کرونا شعار امسال هفته سلامت روان را زیر سوال برده است
به گزارش سیناپرس اصفهان، ندا هوشیار روانشناس بالینی و مدرس دانشگاه و درمانگر اختلالات روانی، در گفت و گو با خبرنگار این خبرگزاری ، اظهار داشت: فشارهای روحی ناشی از کرونا، در سراسر جهان منجر به افزایش مشکلات در حوزه سلامت روان شده است. درکشور ما عوامل بیولوژیک، استرس‌‌ها و فشارهای دوران کرونا ناشی از فوت افراد و نداشتن مراسم سوگ، مشکلات اقتصادی، معیشتی و روابط بین‌فردی و سایر موارد، منجر به افزایش و بروز مشکلات متعدد در حوزه سلامت روان شد.این در حالی است که قرنطینه، دسترسی افراد جامعه را به دریافت خدمات روانشناختی دشوارتر کرده است.
وی افزاد: «سلامت روان» یکی از مهم‌ترین جنبه‌های سلامت همگانی است که در قرن حاضر تأکید بر آن بیش‌تر شده است. این مهم شامل سلامت هیجانی، روانشناختی و اجتماعی است که بر چگونگی تفکر، احساس و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد. همچنین، سلامت روان بر نحوه مواجهه با استرس، ارتباط با دیگران و انتخاب‌هایمان نیز تأثیر می‌گذارد.
این روانشناس بالینی با بیان اینکه سلامت روان در تمام مراحل از زندگی، از دوران کودکی و نوجوانی تا بزرگسالی، اهمیت دارد، گفت: مشکلات روانی که در طول زندگی تجربه می‌شوند، باعث تغییراتی در تفکر، خلق و خوی و رفتار فرد می‌شود و ممکن است در طول زمان مزمن شود. بنابراین، پیش‌گیری از بروز مشکلات و بیماری‌های روانی و سالم‌سازی محیط روانی‌ـ اجتماعی می‌تواند باعث شود تا افراد بتوانند سازگاری و رابطه بهتری با محیط خود داشته باشند. از آن‌جا که توجه هر جامعه به مسائل سلامت روان رابطه مستقیمی با رشد و اعتلای اجتماعی آن جامعه دارد، از این رو ارائه خدمات سلامت روان از اهمیت بسیاری برخوردار است.
وی عنوان کرد: شعار امسال سازمان جهانی بهداشت «سلامت برای همه» است و این شعار بر نقش دسترسی داشتن آحاد مردم به خدمات سلامت روان تأکید ویژه ای می کند. (مراقبت سلامت روان برای همه، بیایید آن را به واقعیت تبدیل کنیم) باید فراتر از یک شعار و جمله، بلکه به دستورالعملی سر لوحه کشورها تبدیل شود. رسیده به چنین هدفی هر چند دشوار و زمانبر اما قطعاً امکان پذیر است.این در حالی است که مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت چند روز پیش در مصاحبه ای اعلام کرد: طبق آخرین آمار در کشور ۲۹.۷درصد از افراد گروه سنی ۱۵ سال به بالا مشکل روانشناختی دارند که این مشکلات باید ارزیابی و درمان شوند.
این درمانگر اختلالات روانی با اعلام اینکه تحقیقات و پژوهش ها در کشور نشان می‌دهد که حدود دو سوم افراد مبتلا ، اگر چه از اختلالات روانی رنج می‌برند، اما از مداخلات بهداشتی‌ـ درمانی بهره‌مند نمی‌شوند.، گفت: عواملی مانند امید به بهبود خود به خودی اختلال، کم‌اهمیت تلقی کردن یا تحمل کردن آن از شایع‌ترین موانع استفاده از خدمات موردنیاز در حوزه سلامت روان بوده‌اند. عوامل دیگر مؤثر در این زمینه شامل مشکلات مربوط به پرداخت هزینه و مشکلات استفاده از بیمه، عدم دسترسی به درمان مناسب، نگرانی از انگ بیماری روانی یا عدم تمایل به مصرف داروهای روان پزشکی بوده‌اند.
وی اضافه کرد: با توجه به این عوامل برای رسیدن به سلامت روان همگانی در کشور، اهداف زیر باید در سطوح خرد و کلان دنبال شوند: توزیع جغرافیایی مناسب نیرو‌های متخصص در بخش‌های مختلف شهری و روستایی انجام گیرد تا هر دو قشر شهری و روستایی در صورت نیاز بتوانند در اسرع وقت به خدمات مشاوره ای و سلامت روان دسترسی داشته باشند. از طرفی دسترسی گروه‌های مختلف اجتماعی، به ویژه اقشار و گروه‌های کم درآمد و به حاشیه رانده شده از نظر اقتصادی و اجتماعی به این خدمات یکسان و عادلانه نیست. دسترسی اقشار ضعیف بدلیل پایگاه اقتصادی و اجتماعی پایین تر در مقایسه با سایر افراد جامعه دشوارتراست.
این روانشناس بالینی یادآور شد: از سوی دیگر فشارهای اقتصادی سالهای اخیر، تورم و ضررهای اقتصادی ناشی از کرونا و قرنطینه توان مالی مردم را برای پرداخت هزینه های درمانی تحت تاثیر خود قرار داده است. ضرورت وجود پوشش بیمه‌ای کافی خدمات سلامت روان که یکی از مهم‌ترین و ضروری ترین اقدامات لازم برای نزدیک شدن به هدف «سلامت روان برای همه» است اکنون بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است.
وی خاطرنشان کرد: عوامل فرهنگی مرتبط با بیماری های روانی و ترس و نگرانی ناشی از قضاوت یا طرد توسط جامعه هم عامل موثر دیگری برای پنهان کردن مشکلات روحی و عدم پیگیری درمان آن هاست که البته هر چند دیدگاه های فرهنگی در سال های اخیر با فرهنگ سازی های کم و بیش و جسته و گریخته اندکی بهتر و خوشبینانه تر شده است اما تا رسیدن به فرهنگ صحیح مشاوره و سلامت روان فاصله زیادی داریم. نگرانی بابت مصرف داروهای اعصاب و روان، ترس از وابسته شدن به آنها و عدم اطلاع صحیح از مکانیزم تأثیرگذاری آنها نیز از جمله نگرانی های رایج مراجعه کنندگان به روانپزشکان است که با اطلاع رسانی و آموزش قابل رفع است.
رسیدن به سر منزل مقصود در این امر نیازمند عزم همگانی، همکاری دولت و مسؤولین و همچنین افزایش آگاهی و دانش مردم است.
گزارش: امیر امین الرعایا
