای 55 سال نسبت به واکسن های دیگر نظیر فایزر و مدرنا، آستارازینکا و اسپوتنیک ایمنی کمتری ایجاد می کند اما به این معنا نیست که نباید دریافت کرد برای سنین 18 تا 55 سال به خوبی موثر واقع شده است.
به گفته ناجی، برای گروه سنی بالای 55 سال نباید سینوفارم استفاده می کردیم و باید واکسن دیگری را به این قشر افراد می زدیم. اما این به این معنا نیست که سینوفارم واکسن بی تاثیری بوده است.
وی افزود: اینکه با وجود واکسیناسیون شمار مبتلایان کاهش نیافت دلیلش به زمان تزریق واکسیناسیون بر می گردد. اغلب کشور ها زمانی شروع به واکسیناسیون کردند که در زمان فرود پیک هایشان بودند اما ما در ایران در زمان اوج پیک شروع به واکسیناسیون کردیم که با توجه به شرایط بیمارستان ها و کادر درمان چاره ای جز این نداشیم همین امر باعث شد انتقادها نسبت به عملکرد واکسیناسیون اوج بگیرد.
واکسن آنفولانزا توصیه می شود
در ادامه این نشست مجازی ناجی درباره واکسیناسیون افرادی که به بیماری هایی نظیر انواع سرطان مبتلا هستند و دریافت واکسن آنفولانزا گفت: بیماران سرطانی حتما باید واکسن دریافت کنند؛ اما زمان آن بستگی به نظر پزشک معالج فرد دارد. همچینن دریافت واکسن آنفولانزا به افرادی که در گروه خطر به شمار می روند، توصیه می شود. در واقع افرادی که از بیماری های تنفسی یا متابویک رنج می برند، یا افرادی که در سنین سالمندی هستند و کودکان شش ماه تا شش سال که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، اولویت بیشتری برای دریافت واکسن آنفولانزا دارد.
سال سختی را در ابتلا به آنفولانزا داریم
وی با اشاره به نادیده انگاشتن مردم در انجام پروتکل های بهداشتی گفت: در سال گذشته مردم اهمیت بیشتری به استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی می دادند به همین دلیل میزان مبتلایان به آنفولانزا به شدت کاهش یافته بود اما با توجه به اینکه در شرایط فعلی مردم کمتر خود را ملزم به رعایت فاصله اجتماعی می کنند، احتمال این هست که سال بدی را در ابتلا به آنفولانزا تجربه کنیم.
والدین ترسی از واکسن برای فرزاندانشان نداشته باشند
وی درباره اهمیت واکسیناسیون دانش آموزان تاکید کرد: دانش آموزان باید واکسن بزنند. اگر بخواهیم اولویت بندی کنیم، سینوفارم در رتبه نخست قرار دارد چراکه طبق مطالعات صورت گرفته از سوی پژوهشگران چینی و اماراتی عوارض کمتری دارد و ایمنی استانداردی هم ایجاد می کند. واکسن هایی چون پاستور و کوبا که مجوز آن داده شده است هم واکسن بسیار موثری است. توصیه من این است که والدین حتما در امر واکسیناسیون کودکان کوتاهی نکنند.
گزارش: مهتاب دمیرچی