حلزونی که پس از دست‌دادن سر، بدن را بازسازی می کند

به گزارش سیناپرس اصفهان به نقل از استادی فایندز، حلزون‌های ساکوگلوسان از جلبک‌های فتوسنتزی استفاده می‌کنند که ممکن است به زنده ماندن آنها، طی فرایند شگفت‌انگیز ریزش اندام و بازسازی کمک کند.

سایاکا میتو محقق و دکتر آزمایشگاه یوشی یوسا در دانشگاه ژاپن، در مطالعه ویژگی‌های خاص حلزون‌های دریایی هنگام بیرون آمدن از تخم، بطور اتفاقی شاهد حرکت یک حلزون ساکوگلوسان پس از ریزش بدن بود.

به گفته میتو، این اتفاق دوبار برای یک حلزون رخ داد، زیرا بدن خود را طی فرآیندی موسوم به اتوتومی از دست داد. اتوتومی یک مکانیسم دفاعی است که در آن یک یا چند قسمت بدن جاندار برای فرار از یک شکارچی از بدن او جدا و یا خارج می‌شود.

وی گفت: از دیدن حرکت سر، درست پس از اتوتومی شگفت‌زده شدیم، زیرا فکر می‌کردیم که این جاندار بدون قلب و سایر اندام‌های مهم خیلی زود می‌میرد، اما در کمال شگفتی دیدیم که تمام بدن را بازسازی می‌کند.

سر جاندار به محض جداشدن از بدن، خود به خود حرکت کرد. چند ساعت پس از جدایی، حلزون‌های کوچک با وجود نداشتن بدن، از جلبک‌ها تغذیه کردند. برش نزدیک پشت جمجمه در عرض چند روز بهبود یافت و در عرض یک هفته، قلب بازسازی شد. کل این فرآیند، حدود سه هفته به طول انجامید.

حلزون‌هایی که تا قبل از این مشناختیم با 10 روز نخوردن غذا می‌مردند. اگرچه بدن‌هایی که فاقد سر بودند، بدن جدیدی ایجاد نمی‌کردند، امّا مدت زمان زیادی پس از جدایی به محرک‌ها پاسخ می‌دادند.

محققان آزمایشگاه یوسا معتقدند که این توانایی از سلول‌های نزدیک گردن ناشی می‌شود که توانایی تولیدمثل بقیه بدن را دارند.

دلیل جدایی هنوز ناشناخته است، با این حال، محققان گمان می‌کنند که حلزون‌ها این عمل را انجام می‌دهند تا بدن خود را از انگل‌هایی که ممکن است از تولیدمثل آنها جلوگیری کند، رهایی دهند.

این گونه از حلزون‌ها به دلیل استفاده از کلروپلاست‌های جلبکی که به آنها امکان انجام فتوسنتز را می‌دهد، در حال حاضر متمایز هستند.

این فرآیند که کلپتوپلاستی نام دارد، ممکن است همان چیزی باشد که آنها را زنده نگه می‌دارد تا بازسازی کامل رخ دهد.

گرچه برخی ارگانیسم‌های دیگر قادر به بازسازی هستند، امّا این حلزون‌های دریایی نوع منحصر به فردی از فرایند بازسازی خودکار را نشان می‌دهند که هیچ موجود زنده‌ای تا به حال نشان نداده است.

میتو افزود: از آنجا که بدن ریخته شده اغلب برای ماه‌ها فعال است، ممکن است بتوانیم مکانیسم و عملکردهای کلپتوپلاستی را با استفاده از اندام‌ها، بافت‌ها یا حتی سلول‌ها مطالعه کنیم.

چنین مطالعاتی تقریباً بطور کامل انجام نشده است، و بیشتر آنها در چنین گونه‌ای در سطح ژنتیکی یا فردی انجام می‌شود.

 

مترجم: طیبه جعفری