دکتر داود یادگاری نیا، فوق تخصص بیماری های عفونی و رئیس مرکز تحقیقات بیماری های عفونی و گرمسیری در این خصوص به سیناپرس گفت: قارچ سیاه یا موکورمایکوزیس، بیماری بسیار نادری است که در محیط وجود دارد. این بیماری در افراد سالمی که هیچ گونه بیماری زمینه ای ندارند، کمتر مشاهده می شود.
استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: معمولا این بیماری در بیماران دیابتی کنترل نشده و مبتلایان به سرطان، پیوند عضو و شیمی درمانی به علت نقص سیستم ایمنی بیشتر رایج است اما اخیرا پس از پاندمی کرونا مشاهده شده افراد مبتلا به کووید19 نیز که در بیمارستان تحت درمان کورتون هستند نیز مبتلا به این بیماری می شوند.
وی درباره علت چرایی ایجاد این بیماری در میان مبتلایان به کرونا اظهارداشت: در حال حاضر کورتون یکی ازداروهای اصلی و ضروری برای درمان بیماران بستری شده در بیمارستان است. اگر این افراد نقص سیستم ایمنی داشته باشند، به خصوص اگر مبتلا به دیابت باشند، بیشتر به قارچ سیاه مبتلا می شوند؛ مجموعه دیابت و مصرف کورتون باعث می شود در بعضی از افراد این بیماری به صورت خیلی نادر ایجاد شود.
به گفته وی، این بیماری بسیار نادر است اما خطرناک بودن آن بسیار اهمیت پیدا کرده زیرا می تواند در دوران ابتلا به کووید یا پس از بهبودی نسبی و ترخیص از بیمارستان فرد دچار بیماری قارچ سیاه شود.
وی به علت نامگذاری این بیماری اشاره کرد و گفت: این قارچ به این دلیل سیاه نامگذاری شده است که تهاجم زیادی به جدار عروق دارد و باعث ایجاد نکروز و تخریب جدار عروق می شود و ضایعاتی به رنگ سیاه و بنفش ایجاد می کند.
یادگاری به علایم و نشانه های این بیماری اشاره کرد و افزود: ابتدا علایمی شبیه سینوزیت مانند تورم صورت، افتادن پلک، تورم اطراف چشم و درد صورت در فرد مشاهده می شود اما به مرور این بیماری پیشرفت می کند و به چشم، سینوس و در موارد نادر به مغز تهاجم پیدا می کند.
رئیس مرکز تحقیقات بیماری های عفونی و گرمسیری اظهارداشت: این قارچ سریع انتشار پیدا می کند و به لحاظ اینکه خیلی درمان آن سخت است، اگر دیر تشخیص داده شود، منجر به مرگ و میر افراد خواهد شد.
وی به نحوه درمان این بیماری اشاره کرد و گفت: برای درمان قارچ سیاه نیاز به تیم جراحی متشکل از چشم پزشکان، گوش و حلق و بینی و متخصصان عفونی داریم؛ همراه درمان طبی متخصصان عفونی باید درمان های جراحی نیز انجام شود. اگر درمان های جراحی خوب انجام نشود، درمان طبی به تنهایی پاسخگو نخواهد بود.
وی با اشاره به مشکلات این جراحی عنوان کرد: یکی از مشکلات عمده این جراحی، کمبود داروهای ضد قارچ است؛ برای جراحی، باز کردن و تمیز کردن سینوس ها و گاهی اوقات تخلیه چشم فرد مبتلا نیاز به استفاده از داروهای ضد قارچ داریم که متاسفانه هم اکنون یک مقدار در تامین آن با کمبود مواجه ایم و از سوی دیگر هزینه های آن نه تنها در ایران بلکه در کل جهان بسیار بالاست و بیمار باید هزینه های بسیار سنگینی را برای مداوا متحمل شود.
وی تاکید کرد: افراد سالم که هیچ بیماری زمینه ای ندارند، نباید نگران باشند زیرا این قارچ شایع نیست اما به لحاظ خطر جانی که دارد باید نسبت به این بیماری آشنایی داشته باشند. افرادی هم که کووید داشتند و کورتون مصرف کرده اند، به خصوص مبتلایان به دیابت کنترل نشده هستند باید بسیار مراقب باشند. اگر چنانچه در منزل علایمی مانند درد و تورم صورت و علایمی شبیه سینوزیت پیدا کردند باید هرچه سریعتر به نزد پزشک مراجعه کنند و از نظر ابتلا به این قارچ بررسی شوند.
وی خاطرنشان کرد: بهتر است افرادی که از بیمارستان به علت درمان کووید مرخص شده اند، حتما قند خون شان را کنترل کنند زیرا مصرف کورتون در میزان قند خون این افراد اختلال ایجاد کرده و ممکن است قند خون بالایی داشته باشند. وجود قند خون بالا در محیط بدن، شرایط مساعدی را برای وجود، تکثیر و تهاجم این قارچ ایجاد می کند.
گفتگو: فرزانه صدقی